دانشگاه آزاد اسلامی
علوم و تحقیقات واحد یزد
پایان نامه کارشناسیارشد رشته مدیریت صنعتی (M.A)
عنوان:
به کارگیری F-PROMETHEE جهت ارزیابی و رتبه بندی پیمانکاران پروژه های عمرانی (مطالعه موردی:اداره کل راه و شهرسازی استان یزد)
استاد راهنما:
دکتر علی مروتی شریفآبادی
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب:
فصل 1: کلیات پژوهش. 2
1-1- مقدمه. 3
1-2- پرسش اصلی تحقیق 4
1-3- اهداف علمی 4
1-4- اهداف کاربردی. 5
1-5- ضروریات خاص انجام تحقیق 5
1-6- بهره وران. 5
1-7- نوع روش تحقیق 6
1-8- روش گرد آوری داده ها 6
1-9- ابزارهای گردآوری داده ها 6
1-10- روش تجزیه و تحلیل داده ها 7
1-11- شرح واژهها و اصطلاحات به کار رفته در پژوهش 7
فصل 2: مروری بر ادبیات موضوع. 9
2-1- مقدمه. 10
2-2- مراحل اجرای پروژه 11
2-3- مراحل اجرای یک پروژه 12
2-3-1- مرحله نظری 12
2-3-2- مرحله طرح و برنامهریزی 13
2-3-3- مرحله اجرا 14
2-4- مرحله پایانی 15
2-5- قراردادهای عمرانی 16
2-5-1- تعریف قرارداد. 17
2-5-2- روشهای اجرای پروژه (از نگاه قراردادی) 17
2-6- مرور مدلهای انتخاب پیمانکار. 21
2-7- شاخصهای انتخاب. 36
2-8- رویه های ارزیابی و انتخاب پیمانکاران در کشورهای مختلف 37
2-8-1- ارزیابی مقدماتی پیمانکاران در هنگ کنگ. 37
2-8-2- تعیین صلاحیت اولیه پیمانکاران در ترکیه. 38
2-8-3- رویکردهای انتخاب پیمانکار در انگلیس. 39
2-9- جمعبندی 40
فصل 3: روش تحقیق42
3-1- مقدمه. 43
3-2- روش انجام تحقیق 43
3-3- مراحل انجام پژوهش. 46
3-4- ابزار گردآوری داده ها 46
3-5- روایی و پایایی پژوهش. 46
3-6- جامعه آماری پژوهش. 48
3-7- نمونه آماری 48
3-8- تکنیکهای تصمیمگیری ریاضیMCDM
3-9- ارزیابی و بررسی مدلهای MADM.
3-10- علم مدیریت فازی 51
3-10-1- اعداد فازی و عملیات جبری 53
3-10-2- اعداد فازی ذوزنقه ای ومثلثی 54
3-10-3- متغیرهای کلامی 54
3-11- معرفی تکنیک دلفی 55
3-12- مراحل اجرای روش دلفی فازی 58
3-13- معرفی تکنیک AHP
3-14- معرفی تکنیک PROMETHEE
3-14-2- رتبه بندی کامل PROMETHEE-2.
3-15- قلمرو مکانی پژوهش. 80
3-15-1- پروژههای عمرانی 81
3-15-2- چشم انداز. 84
3-16- جمعبندی 85
فصل 4: تجزیه و تحلیل 86
4-1- مقدمه. 87
4-2- انتخاب خبرگان 87
4-3- مراحل اجرا 87
4-3-1- نهایی سازی معیارهای موثر در ارزیابی و رتبه بندی پیمانکاران پروژه های عمرانی 88
4-3-2- وزندهی به معیارهای انتخاب شده توسط تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی 119
4-3-3- رتبهبندی پیمانکاران با روش PROMETHEE فازی 128
4-4- جمع بندی 140
فصل 5: نتیجه گیری وپیشنهادات. 142
5-1- مقدمه. 143
5-2- نتایج ویافتههای تحقیق 143
5-2-1- نتایج مربوط به تعیین شاخصهای اولویت بندی. 143
5-2-2- نتایج حاصل از پیاده سازی مدل پیشنهادی. 144
5-3- مزایای الگوریتم پیشنهادی 147
5-4- پیشنهاداتی به منظور بهبود کاربرد الگوریتم پیشنهادی در رتبهبندی پیمانکاران 148
5-5- پیشنهاداتی جهت کاربرد نتایج تحقیق 148
5-6- پیشنهادهایی برای پژوهشهای آتی 149
5-7- جمع بندی. 149
چکیده:
شتاب روز افزون روند رشد و توسعه و همچنین پیچیدهتر شدن پروژههای صنعتی همگام با پیشرفت علوم و تکنولوژی ، موجب گشته تا مسأله و فرایند انتخاب پیمانکار به عنوان عاملی مهم و کلیدی در ارتباط با موفقیت طرحهای صنعتی محسوب گشته و محققین و صاحبان صنایع رویکردی هرچه تخصصیتر را در ارتباط با این مقوله در پیش گیرند ، انتخاب پیمانکار شایسته و واجد صلاحیت ، یک مسأله تصمیم گیری چند معیاره بوده و اولین گام جهت اجرای یک پروزه صنعتی در قالب هزینه، مدت و کیفیت مطلوب میباشد.
در پژوهش حاضر تلاش شده است تا با بهره گرفتن از تکنیک PROMETHEE فازی، انتخاب شایستهترین پیمانکار در اداره کل راه و شهرسازی استان یزد انجام گیرد. در این راستا ابتدا ضمن بررسی گسترده پیشینه موضوع، مهمترین معیارها و شاخصهای پیشنهادی شناسایی و دستهبندی شدند و سپس با کمک تکنیک دلفی فازی معیارها و شاخصهای اصلی تعیین گشته، در گام بعدی با بهره گرفتن از روش AHP فازی، وزن معیارهای تصمیم گیری تعیین گردیده ، سپس نوع تابع ترجیحی هر شاخص و آستانه بی تفاوتی و آستانه برتری آن مشخص شدند و با بهره گرفتن از این مقادیر و با فرض خنثی بودن دیدگاه تصمیم گیرنده در ارتباط با ریسک با بهره گیری از روش PROMETHEE فازی، شرکتهای پیمانکاری شرکت کننده در مناقصه مورد نظر رتبهبندی شدند و مناسبترین پیمانکار جهت اجرای پروژه مربوط تعیین گردید.
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1- مقدمه
فرایند انتخاب پیمانکاران با ریسک بالایی برای کارفرماها همراه میباشد، از این رو کارفرماها همواره تلاش می کنند که از میزان ریسک موجود بکاهند. در ابتدا پیمانکاران را بر مبنای کمترین قیمت پیشنهادی انتخاب میکردند که این موضوع باعث بروز مشکلاتی در حین اجرای پروژهها میشد. کار فرمایان برای رفع چنین مشکلی نیاز به یک فیلتر برای جلوگیری از ورود پیمانکاران فاقد صلاحیت به مناقصه دارند.
حجم فعالیتهای عمرانی از جمله شاخصهای اساسی رشد و توسعه محسوب میشود. سالانه هزاران میلیارد ریال از سرمایههای ملی کشورمان در بخشهای دولتی و خصوصی به صورت مستقیم یا غیرمستقیم صرف عمران و ایجاد تأسیسات زیر بنایی کشور میشود. در یک طرح عمرانی بیشترین مقدار سرمایهگذاری در مرحلهی اجرای طرح انجام میگیرد (عباس نیا و همکاران، 1384).
با توجه به آمار ارائه شده از سوی سازمان مدیریت و برنامه ریزی در طول سالهای اخیر مشاهده میشود، 10 درصد مشکلات اجرایی ناشی از عدم صلاحیت پیمانکاران می باشد (رجایی و حضرتی، 1387).
یکی از علل اصلی از بین رفتن منابع مالی و شکست در پروژههای عمرانی انتخاب نادرست پیمانکاران در پروژهها میباشد. در این رابطه معرفی و انتخاب صحیح پیمانکاران در پروژههای عمرانی به عنوان یک راهکار اساسی برای جلوگیری از هدر رفتن منابع ملی تلقی میشود. با انتخاب پیمانکار اصلح، ریسک اتلاف منابع از لحاظ هزینه، زمان به حداقل میرسد همچنین موجب افزایش کیفیت اجرایی پروژهها و ایمنی در حین اجرا و یا بعد از اجرا خواهد شد (عباس نیا و همکاران، 1384).
برای نیل به این منظور دو راهکار جدید برای حل مشکل ارائه شده است. تغییر روند برگزاری مناقصهها و تعیین صلاحیت پیمانکاران قبل از برگزاری مناقصه دو رویکرد مذکور میباشد (عباس نیا و همکاران، 1384).
طبیعت چنین تصمیم گیریهایی پیچیده میباشد و در این رابطه عوامل کمّی و کیفی زیادی برای ارزیابی صلاحیت پیمانکاران مورد استفاده قرار میگیرد. با توجه به مطالب مذکور و در نظر گرفتن این نکته که مدیریت ارزیابی و انتخاب پیمانکار برای واگذاری پروژههای عمرانی، یک قسمت اساسی از فرآیند ساخت و ساز است، این تحقیق به شناسایی ابعاد و عوامل اثرگذار بر انتخاب پیمانکار و اولویت بندی و انتخاب پیمانکار اصلح با بهره گرفتن از روش PROMETHEE در اداره کل راه و شهرسازی استان یزد می پردازد.
2-1- پرسش اصلی تحقیق
سوالهای این تحقیق عبارتند از:
1 – معیارهای موثر بر رتبه بندی پیمانکاران پروژههای عمرانی کدامند؟
2 – رتبه بندی پیمانکاران پروژههای عمرانی اداره کل راه و شهر سازی استان یزد چگونه است؟
3-1- اهداف علمی
تجربه نشان داده است قبول و انتخاب پیمانکاران با قیمت حداقل پیشنهادی در مناقصات و یا قبول پیمانکاران با تخفیفهای غیر منطقی نسبت به بر آورد های اولیه کار فرما و مشاور هم باعث تطویل بیرویه مدت پیمان گردیده و هم در نهایت باعث بالا رفتن هزینه های طرح های عمرانی بوده است چه در این مسیر به علت عدم کار آیی و توان پیمانکاران، کار فرما یا بایستی نسبت به خلع ید پیمانکار اقدام کند که این امر بسیار زمان بر بوده، یا در مقاطع حساس اجرای پروژه تسلیم شرایط پیمانکار گردد و نسبت به ترمیم قیمت اقدام نماید که این امر نیز پی آمد تطویل مدت و مبلغ اضافی در طرح خواهد بود با توجه به موارد بالا شناسایی شاخص های کمّی و کیفی موثر بر صلاحیت پیمانکاران پروژههای عمرانی و میزان اهمیت هر یک از شاخصها و ارزیابی و اولویت بندی پیمانکاران از اهداف این پژوهش میباشد.
4-1- اهداف کاربردی
به طور متوسط حدود 15 درصد از تولید ناخالص ملی در جهان صرف اجرای پروژهها میشود و حدود 10 درصد اقتصاد جهانی در این صنعت جریان دارد. از آنجا که حجم بسیار قابل ملاحظه صنعت، پروژههای عمرانی است اهمیت آن در اقتصاد جهانی کاملا مشهود است (سازمان برنامه و بودجه، 1378). از طرف دیگر در اقتصاد توسعه از آنجا که سرمایه گذاریهای دولت، صرف گسترش ظرفیت های تولیدی، زیر بنایی و به طور کلی زیر ساختها میشود. پروژهها لبه برنده و کارساز هر کشور تلقی میشود اما شرط لازم این است که هزینه های دولت از یک سو صرف اجرای پروژههای مناسب و ارزیابی شده شود و از سوی دیگر این پروژهها برای اجرا به پیمانکار مناسب سپرده شود. پیمانکار در هر پروژهی عمرانی نقش اصلی و اساسی را ایفا می کند انتخاب پیمانکار جزء تصمیمات کلیدی مدیران و تصمیمگیرندگان به شمار میرود. نتایج این تصمیمات اثر مهمی بر اجرای پروژه از لحاظ زمانی، کیفیت و هزینه میگذارد (رجائی و حضرتی،1387). ارزیابی پیمانکاران و رتبه بندی آنان بر اساس معیارهای صحیح باعث حذف پیمانکاران ناکارامد از فرآیند مناقصه خواهد شد.