روش های سیاسی حل و فصل اختلافات بین المللی. ۱۲۱
الف ) روش های غیر حقوقی. ۱۲۱
ب ) روش های حقوقی. ۱۲۱
۴-۱ روش های غیر حقوقی حل و فصل اختلافات بین المللی. ۱۲۲
۴-۱-۱ مذاکره : ۱۲۲
۴-۱-۲ مساعی جملیه : ۱۲۲
مساعی جمیله دارای چند مشخصه است: ۱۲۲
۴-۱-۳ میانجیگری: ۱۲۳
تفاوت میانجیگری با مساعی جملیه ۱۲۳
۴-۱-۴ کمیسیون سازش (آشتی:) ۱۲۴
۴-۲ روش های حقوقی حل و فصل اختلافات بین المللی. ۱۲۵
۴-۲-۱ داوری بین المللی. ۱۲۵
۴-۲-۲ دادرسی یا حل و فصل از طریق فرآیند قضایی (دادگستری بین المللی) ۱۲۵
تفاوت دادرسی قضایی بین المللی با داوری بین المللی: ۱۲۶
بررسی تفصیلی روشهای حل اختلاف در حقوق بین الملل. ۱۲۶
۴-۲-۳ دادرسی قضایی. ۱۲۷
۴-۲-۴ داوری ۱۲۸
۴-۲-۵ سازش ۱۳۰
۴-۲-۶ میانجیگری ۱۳۰
۴-۲-۷ مذاکره ۱۳۲
۴-۲-۸ روشهای ترکیبی. ۱۳۲
۴-۲-۸-۱ پیش مطالعه بیطرفانه ۱۳۲
۴-۲-۸-۲ دادرسی اختصاری. ۱۳۳
۴-۲-۸-۳ آمبودزمان. ۱۳۴
۴-۲-۸-۴ میانجیگری – داوری. ۱۳۵
۴-۲-۸-۵ دادرسی اختصاری هیأت منصفه ۱۳۵
۴-۲-۹ مکانیزم حل و فصل اختلاف در سازمان تجارت جهانی. ۱۳۶
۴-۲-۹-۱ مرحله اول : مشورت ۱۳۶
۴-۲-۹-۲ مرحله دوم : رویه های اختیاری. ۱۳۷
۴-۲-۹-۳ مرحله سوم : تشکیل هیئت رسیدگی. ۱۳۸
۴-۲-۹-۴ مرحله چهارم : استیناف ۱۳۹
۴-۲-۹-۵ مرحله پنجم : غرامت و تعلیق امتیاز. ۱۴۰
۴-۲-۹-۶ مرحله ششم : توسل به اقدامات متقابل. ۱۴۰
الف : اقدام متقابل هم عرض. ۱۴۱
ب : اقدام متقابل مشابه ۱۴۱
ج: اقدام متقابل متفاوت ۱۴۱
۴-۲-۱۰ مذاکره: ۱۴۱
۴-۲-۱۱ مساعی جمیله: ۱۴۳
۴-۲-۱۲ میانجی گری. ۱۴۵
۴-۲-۱۳ سازش: ۱۴۶
۴-۲-۱۴تحقیق. ۱۴۸
۴-۲-۱۵ کارشناسی: ۱۴۹
۴-۳ نتیجهگیری فصل. ۱۵۰
الف:روشهای غیرحقوقی. ۱۵۰
ب:روشهای حقوقی. ۱۵۰
فهرست منابع. ۱۵۳
چکیده
در این پایان نامه در ابتدا پس از طرح کلیات تحقیق به تاریخچه حل و فصل اختلافات بین المللی به طور کلی اشاره شده و در ادامه مطالب، به دو موضوع اصلی تحقیق یعنی نظام حل و فصل اختلافات بین المللی در گات سابق و سازمان تجارت جهانی را بیان کرده و به طور مفصل در رابطه با حل و فصل اختلافات بین المللی تجاری بحث شده و سپس در انتها در خصوص روش های سیاسی حل و فصل اختلافات بین المللی از جمله مذاکره- میانجی گری- سازش- کارشناسی- تحقیق صحبت شده وراه های حقوقی و قضایی در سازمان تجارت جهانی نیز بیان گردیده و سعی شده تا مطالب مرتبط با موضوع کاملا بررسی و بیان شده باشد و در پایان از موضوع مورد بحث نتیجه گیری به عمل آمده و این تحقیق در مقایسه با مطالب پراکنده در رابطه با موضوع نسبتا کامل می باشد.
کلید واژه: حل و فصل اختلاف- گات- سازمان تجارت جهانی- نظام- روشها- حقوقی- سیاسی- هیات رسیدگی- رکن- استیناف
مقدمه
برای آنکه یک سازمان بین المللی بتواند از کارآمدی خوبی برخوردار باشد باید دارای یک نظام مناسب برای حل و فصل اختلافات باشد تا پس از تشکیل بتواند در رابطه با مسائل مختلف سازمان از جمله تفسیر اساسنامه، توافقات، اصول و اهداف سازمان و موارد مشابه در بین اعضا بروز خواهد کرد. در مورد موافقت نامه های تجاری بین المللی علاوه بر مذاکراتی که برای رسیدن به توافق و تعیین تعهدات مورد توافق به عمل می آید وابسته به این خواهد بود که این تعهدات دارای قدرت اجرایی باشد. این قدرت و توان اجرایی تا حدود زیادی بستگی به ابزارهایی دارد که به عنوان ضمانت اجرایی در آن پیش بینی شده است و هر چه ساختار و چگونگی حل و فصل اختلافات در سازمان کاملتر و قویتر باشد، پشتوانه اجرای تعهدات آن سازمان بین اعضاء محکم تر خواهد بود. بنابراین در سال ۱۹۸۶ در طول مذاکرات مرسوم به دور اروگوئه موضوع چگونگی و رسیدگی به حل و فصل اختلافات بین اعضاء گات بود. که در ژانویه همان سال طرف های مذاکره کننده توافق نمودند در قالب ۱۴ گروه تحت نظارت گروه مذاکرات کالا انجام شود این گروه موظف شد گزارش نهایی خود را به کمیته مرکزی مذاکرات تجاری ارائه کند. گروه مذاکرات کالا ۱۴۰ طرح را بررسی و انتخاب کرد و از آن جمله طرح گروه مذاکرات تدوین مقررات حل و فصل اختلاف بود. در طرح بدوی مذاکرات به مقررات ناظر بر حل و فصل اختلافات تاکید شده بود که هدف از آن توسعه و تقویت اصول و رویه هایی مربوط به حل و فصل اختلاف می باشد، گروه فوق موظف بود با اخذ و بررسی نظرات اعضای شرکت کننده مقررات و رویه های گذشته را مرور کند و نسبتبه ارائه طرح های مقدماتی راجع به موضوعات مذاکره شده اقدام نمایند و سرانجام نتایج مذاکرات در طول ۷ سال به عنوان مصوبه نهایی در ۱۵ دسامبر سال ۱۹۹۳ پذیرفته و منتشر گردید که از آن جمله ضمائم مربوط به حل و فصل اختلافات بود و طرف های مذاکره کننده در یک تفاهم نامه جداگانه که ضمیمه مصوبه نهایی است این مقررات را پذیرفته اند که از اول ژانویه سال ۱۹۹۵ به اجرا در آورده اند. در سال ۱۹۹۴ در کنفرانس وزیران در مراکش به دولتهای عضو سازمان تجارت جهانی ماموریت داده شد تفاهم نامه حل و فصل اختلافات را در ظرف ۴ سال پس از لازم اجرا شدن موافقت نامه های سازمان مورد بررسی مجدد قرار دهد. رکن حل و فصل اختلافات بررسی خود را در سال ۱۹۹۷ آغاز کرد و مباحث غیر رسمی را بر مبنای طرح ها و موضوعاتی که اعضاء ارائه داده بودند به انجام رساند. و بسیاری از اعضاء اعتقاد به اصلاح تفاهم نامه داشتند و در اعلامیه دوحه تصریح دارد تا مذاکرات با هدف دستیابی به توافق تا پایان ماه مه سال ۲۰۰۳ خاتمه یابد و در حال حاضر مذاکرات بدون جدول زمانی ادامه دارد و این مذاکرات در نشستهای ویژه رکن حل و فصل اختلاف صورت می پذیرد.[۱]
فصل اول
کلیات تحقیق
۱-۱ طرح مسئله و تعریف موضوع
موضوع اصلی تحقیق در رابطه با نظام حل و فصل اختلافات در سازمان تجارت جهانی و ایضا شیوه های حل و فصل اختلافات در سازمان تجارت جهانی می باشد و در مورد نظام حل و فصل اختلافات با توجه به اجرایی شدن تفاهم نامه کنفرانس وزیران در سال ۱۹۹۴ و آغاز به کار رکن حل و فصل اختلاف در سال ۱۹۹۷ و اجرایی شدن آن در سال ۲۰۰۳می توان نظام حل و فصل اختلاف را به صورت ذیل بررسی کرد.
۱- رکن حل و فصل اختلاف
زمانی وارد عمل می شود که دولتهای عضو اختلافات تجاری خود را که عملا در مورد تفسیرهای متفاوت از موارد موافقت نامه های سازمان WTO است به آن رکن ارجاع می دهند. رکن حل و فصل اختلافات بر اساس بند ۳ ماده ۴ موافقت نامه تاسیس مقرر می دارد که شورای عمومی برای ایفای رکن حل و فصل اختلافات تشکیل می شود و آن در جایی است که مشورت در حل اختلاف کارساز نباشد.
[۱] رضایی محمد تقی، نظام حقوقی سازمان جهانی تجارت، انتشارات میزان، ۱۳۹۰
تعداد صفحه : ۱۶۱