برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)

چکیده.1
فصل اول: کلیات تحقیق.2
مقدمه .3
بیان مسئله .3
اهمیت و ضرورت پژوهش7
اهداف پژوهش .8
اهداف کلی.8
اهداف جزئی8
فرضیه های پژوهش 9
تعریف نظری متغیرها 10
تعریف عملیاتی متغیرها.10
معرفی انواع متغیرها.10
فصل دوم: پیشینه تحقیق11
مروری بر تعاریف اصطلاحات زندان وهویت   12
زندان12
زندانی12
بحران هویت12
شناخت درمانی.14
هیجان.15
معنویت.17
جرم چیست؟17
زندان و زندانی18
عوامل مرتبط با جرم و زندانی شدن19
هویت20
تعریف هویت.20
دیدگاه اریکسون.20
دیدگاه مارسیا 21
دیدگاه اریک فروم 22
دیدگاه ساختارگرایان23
دیدگاه معنادرمانی فرانکل.23
دیدگاه واقعیت درمانی گلاسر25
عوامل موثر بر شکل گیری هویت .25
عوامل شناختی26
عوامل مربوط به والدین.26
عوامل اقتصادی.26
عوامل مربوط به مدرسه26
نقش مذهب.26
عوامل اجتماعی فرهنگی27
عامل تفاوتهای جنسیتی.27
عامل سن.27
سبک های هویت.28
سبک اطلاعاتی.28
سبک هنجاری28
سبک سردرگم اجتنابی29
معنویت و روان درمانی.29
معنا درمانی30
هوش معنوی 31
توحید درمانی.32
مداخله های معنوی.35
دعا.35
بحث درباره ی مفاهیم الهیات و کتاب های مقدس36
استفاده از آرامش معنوی  و فنون تصویر سازی.36
ترغیب مراجعان به بخشایشگری37
کمک به مراجعان برای هماهنگ شدن با ارزش های مذهبی خویش37
خود فاش سازی عقاید و تجربه های معنوی.38
بهره گیری از متون دینی.38
استفاده از شهود  یا الهام39
رویکردهای عمده در روان درمانی39
رویکرد روان تحلیل گری39
رویکرد رفتاری.40
رویکرد انسان گرایی41
رویکرد درمانی راجرز42
رویکرد شناختی.42
درمان شناختی آرون بک43
درمان عقلانی – هیجانی الیس43
نظریه شناختی – هیجانی معنوی SCET44
مبانی فلسفی نظریها44
دیاگرام درمان SCET46
باورهای اساسی دینی چه هستند؟47
باورهای مربوط به خدا47
باورهای مربوط به انسان.48
باورهای مربوط به هستی.48
فرآیند درمان.48
پیامدها و دستاوردهای نظریه.51
تفاوت این نظریه با نظریه های دیگر51
پیشینه تحقیق.52
مطالعات داخلی52
مطالعات خارجی54
فصل سوم:طرح تحقیق.56
روش پژوهش .57
جامعه آماری57
نمونه و روش نمونه گیری57
طرح پژوهش57
ملاکهای ورود57
ابزارهای پژوهش.58
پرسشنامه بحران هویت.58
روایی پرسشنامه58
پایایی پرسشنامه58
روش نمره گذاری59
روند اجرای پژوهش60
محتوای درمان شناختی-هیجانی معنوی (SCET).61
روش تجزیه و تحلیل اطلاعات.61
فصل چهار:تجزیه و تحلیل آماری62
مقدمه.63
یافته های توصیفی63
یافته های استنباطی.69
فصل پنجم:بحث ونتیجه گیری.73
بحث74
نتیجه گیری75
همسو یا غیر همسو بودن76
کاربرد نتایج.77
محدودیت های پژوهش77
پیشنهادات تحقیق.77
منابع فارسی78
منابع انگلیسی83
پیوست.85
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر درمان شناختی-هیجانی معنوی(  SCET) بر بحران هویت زندانیان می باشد.
روش و مواد:روش پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی دارای پیش آزمون وپس آزمون می باشد. جامعه آماری زندانیان زندان چناران می باشند که همه با جرم مواد مخدر میباشند. در ابتدا پرسشنامه های بحران هویت (رجایی و همکاران،1387) در میان 140 نفر اززندانیان که درداخل دو بند از زندان چناران حضور داشتند توزیع گردید و بعد از جمع آوری، افرادی را که دارای ملاکهای ورود به پژوهش را داشتند بر اساس اطلاعات مندرج در پرسشنامه انتخاب کرده که این تعداد 70 نفر بودند ، نمونه آماری پژوهش 70 نفر و گمارش هدفمند در دو گروه آزمایش و گواه قرارگرفتند. ابزار مورد استفاده، پرسشنامه بحران هویت (ICQ) که از لحاظ آماری پایا و روا می باشد. روش تجزیه تحلیل داده ها باتوجه به شاخص های توصیفی (فراوانی، میانگین، انحراف استاندارد) و شاخص استنباطی (آزمون کوواریانس) می باشد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار Spss16 استفاده می شود.
یافته ها: نتایج نهایی آزمون کواریانس نشان می داد، درمان شناختی هیجانی معنوی بر کاهش غمگینی، بی ارزشی، عدم اعتماد به نفس، نا امیدی، پوچی، بی هدفی و کل بحران هویت اثر معناداری داشت که این معناداری با آلفای 0.05p< مورد بررسی قرار گرفت.
نتیجه گیری: فرضیه پژوهش مبنی بر اینکه، درمان شناختی هیجانی معنوی به شیوه گروهی بر بحران هویت تاثیر دارد، مورد تایید قرار گرفت.
واژگان کلیدی:  درمان شناختی هیجانی معنوی، بحران هویت، زندانیان.
مقدمه
انسان امروزی در جامعهای زندگی میکند که خطرات زیادی، آرامش و امنیت او را تهدید میکنـد. جرم، تخلف و جنایت یکی از جمله این خطرات هستند و هر روزه اخبـار و گـزارشهـای آشـفته کنندهای در مورد جرایم مختلف که منجر به مرگ، نقص عضو و سایر آسیبهـای جسـمانی افـراد جامعه میشود به گوش میرسد. علل ارتکاب به جـرم بسـیار متفاوتنـد. انـدریوز و بونتـا [1](1994) بیکاری، پایین بودن سطح تحصیلات، مشکلات و مسایل خـانوادگی و زناشـویی، شـبکه اجتمـاعی جرم آفرین، مصرف مواد و الکل، کارکردهای اجتماعی ضعیف، نگـرشهـای ضـداجتماعی، عوامـل شخصـی و هیجـانی و اخـتلالات شخصـیتی و روانـی را از جملـه علـل و عوامـل ارتکـاب جـرم میدانند وبه دنبال آن مساله زندانی بودن است. امروزه توجه به مسائل تربیتی در زندان نسبت به گذشته بیشتر شده است و گام گذاشتن جهت بهبود وضعیت زندانیان امری لازم و ضروری به نظر می رسد. همچنین بخاطر وجود مشکلات عاطفی-شناختی و رفتاری در زندان باید روند کاهش سلامت روانی را در این قشر به حداقل رساند.
بیان مساله
یکی از مسائل مهم زندانیان و مجرمین مشکلات روانی می باشد. اختلالات روانی یکی از مشکلات بزرگ دنیای امروز است. به طوری که گزارشهـا حـاکی از آن است که یک چهارم از افراد جامعه آمریکا، برخی از انواع مشکلات روانـی را در طـول زنـدگی خود تجربه میکنند. در اغلب موارد وجود اختلالهای روانی در فرد نه تنها از میزان سـازگاری فردی و اجتماعی وی میکاهد، بلکه امنیت

ادامه خواندن

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)

فهرست مطالب
چکیده 1
فصل اول. 2
کلیات تحقیق 2
1-1- مقدمه. 3
1-2- بیان مسئله. 4
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق. 7
1-4- اهداف پژوهش. 7
1-5- سوالات پژوهش. 8
1-6- فرضیه های پژوهش. 8
1-7- تعاریف متغیرها 8
1-7-1- اعتیاد. 9
1-7-2- افسردگی 9
1-7-3- خودکارآمدی 9
1-7-4- درمان شناختی گروهی 10
1-7-5- ذهن آگاهی 10
1-7-6- درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی(MBCT) 10
1-8- تعاریف عملیاتی 11
اعتیاد: 11
افسردگی: 11
فصل دوم. 12
مروری بر ادبیات و پیشینه تحقیق 12
2-1- مقدمه. 13
2-2- پیام دبیر کل سازمان ملل متحد(26 ژوئن 2005) 13
2-3- تعاریف و مفاهیم اعتیاد. 14
2-3-1-  ماده 14
2-3-2- وابستگی 16
2-3-3- معتاد. 17
2-3-4- پیشگیری 17
2-3-5-  نظریه های سوء مصرف مواد، وابستگی و درمان آن. 18
-3-5-1-  نظریه های علوم اعصاب 18
2-3-5-2-  نظریه های زیست شناختی 19
2-3-5-3-  نظریه های روانشناختی 20
2-3-5-4-نظریه دو وجهی اعتیاد. 25
2-3-6-علل خانوادگی 27
2-3-7-عوامل فرهنگی و اجتماعی 28
2-3-8-مواد اعتیاد آور. 29
2-3-9- تقسیم بندی انواع مواد. 29
2-3-9-1- تحریک کننده های سیستم عصبی مرکزی CNS ) ) 29
2-3-9-2- کند کننده های سیستم عصبی مرکزی 30
2-3-9-3- شبه افیونها 32
2-3-9-4- توهم زاها 34
2-3-10- سوء مصرف مواد و سلامت روانی 35
2-3-11-آزمایش های ترک اعتیاد. 35
2-3-12- چرا جامعه ایران در مقایسه با سایر جوامع بیشترین معتاد را دارد؟. 37
2-4- درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی(MBCT) 38
2-4-1حضور ذهن 39
2-4-2- اهداف MBCT 42
2-4-3- ملاحظاتی در ارتباط با کاربرد حضور ذهن برای متخصصین 44
2-4-4- آیا حضور ذهن در گروه یاد گرفته می شود یا در درمان انفرادی؟. 44
2-4- 5-دستورالعمل جلسات MBCT 45
2 – 4 – 6 – کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی 50
2 – 5- افسردگی 52
2 – 5 –1- شیوع افسردگی 53
2 – 5 – 2- سبب شناسی 53
2 – 5 – 3- طبقه بندی و نشانه های افسردگی 55
2 – 5 – 4- ملاکهای DSM-4-TR در مورد دوره افسردگی اساسی 57
2 – 5 – 5- خصایص بالینی 58
2 – 5 – 6- سیر و پیش آگهی افسردگی 59
2 – 5 – 7- معنای نابهنجاری 59
2 – 5 – 8- مفهوم افسردگی 59
2 – 5 – 9- عارضه­های افسردگی 60
2 – 5 – 10- ویژگیهای افراد افسرده 61
2 – 5 – 11- همه گیر شناسی 63
2 – 5 – 12- تحریفهای شناختی در افسردگی 63
2 – 5 – 13- تبیین مکاتب مختلف در مورد افسردگی 65
2 – 6- خودکارآمدی 69
2 – 6 – 1- مفهوم خودکارآمدی 69
2 – 6 – 2 – خودکارآمدی و سلامت روانی 70
2 – 6 – 3 – مولفه ها و ساختار خودکارآمدی 71
2 – 6 – 4 – منابع خودکارآمدی 72
2 – 6 – 6- خودکارآمدی و جنسیت 74
2 – 6 – 7- نظریه خودکارآمدی 75
2 – 6 – 8 – مراحل رشد خودکارآمدی 76
2 – 7- درمانهای رایج 78
2 – 7 – 1 -شناخت درمانی 78
2 – 7 – 2 – جلسات شناخت درمانی 78
2 – 7 – 3 -روانکاوی 79
2 – 7 – 4 – نور درمانی 80
2 – 7 – 5 – الکترو شوک درمانی 80
2 – 7 – 6 – موسیقی درمانی 80
2 – 7 – 7 – حرکت یا رقص درمانی 81
2 – 7 – 8 – درمان شناختی- رفتاری 81
2 – 7 – 9 – واقعیت درمانی 81
2 – 7 – 10 – گروه درمانی 83
2 – 7 – 11 – روان درمانی حمایتی 84
2 – 7 – 12- رواندرمانی خانواده 84
2 – 7 – 13 – درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد. 86
2 – 7 – 14 – یادگیری مهارتهای اجتماعی 87
2 – 7 – 15 – مهارت دهگانه زندگی 88
2-8-1-پیشینه تحقیقات انجام شده 90
2-8-2- پیشینه مربوط به ذهن آگاهی 90
2 – 8 – 3- پیشینه تحقیقات مربوط به افسردگی 97
2– 8– 4- پیشینه تحقیقات مربوط به خودکارآمدی 100
فصل سوم. 104
روش اجرای تحقیق 104
3-1- مقدمه. 105
3-2- طرح پژوهش. 105
3-3-جامعه آماری 105
3-4- حجم نمونه و شیوه نمونه گیری 105
3-5- روش جمع آوری داده­ ها 106
3-6- ابزار گردآوری داده­ ها 106
3-6-1-  پرسشنامه خودکارآمدی شرر. 106
3-6-2- پرسشنامه افسردگی بک۲ (BDI-II) 107
3-6-3-  پرسشنامه خصوصیات جمعیت شناختی 108
3-8- روش تجزیه وتحلیل داده ها 108
3-9- نحوه رعایت نکات اخلاقی 108
فصل چهارم. 109
تجزیه و تحلیل داده ها(یافته­ها) 109
یافته­ های توصیفی 110
تحلیل داده ها 114
بررسی فرضیه ­های پژوهش. 114
فرضیه اول. 115
فرضیه دوم. 116
فصل پنجم. 117
نتیجه گیری و پیشنهادات. 117
5-1-مقدمه. 118
5-2-تبیین فرضیات پژوهش. 118
5-3-محدودیت­های پژوهش. 121
5-4- پیشنهادات 122
منابع و مآخذ. 123
پیوست 1. 132
خلاصه راهنمای جلسات 132
پیوست 2. 137
پیوست 3. 139
پرسشنامه افسردگی بک. 139
چکیده انگلیسی 150

چکیده

اعتیاد یکی از شایعترین بیماری­های مزمن روانی اجتماعی است و افسردگی یکی از شایعترین بیماری­های روانی همراه در بیماران مبتلا به این بیماری است که خود مداخلات روان­شناختی مجزایی را طلب می­ کند. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان شناخت گروهی مبتنی بر ذهن آگاهی(MBCT) بر افزایش خودکارآمدی و کاهش نشانه­ های افسردگی بر روی افراد وابسته به مواد مخدر بوده است. روش تحقیق از نوع نیمه آزمایشی همراه با آزمایش و کنترل بوده است. جامعه آماری تحقیق شامل 30 نفر از بین افرادوابسته به مواد مخدر تحت درمان که تمایل خود را برای شرکت در پژوهش اعلام کرده بودند، بوده است.
پس از انتخاب نمونه و گمارش تصادفی آزمودنی­ها در گروه­های آزمایش و کنترل، پرسشنامه­های پیش آزمون افسردگی و خودکارآمدی توسط آنان تکمیل شد. سپس برای شرکت کنندگان در پژوهش گروه آزمایش8 جلسه درمانی شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی(MBCT) به صورت گروهی(هر جلسه به مدت 90 تا 120 دقیقه) در مرکز سوء مصرف مواد آناهیتا شهر تهران برگزار شد. در جلسه هشتم نیز از افراد خواسته شد تا پرسشنامه­های افسردگی و خودکارآمدی را مجدداً تکمیل نمایند. در طی هشت جلسه دوره کارگاه، نتایج حاصل از آزمون آنالیز کوواریانس نشان می­دهد بین نمره خودکارآمدی در گروه کنترل و گروه آزمایش تفاوت معنی داری وجود ندارد. به عبارت دیگر آموزش گروه درمانی شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر افزایش خودکارآمدی موثر نبوده است(078/0=F؛ 782/0=SIG، 01/0<P). ولی همین آنالیز نشان می­دهد بین نمره افسردگی در گروه کنترل و گروه آزمایش تفاوت معنی داری وجود دارد. به عبارت دیگر آموزش

ادامه خواندن

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)

چکیده
مقدمه:  هدف پژوهش جاری بررسی اثربخشی درمان اجتماع مدار در ارتقاء بخشی از قابلیت‌های شناختی می‌باشد. به‌عبارت‌دیگر این پژوهش سعی دارد تا مشخص کند تا چه میزان درمان اجتماع مدار قدرت بازتوانی شناختی را در میان افراد مبتلاء دارد.
روش و ابزار: به همین منظور با روش نمونه‌گیری هدفمند یک گروه ۲۷ نفری از مصرف‌کنندگان مواد محرک که در مرکز درمان اجتماع مدار شهر تهران پذیرش‌شده بودند، انتخاب شدند. و در هنگام ورود، پیش‌آزمون و در خاتمه درمان پس‌آزمون،‌روی این افراد انجام شد. از پرسشنامه‌های راهبردهای تنظیم شناختی هیجان، حافظه شرح‌حال و آزمون­های فراخانی ارقام، کارت‌های ویسکانسین، برج لندن و آزمون استروپ برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده گردید.
یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد که افراد مقیم مرکز در خاتمه درمان با بهبود راهبردهای تنظیم شناختی هیجان، اختصاصی شدن حافظه شرح‌حال و بهبود کارکردهای اجرایی همراه هستند.
بحث و نتیجه‌گیری: پژوهش حاضر اثربخشی درمان اجتماع مدار را در کارکردهای اجرایی، حافظه شرح‌حال و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان نشان می دهد.
کلیدواژه: اثربخشی، درمان اجتماع مدار، کارکردهای اجرایی، حافظه شرح حال، تنظیم شناختی هیجان، اعتیاد، مواد محرک
فهرست مطالب
کلیات پژوهشی
1-1.­ مقدمه. ۲
1-2. بیان مسئله. ۲
1-3. اهمیت و ضرورت پژوهش. ۷
1-4. اهداف پژوهش. ۸
1-۴-۱. هدف کلی ۸
1–۴-۲. اهداف فرعی ۹
1-۵. سوال های پژوهش. ۹
1-۶. فرضیه های پژوهش. ۹
1-۷. تعاریف عملیاتی و مفهومی متغیرها ۹
1-۷-۱. تعاریف مفهومی ۹
1-۷-۲. تعارف عملیاتی ۱۰
پیشینه و ادبیات پژوهشی
2-1. اعتیاد. ۱۳
2-۱-۱. اعتیاد به مواد محرک ۱۴
2-۱-۲. تاثیرات مواد محرک ۱۴
2-۱-۳. اختلال مصرف مواد محرک و سندرم ترک ۱۵
2-۱-۴. شیوع مصرف مواد ترک ۱۶
2-۱-۵. درمان های روانشناختی و مواد ترک ۱۶
2-۲. هیجان ۱۸
2-۲-۱. تنظیم هیجان ۱۸
2-۲-۲. اهمیت تنظیم هیجان ۱۹
2-۲-۳. تنظیم شناختی هیجان ۲۰
2-۲-۴. تنظیم شناختی هیجان و اعتیاد. ۲۱
2-۳. حافظه شرح حال. ۲۲
2-۳-۱. انواع حافظه شرح حال. ۲۳
2-۳-۲. کارکرد حافظه شرح حال. ۲۳
2-۳-۳. سن و حافظه شرح حال. ۲۳
2-۳-۴. مدل های ساختاری حافظه شرح حال. ۲۵
2-۳-۵. بنیاد عصب شناختی حافظه شرح حال. ۲۶
2-۴. کارکردهای اجرایی ۲۷
2-۴-۱. قشر پیشانی ۲۹
2-۴-۲. کارکردهای اجرایی در اعتیاد. ۳۱
2-۵. درمان اجتماع مدار. ۳۲
2-۵-۱. تعریف درمان اجتماع مدار. ۳۳
2-۵-۲. دیدگاه های درمان اجتماع مدار و وابستگی روانی ۳۴
2-۵-۳. انواع درمان های غیردارویی در درمان اجتماع مدار   ۳۵
2-۵-۴. دیدگاه درمان اجتماع مدار درمورد فرد معتاد. ۳۸
2-۵-۵. دیدگاه درمان اجتماع مدار به بهبودی و زندگی سالم. ۳۸
2-۵-۶. رویکرد اجتماعی در درمان اجتماع مدار. ۳۹
2-۵-۷. عناصر درمانی و آموزش. ۴۰
2-۵-۷-۱. سرپرست ها و همتاها در درمان اجتماع مدار. ۴۰
2-۵-۸. مراحل برنامه. ۴۱
2-۵-۸-۱. مرحله آشنایی ۴۰
2-۵-۸-۲. مرحله درمان ۴۲
2-۵-۸-۳. مرحله ورود مجدد. ۴۲
2-۵-۹. روش های درمان اجتماع مدار. ۴۳
2-۵-۱۰. مقیمان در درمان اجتماع مدار. ۴۵
2-۶. پیشینه پژوهش. ۴۶
2-۶-۱. پیشینه خارجی ۴۶
2-۶-۲. پیشینه داخلی ۴۷
روش پژوهش
۳. روش. ۵۰
۳-۱. طرح پژوهش. ۵۰
۳-۲. ملاحظات اخلاقی ۵۰
۳-۳. ملاک های انتخاب نمونه. ۵۰
۳-۴.جامعه آماری ۵۱
۳-۵. نمونه و روش نمونه گیری ۵۱
۳-۶. روش و ابزار جمع آوری اطلاعات ۵۲
۳-۶-۱. روش تحلیل داده ها ۵۲
۳-۶-۲. ابزار. ۵۲
۳-۷.  فرایند پژوهش. ۵۸
یافته های پژوهش
۴.  تجزیه تحلیل داده ها ۶۰
۴-۱.  اطلاعات توصیفی ۶۰
۴-۲.  تجزیه تحلیل داده ها در راستای فرضیه های پژوهش. ۶۱
بحث و نتیجه گیری
۵-۱-۱.  فرضیه اول. ۶۸
۵-۱-۲.  فرضیه دوم. ۷۱
۵-۱-۳.  فرضیه سوم. ۷۲
۵-۲. محدودیت های پژوهش. ۷۲
۵-۳. پیشنهادات پژوهش. ۷۴
۵-۳-۱.  پیشنهادات پژوهشی ۷۴
۵-۳-۲.  پیشنهادات کاربردی ۷۴
منابع. ۷۵

• مقدمه

اعتیاد از مهم‌ترین مشکلات پزشکی، اجتماعی، اقتصادی و سلامت عمومی جوامع می‌باشد (مولر[1]، ۲۰۱۳). امروزه مفهوم اعتیاد فقط محدود به مصرف مواد مخدر نمی‌شود بلکه به‌تمامی رفتارهای تکرارشونده که مشکل‌آفرین می‌باشد اطلاق می‌شود (مودری[2] و همکاران، 2011). اصطلاح اعتیاد به‌عنوان حالت بیمارگونه‌ای که با مصرف دارو یا رفتار خاصی که با بدکارکردی های روانی و احساس غیرقابل‌کنترل ولع مصرف در غیاب مصرف که به شکل اجبارگونه است تعریف می‌شود. درمان اعتیاد به مواد محرک از چالش‌های بزرگ نظام پزشکی و سلامت و به‌ویژه درمانگران حوزه اعتیاد می‌باشد، درمان اعتیاد به مواد افیونی با رشد درمان‌های نگه‌دارنده مانند متادون، بوپره نورفین و نالتروکسان رشد مناسبی داشته است اما در درمان مواد محرک هنوز درمان نگه‌دارنده‌ای وجود ندارد و تمرکز عمده بر درمان‌های روان‌شناختی می‌باشد (فیلیپس[3] و همکاران، ۲۰۱۴). بنابراین؛ پرداختن به موضوع درمان­های روان‏شناختی در کنار درمان‌های دارویی باید از اهداف اصلی درمانگران قرار گیرد تا با طراحی، تدوین و آزمون اثربخشی آن‌ها بتوان گام‌های عملی در کنترل این معضل بزرگ جامعه برداشت. هدف پژوهش جاری بررسی اثربخشی درمان اجتماع مدار در ارتقاء بخشی از قابلیت‌های شناختی می‌باشد. به‌عبارت‌دیگر این پژوهش سعی دارد تا مشخص کند تا چه میزان درمان اجتماع مدار قدرت بازتوانی شناختی را در میان افراد مبتلاء دارد.

• بیان مسئله

یکی از بزرگ‌ترین معضلاتی که در طی زمان‌های مختلف، همواره جوامع بشری را درگیر مشکلات و پیامدهای شوم خود نموده، پدیده اعتیاد می‌باشد. این معضل بزرگ که سالانه میلیون‌ها دلار از سرمایه‌های ملی کشورها را مصرف می‌کند، در کمین نابودی گران‌مایه‌ترین و پرارزش‌ترین سرمایه جوامع انسانی هر کشور، یعنی جوانان می‌باشد، این آسیب اجتماعی همانند سایر آسیب‌ها و اختلالات، عوارضی را به دنبال دارد که شامل اختلالات جسمی نظیر سکته، آسیب دائمی مغز، نارسایی قلبی، فلج موقتی، بیماری کلیه و کبد، دید تار، مشکل تنفس (هالجین و کراس ویتبورن،1387)؛ اختلالات روانی همچون هراس، اضطراب منتشر، اختلال تبدیلی، اختلال انطباقی و دیستایمی و همچنین مشکلات فرهنگی، خانوادگی، اقتصادی (صرف هزینه‌های گزاف برای مبارزه و درمان افراد معتاد) و اجتماعی را که با از بین رفتن نیروی انسانی جوامع (احمد وند،1386) همراه است، دربرمی گیرد کشور ما نیز درزمینه اعتیاد روند رو به رشدی را در بین اقشار مختلف جامعه دارا بوده است درصد زیادی از جمعیت کشور ما را جوانان تشکیل می‌دهند و بیشتر معتادین کشور نیز زیر 40 سال می‌باشند (مسکنی و همکاران،1387)؛ اما علی‌رغم افزایش روزافزون مصرف مواد و پیامدها و عوارض زیان‌بار جسمانی، روانی و اجتماعی آن (مولر، ۲۰۱۳) هنوز درمان قطعی و مناسبی برای بسیاری از انواع وابستگی‌ها به مواد یافت نشده است و درمان‌های کنونی در طولانی‌مدت مؤثر واقع نشده‌اند (فیلیپس و همکاران، ۲۰۱۴).
در دهه اخیر توجه به کارکردهای شناختی در درمان اعتیاد رشد چشمگیری داشته است (شران، گولویتزر و بارگ[4]، ۲۰۱۳). مشکلات حافظه که از مصرف مواد ناشی می‌شود، نقش مهمی در عود مصرف دارد (میلتون[5]، ۲۰۱۲). مصرف مواد باعث کاهش فعالیت نواحی مغزی که در کنترل شناختی و توجه نقش دارند، می‌شود (جاسترزاب[6] و همکاران، ۲۰۱۲؛ لی[7] و همکاران، ۲۰۱۲). همچنین مصرف مزمن مواد موجب کاهش ظرفیت حافظه کاری و انعطاف­پذیری شناختی (بالداچینو[8] و همکاران، ۲۰۱۲؛ پروسر[9] و همکاران، ۲۰۰۹) و آسیب به کارکردهای شناختی مانند یادگیری، توجه و کارکردهای اجرایی می‌شود (چو[10] و همکاران، ۲۰۰۳؛ فرناندز سرانو[11] و همکاران، ۲۰۱۱؛ ارسچ و ساهاکین[12]، ۲۰۰۷). اعتیاد به مواد محرک موجب نقص‌های متعدد روان عصب‌شناختی می‌شود که همگی باعث

ادامه خواندن

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)

فصل اول: کلیات پژوهش
1-1 مقدمه3
2-1 بیان مسئله4
3-1 ضرورت پژوهش 12
4-1 اهداف پژوهش14
1-4-1 هدف کلی.14
2-4-1 اهداف اختصاصی.14
3-4-1 فرضیه ها ی پژوهش.15
5-1 متغییرهای پژوهش16
1-5-1 تعریف مفهومی و عملیاتی متغییرهای پژوهش.17
فصل دوم: پیشینه ی پژوهش
1-2 مقدمه24
2-2 تعریف دلبستگی25
3-2 نظریه های مرتبط با روابط مادر – کودک25
1-3-2 نظریه ی روان تحلیل گری.25
2-3-2 نظریه ی یادگیری.29
3-3-2 کردارشناسی30
4-3-2 نظریه ی بالبی32
4-2 مفاهیم اساسی نظام بالبی32
1-4-2 مفهوم رفتار غریزی32
2-4-2 مفهوم دلبستگی.33
3-4-2 الگوی عملی درونی از چهره ی دلبستگی.34
1-3-4-2 ویژگی های الگوی عملی درونی 34
5-2 مراحل تحول دلبستگی.35
6-2 دلبستگی در دوره ی نوجوانی.38
1-6-2 تحول دلبستگی در نوجوانی.38
2-6-2 تغییرات عاطفی و شناختی در رفتار دلبستگی نوجوان.38
7-2 ویژگی های دلبستگی 40
8-2انواع سبک دلبستگی41
1-8-2 انواع سبک دلبستگی بزرگسالان41
9-2 نقش مادر در کیفیت دلبستگی و اجتماعی شدن کودک.43
1-9-2سبک رفتار مادری.43
2-9-2حساسیت و پاسخ دهندگی مادری.45
1-2-9-2 مفهوم حساسیت و پاسخ دهندگی.45
3-9 سنجش رفتار مادرانه 48
10-2 رابطه ی دلبستگی، رفتار مادرانه  و اجتماعی شدن کودک49
11-3 آسیب شناسی دلبستگی، رفتارهای مادرانه و مهارت های اجتماعی51
12-2 تغییر پذیری دلبستگی .54
13-2 مبانی درمانی دلبستگی55
14-2 مداخلات بالینی و آموزش مادر در تغییر سبک دلبستگی56
15-2 تئاتر درمانی61
1-15-2 تاریخچه.61
2-15-2 تعریف تئاتردرمانی.61
3-15-2 ویژگی های تئاتردرمانی.62
4-15-2 پیشینه ی پژوهشی تئاتردرمانی64
فصل سوم : جریان روش شناختی پژوهش
1-3 مقدمه.68
2-3 طرح پژوهش68
3-3جامعه آماری.68
4-3 نمونه آماری و روش نمونه گیری.68
5-3 شرح حال آزمودنی ها.69
5-3 ابزارهای پژوهش72
 1-6-3 آزمون اختلال دلبستگی رندلف 72
2-6-3 تست مهارت های اجتماعی ماتسون.73
3-6-3 مقیاس سنجش رفتار مادرانه.74
4-6-3 پرسشنامه ی جمعیت شناختی.75
5-6-3  پکیج تئاتر درمانی مبتنی بر دلبستگی .76
7-3 روش اجرای پژوهش.78
8-3 روش تجزیه و تحلیل آماری داده ها79
فصل چهارم : یافته ها
1-4 مقدمه81
2-4 ویژگی های جمعیت شناختی آزمودنی ها.81
3-4 یافته های توصیفی تحقیق82
1-3-4 یافته های توصیفی آزمودنی ها  در آزمون سبک دلبستگی رندلف.82
2-3-4 یافته های توصیفی آزمودنی ها در پرسشنامه ی مهارت های اجتماعی ماتسون84
3-3-4 یافته های توصیفی مادران آزمودنی ها در مقیاس سنجش رفتار مادرانه86
4-4 بررسی میانگین و انحراف استاندارد نمرات آزمودنی ها در گروه.87
1-4-4 میانگین و انحراف استاندارد سبک دلبستگی سبک دلبستگی ایمن، انکار کننده و دل مشغول.87
2-4-4 میانگین و انحراف استاندارد مهارت های اجتماعی سبک دلبستگی ایمن، انکار کننده و دل مشغول.88
3-4-4 میانگین و انحراف استاندارد نمرات مادران آزمودنی ها در چهار مقیاس رفتار مادرانه.89
5-4 عملکرد آزمودنی ها در سبک های دلبستگی90
6-4 عملکرد آزمودنی ها در  مهارت های اجتماعی .96
7-4 عملکرد مادران آزمودنی ها در رفتار مادرانه102
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
1-5 مقدمه.110
2-5 بحث و تفسیر110
3-5 نتیجه گیری کلی.126
4-5 محدودیت های پژوهش126
6-5 پیشنهادات پژوهش.127
7-5 پیشنهادات کاربردی.127
1مقدمه
شخص بیمار انسانی است که روابط بیمار گونه دارد. بدین ترتیب آنچه باید تصحیح و درمان شود، رابطه  او با دیگران است ( مورنو، 1926؛ نقل از پثربی، 1380).
یکی از جنبه های مهم رشد انسان، فرآیند اجتماعی شدن اوست. ذاتی بودن زندگی جمعی در انسان ها، ضرورت تماس با دیگران را به عنوان امری گریزناپذیر جلوه می دهد. رشد اجتماعی متضمن ارتباط سالم و منطبق با موقعیت در افراد است. بنابراین همراه با رشد در سایر مهارت ها، پرداختن به جنبه های اجتماعی زندگی و کسب آمادگی های لازم برای برقراری رابطه ی سالم با دیگران، یکی از چالش های فرارروی نوجوانان و به طریقی از وظایف دست اندرکاران امر آموزش و تعلیم و تربیت از جمله روانشناسان است. سال های نوجوانی مرحله ی مهم و برجسته ی رشد  اجتماعی و روانی فرد به شمار می رود. دوره ی نهفتگی در نوجوانی فرجه ای برای آرامش است که در خلال آن رشد روانی جنسی و نمو یافتگی هیجانی با هیاهوی بسیار کمتری همراه است. و طی آن اکتساب مهارت های شناختی و حرکتی، و ظرفیت فرا روی از محیط خانواده به سوی دنیای روابط همسالان، کنش های بارز و اصلی فرآیند رشد اند (بیتمن و هلمز[1]؛ نقل از طهماسب، 1389).
هر دوره از رشد هم تداوم دوره ی پیشین است و هم فراهم آورنده ی فرصت هایی برای آغازی دوباره. امروزه در پهنه ی دیدگاه هایی که کوشش می کنند به فهم بهتر زندگی روانی، تحول عاطفی و چگونگی پدید آیی اختلالات نوجوانی دست یابند، نظریه هایی که محور اصلی را رابطه ی مادر- کودک می دانند جایگاه وسیع و خاصی دارند ( خانجانی و دادستان، 1382). در نتیجه از جمله مهمترین عواملی که تعیین کننده شخصیت فرد در نوجوانی است رابطه او با مراقب یا مادرش است. وجود یا عدم وجود این رابطه و همچنین چگونگی و کیفیت این رابطه بین نوزاد و مراقب او مورد توجه بسیاری از روانکاوان و روانشناسان نظیر فروید، ملانی کلاین، سالیوان، اریکسون و بالبی[2] قرار گرفته است که در این بین بالبی به طور منظم و منسجمی به مطالعه این رابطه تحت عنوان دلبستگی[3] پرداخته است. اهمیت دلبستگی و تاثیر آن در دوران بزرگسالی در تعاملات بین فردی و مهارت های اجتماعی[4] به عنوان یکی از اصلی ترین و گسترده ترین  موضوعات پژوهش تبدیل شده است؛ به شکلی که مطالعات دلبستگی یکی از وسیع ترین، عمیق ترین و خلاقانه ترین خطوط پژوهشی در روانشناسی قرن بیستم تلقی می شوند ( سریواستاوا و بیر[5]، 2005، نقل از امانی، 1390).  رفتار دلبستگی که هم از یک نیاز فطری و هم از اکتساب منتج می گردد، دارای کنش های مضاعف است یکی کنش حمایتی و دیگری کنش اجتماعی شدن. دلبستگی در جریان چرخه های زندگی از مادر به نزدیکان و سپس به بیگانگان و به گروه های بیش از پیش وسیع تری تسری می یابد و به صورت عامل مهمی در ساخت دهی شخصیت کودک در می آید، هر شکافی در مبادله ی زودرس نخستین روابط ( که در جریان کودکی تا نوجوانی استقرار می یابند) ایجاد گردد می تواند تاثیر قاطعی بر تحول شخصیت و فرآیند اجتماعی شدن کودک داشته باشد و در آینده به اختلالات کم و بیش مرضی منجر گردد ( منصور و دادستان ، 1381؛ نقل از حسنی، 1384). بنابراین یکی از مهمترین عوامل محافظ و پیشگیری کننده ی رفتارهای ضد اجتماعی و ناسازگاری های اجتماعی تجربه ی شکل گیری ارتباط ایمنی بخش در خانواده و جامعه است. در نتیجه، امروزه برای بهبود مهارت های اجتماعی در نوجوان به عنوان امری مهم در رشد نوجوان، از درمان های مبتنی بر رابطه استفاده می شود.
 
2-1 بیان مسئله
نظریه‌ پرداز اصلی دلبستگی، جان بالبی (1969، 1973، 1980؛ نقل از بشارت، 1388)، براساس مشاهده ویژگی‌های روابط مادر- کودک در موقعیت‌های مختلف و با بهره گرفتن از دست آوردهای کردار شناسی[6]، نظریه های سیبرنتیک و اطلاعات، روان تحلیل گری، روانشناسی تجربی، نظریه های یادگیری و روانپزشکی و رشته های مرتبط ، به این نتیجه رسید که پیوندهای مادر(مراقب)- کودک مسئول تنظیم تجربه‌های عاطفی و رفتاری کودک هستند. دلبستگی پیوند عاطفی نسبتا پایداری است که بین کودک و یک یا تعداد بیشتری از افرادی که نوزاد در تعامل دائمی با آ نهاست. طبق نظر بالبی (1969)، نوزادان موقع تولد به یک سیستم رفتاری و انگیزش دارای مبنای زیستی مجهز هستند که برای تأمین مجاورت به مادر تکامل یافته است. از نظر تکاملی، شکل ‌گیری روابط نزدیک در خدمت تأمین ایمنی و محافظت قرار می‌گیرد که درنهایت شانس بقای نوزاد را افزایش می‌دهد. وقتی نوزاد از مادر (مراقب) جدا شود یا پیوند مادر- نوزاد مورد تهدید قرار گیرد، فعال شدن این سیستم رفتاری ذاتی، رفتارهای جوارجویی[7] مخصوص (مثل گریه کردن) را به راه می‌اندازد. پاسخ‌های مادر به این رفتارها یا به عبارتی الگوهای رفتار و سبک مادرانه بصورت نظامدار در رابطه هدفمند بین مادر و کودک سازمان می‌یابند. بالبی (1969) معتقد است که میزان دسترس‌پذیری[8]و پاسخ‌دهی[9] مستمر به تلاش‌های کودک برای رسیدن به آرامش و امنیت، کیفیت و سبک دلبستگی کودک به مادر را تعیین می‌کند. رابطه مادر- کودک محور آرامش و امنیت کودک است. تجربه رابطه مثبت و پاسخگو با مادر مقدمه لازم برای اکتشافگری[10] و سازش[11]  به هنجار است.
بنابراین بین الگوی دلبستگی کودک و تعاملات با مادر و سبک مادرگری ارتباط نزدیک وجود دارد (استونسون و شولدیس[12]، 1995،  به نقل از خانجانی، 1384).
اینثورث، بلهر، واترز و وال[13] (1978) با این فرض که سبک‌های دلبستگی[14] محصول تجربه‌های کودک از رابطه کودک – مادر است، به مشاهده رفتار کودکان در آزمایش «موقعیت ناآشنا[15]» پرداختند و سه سبک دلبستگی ایمن، اجتنابی و دوسوگرا [16]را متمایز کردند. مقوله چهارم دلبستگی ناایمن، با نام دلبستگی سازمان نایافته[17] (برترین[18]، 1991) نیز شناخته شده است.
اینثورث و همکاران (1978؛ نقل از بشارت، 1384) معتقدند که سبک‌های دلبستگی، انتظارات کودک را در مورد این که آیا مادراز نظر عاطفی دسترس‌پذیر و پاسخگو هست یا نه شکل می‌دهند و تعیین می‌کنند که آیا خود، ارزش عشق و محبت را دارد یا نه. به عبارتی دیگر، بر طبق نظر اینثورث همه ی کودکان به والدینشان وابسته می شوند اما احساس ایمنی آنها در ارتباط با بزرگسالان فرق دارد. درجه ی سهولتی که یک کودک درمانده توسط مراقب خود به احساس امنیت دست می یابد، کیفیت دلبستگی یا سبک دلبستگی نامیده می شود ( خانجانی، 1384). از نظر اینثورث، امنیت دلبستگی، وجود تعادل بین رفتارهای دلبستگی و اکتشاف محیط است ( وارد و کارلسون [19]، 1995). کودکان ایمن به دسترس‌پذیری مادر بیشتر اعتماد دارند و بیش از کودکان ناایمن

ادامه خواندن

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)

1-1            مقدمه:

بی شک آموزش علوم بخش درخور توجهی از فعّالیت مدارس را به خود اختصاص می دهد و کیفیت آموزش علوم و سطح سواد علمی و فناورانه مردم در جامعه یکی از شاخص های توسعه یافتگی آن جامعه به شمار می رود. در واقع درس علوم به موازات سایر درس ها از اهمیت زیادی برخوردار است و در تحقیقات به عمل آمده ضعف دانش آموزان ایران در درس علوم مشخص شده است. کیامنش و نوری گزارش کرده اند که یافته های سومین مطالعه ی بین المللی تیمز در زمینه علوم دوره ابتدایی، نشان داد که یادگیری دانش آموزان ایرانی در درس علوم بسیار پایین است (به نقل از رنجدوست، 1390).
در برنامه های درسی جدید علوم تجربی و روش های آموزش آن، تاکید اساسی بر روش هایی است که در آن ها دانش آموز نقش فعّالی دارد. در این روش ها نقش اصلی بر عهده ی دانش آموز است (استاد حسینلو، 1391).
در عین حال بسیاری از شیوه های آموزشی مورد قبول و متاثر از روش های تدریس گذشته و مبتنی بر دیدگاه های سنتی رفتار گرایانه هستند که اساسا تدریس را بیان و انتقال واقعیت ها و اطّلاعات به دانش­ آموزان می دانند و دانش آموزان در فرایند یادگیری نقش فعّالی ندارند. بر خلاف دیدگاه های قدیمی دیدگاه های جدیدتری درباره نحوه یادگیری که به پرورش دانش آموزان فکور تاکید دارد، رواج یافته است. که از جمله­ی آن­ها دیدگاه ساختن گرایی است. در این دیدگاه، یادگیری فرایندی پویا و درونی است که در طی آن دانش آموزان به شکلی فعّال و با ارتباط دادن اطّلاعات جدید به آنچه که در پیش آموخته اند به شناخت دانش اقدام می کنند. چنین تصور می شود که دانش وابسته به یادگیرنده است.روش آموزش مبتنی بر سازنده گرایی روشی دانش آموز محور است که در آن بر شرکت فعّال یادگیرنده در کسب دانش تاکید می شود. در این دیدگاه ارتباطی بین یادگیری پیشین و جدید جست وجو می شود، پس افراد شخصاً طرح واره ها یا نقشه های ذهنی خود را می سازند و در یادگیری های جدید این نقشه­های ذهنی بازنگری، گسترده و بازسازی می شوند (حاتمی و همکاران، 1388).
بسیاری از دانش آموزان در یادگیری مفاهیم و ارتباط بین مفاهیم جدید و مفاهیم قبلی خود دچار مشکل می شوند و نمی توانند ارتباط منطقی بین مطالب جدید و مطالب قبلی خود برقرار کنند واز آنجا که مفاهیم علمی، غیر خطی و شبکه ای مانند هستند، این مفاهیم بایستی به صورت شبکه های سازمان یافته و اطّلاعات مرتبط به هم یاد گرفته شوند، نه صرفاً به صورت فهرستی از حقایق مستقل از هم. استفاده از آن دسته از راهبردهای یادگیری – یاددهی که بتواند چنین شبکه های منسجمی از دانش را شکل داده و یا تقویت کند موجب بهبود نتایج یادگیری در فراگیران خواهد شد. یکی از این راهبرد های آموزشی که ارتباط بسیار نزدیکی با دیدگاه سازنده گرایی دارد، نقشه ی مفهومی است (مصر آبادی و همکاران، 1386).
نقشه مفهومی ابزاری ترسیمی برای سازماندهی و نمایش دانش است که اولین بار توسط جوزف دی نواک در دانشگاه کرنل ابداع گردید. کنجکاوی در مورد اینکه یادگیرندگان چگونه یاد می گیرند، به گسترش نقشه های مفهومی توسط نواک کمک کرد. نقشه های مفهومی، ابتدا با هدف بهبود یادگیری ایجاد شدند، ولی مطالعات بعدی نشان داد که این نقشه ها ابزاری مفید برای ارزشیابی، نشان دادن دانش قبلی دانش آموز، خلاصه کردن مطالب آموخته شده، یادداشت برداری، کمک مطالعه، برنامه ریزی، تکیه گاه سازی ، افزایش درک و فهم، تثبیت تجارب آموزشی، بهبود شرایط موثر برای یادگیری، آموزش تفکر انتقادی، حمایت از یادگیری مشارکتی، و سازمان دهی محتوا می باشد (سعیدی و همکاران، 1391).
نقشه های مفهومی نمایش فضایی از مفاهیم و رابطه بین آن ها برای فهمیدن و نمایش دادن ساختار دانش هایی است که انسان ها در مغزشان ذخیره می کنند (اسان [1]، 2007). نقشه ای مفهومی در آموزش، یادگیری، توسعه برنامه های آموزشی و ارزشیابی کاربرد دارند زیرا مطالعات تجربی زیادی در مورد اعتبار نقشه های مفهومی انجام گرفته است (چانگ [2] و همکاران، 2001). خامسان (2008) در تعریف نقشه مفهومی می نویسد: ” نقشه مفهومی بازنمایی گرافیکی مواد اصلی یک گستره(موضوع) است که یادگیرنده آن را  پدید می آورد”.
برای تهیه نقشه های مفهومی شیوه های مختلفی وجود دارد، اما از لحاظ طرح های متفاوت در ارائه اطّلاعات، می توان تمام نقشه های مفهومی را به سه دسته تقسیم کرد:
1) نقشه های مفهومی عنکبوتی( شبکه ای)
2) نقشه های مفهومی سلسله مراتبی
3) نقشه های مفهومی گردشی
همچنین نقشه های مفهومی را هم می توان به شیوه قلم-کاغذی و هم به وسیله نرم افزارهای خاصی همچون visual mind،smart ideas، Concept Tools Get Smart، تهیه کرد ( مصرآبادی و استوار، 1388).

1-2 بیان مسئله:

درس علوم تجربی در تمام دنیا از اهمیت زیادی برخوردار است .با نگاهی به برنامه های آموزشی کشورهای توسعه یافته میتوان از اهمیت و نقش علوم تجربی در مدارس آگاهی به دست آورد. بنابراین صاحب نظران تعلیم و تربیت سعی دارند برنامه هایی را برای علوم تجربی تهیه کنند تا از هر لحاظ به اهداف مورد نظر نزدیک تر شوند.
برنامه آموزش علوم در ایران به گونه ای طراحی شده است تا فراگیران را در مسیر تولید دانش و پرورش قدرت تفکر منطقی یاری نماید. در چنین برنامه ای، فراگیران دانش های لازم را در جریان شکوفایی استعدادهای درونی خود و از طریق کسب دانستنی های لازم، آموختن راه یادگیری، کسب مهارت های ضروری برای یادگیری مادام العمر و تقویت نگرش مثبت نسبت به علم و فناوری به دست می آورند. اهداف آموزشی و کتاب های درسی بر پایه رویکرد فعّال و ساختن گرایی تهیه شده و تلاش می شود تا مدارس هماهنگ با این رویکرد به امر آموزش پرداخته و از روش های سنتی آموزش پرهیز شود (احمدی،1380).
برای آموزش علوم تجربی باید محیطی را فراهم کرد که علاوه بر اینکه برای یادگیری هیجان انگیز است باید شامل برنامه غنی باشد تا دانش آموزان را به چالش فکری بکشاند. کنترل کردن پیشرفت تعداد زیادی از دانش آموزان در کلاس و همچنین دانستن این که آیا آن ها مفاهیمی را که ما در درس علوم تجربی تدریس می کنیم را می فهمند کار بسیار سختی است (وانیدز[3] و همکاران، 2005).
بنابراین انتخاب روش تدریس مناسب که بتواند هم باعث یادگیری در دانش آموزان شده و هم معلم به وسیله آن بتواند پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را کنترل کند از اهمیت زیادی برخوردار است.
روش های رایج در تدریس علوم در مدارس ابتدایی اغلب معلم – محور هستند و دانش قبلی دانش آموزان به طور فعّالانه به کار گرفته نمی شود. به جای درک مفاهیم علوم، دانش آموزان نظریه های علوم را به صورت قطعات جدا از هم نگه می دارند. آن ها یک تصویر بزرگ واحد ندارند و بنابراین نمی توانند مفاهیم جدید را با هم تلفیق کرده و در حافظه دراز مدت نگه دارند (جینا[4]، 2012).
بسیاری از دانش آموزان وقتی مطالب درسی درس علوم تجربی ابتدایی را یاد می گیرند می توانند به سؤالات معلم که اغلب در سطح یادداری است پاسخ مناسب بدهند ولی پس از پایان دوره ابتدایی بیشتر دانش آموزان مطالبی را که یاد گرفته اند فراموش کرده و بیان می کنند که چیزی از مطالب یاد گرفته شده را به خاطر نمی آورند. و یا در بیشتر موارد موارد اگر چیزی را بهم به یاد بیاورند نمی توانند در بیرون از مدرسه به کار برند. یکی از این دلایل این است که بیشتر یادگیری ها در سطح دانش باقی می ماند و به سطوح بالاتر نمی رسد. دانش آموزان نمی توانند بین مطالبی که یاد گرفته اند ارتباط بر قرار کرده و روابط بین مطالب درسی در درس علوم تجربی را پیدا کنند.
بنابراین باید به دنبال روش هایی بود که در آن دانش آموزان علاوه بر اینکه نقش فعّالی در یادگیری و آموزش دارند می توانند

ادامه خواندن