ب ـ ارزیابی تناسب مجازات در تعدد جرم ۱۳۲
ـ نتیجهگیری و پیشنهادها ۱۳۶
ـ فهرست منابع . ۱۴۴
ـ فهرست جدول ها
جدول شماره (۲ـ۱) مجازاتهای تعیین شده به تفکیک نوع با بررسی آراء دادگاه
نظامی استان سیستان و بلوچستان در سال ۱۳۷۹ . ۱۱۶
جدول شماره (۲ـ۲) مجازاتهای تعیین شده به تفکیک نوع با بررسی آراء دادگاه
نظامی استان سیستان و بلوچستان در سال ۱۳۸۹ . ۱۱۷
جدول شماره (۲ـ۳) مجازاتهای تعیین شده به تفکیک نوع در مقابله با بزهکاری
دومین با بررسی آراء دادگاه نظامی استان سیستان و بلوچستان در سال ۱۳۷۹ ۱۲۹
جدول شماره(۲ـ۴) مجازاتهای تعیین شده به تفکیک نوع درمقابله با بزهکاری
دومین با بررسی آراء دادگاه نظامی استان سیستان و بلوچستان در سال ۱۳۸۹ . ۱۳۱ جدول شماره (۲ـ ۵) مجازاتهای تعیین شده به تفکیک نوع در مقابله با تعدد
فرار از خدمت با بررسی آراء دادگاه نظامی استان سیستان و بلوچستان در سال ۱۳۷۹ . ۱۳۳
جدول شماره (۲ـ ۶) مجازاتهای تعیین شده به تفکیک نوع در مقابله با تعدد
فرار از خدمت با بررسی آراء دادگاه نظامی استان سیستان و بلوچستان در سال ۱۳۸۹ . ۱۳۵
ـ فهرست نمودارها
نمودار شماره (۲ـ۱) میزان استفاده از نهاد تعلیق تعقیب با بررسی قرارهای دادسرای نظامی
زاهدان در ارتباط با بزه فرار از خدمت در سالهای ۱۳۸۶ـ ۱۳۸۴ ۹۶
نمودار شماره (۲ـ۲) میزان استفاده از نهاد تعلیق تعقیب با بررسی قرارهای دادسرای نظامی
زاهدان در ارتباط با بزه فرار از خدمت در سال ۱۳۸۹. ۹۶
نمودار شماره (۲ـ۳) میزان استفاده از نهاد تعلیق اجرای کیفر در ارتباط با بزه فرار از خدمت
با بررسی آراء دادگاه نظامی استان سیستان و بلوچستان در سال ۱۳۷۹. ۱۰۰
نمودار شماره (۲ـ۴ ) میزان استفاده از نهاد تعلیق اجرای کیفر در رابطه با بزه فرار از خدمت
با بررسی آراء دادگاه نظامی استان سیستان و بلوچستان در سال ۱۳۸۹. ۱۰۰
نمودار شماره (۲ـ ۵) مدت تعلیق اجرای کیفر در رابطه با بزه فرار از خدمت با بررسی
آراء دادگاه نظامی استان سیستان و بلوچستان در سال ۱۳۷۹ . ۱۰۲
نمودار شماره (۲ـ ۶) مدت تعلیق اجرای کیفر در رابطه با بزه فرار از خدمت با بررسی
آراء دادگاه نظامی استان سیستان و بلوچستان در سال ۱۳۸۹ . ۱۰۲
نمودار شماره(۲ـ۷) تصریح تفهیم ماده ۳۵ قانون مجازات اسلامی در دادنامهها
در ارتباط با بزه فرار از خدمت با بررسی آراء دادگاه نظامی استان سیستان و
بلوچستان در سال ۱۳۷۹ ۱۰۴
نمودار شماره(۲ـ ۸) تصریح تفهیم ماده ۳۵ قانون مجازات اسلامی در دادنامهها
در ارتباط با بزه فرار از خدمت با بررسی آراء دادگاه نظامی استان سیستان و
بلوچستان در سال ۱۳۷۹ ۱۰۴
نمودار شماره (۲ـ ۹) میزان استفاده از نهاد منع و موقوفی تعقیب در ارتباط
با بزه فرار از خدمت با بررسی قرارهای دادسرای نظامی استان سیستان و
بلوچستان در سالهای ۱۳۸۹ ـ ۱۳۸۵ ۱۰۶
نمودار شماره (۲ـ ۱۰) مدت آزادی مشروط در آراء در ارتباط با بزه فرار از خدمت با
بررسی آراء دادگاه نظامی استان سیستان و بلوچستان در سال ۱۳۷۹ . ۱۰۹
نمودار شماره (۲ـ۱۱) مدت آزادی مشروط در آراء در ارتباط با بزه فرار از خدمت با
بررسی آراء دادگاه نظامی استان سیستان و بلوچستان در سال ۱۳۸۹ ۱۰۹
نمودار شماره (۲ـ ۱۲) میزان استفاده از مجازات اصلی، تخفیف و تبدیل
مجازات در رابطه با بزه فرار از خدمت با بررسی آراء دادگاه نظامی استان
سیستان و بلوچستان در سال ۱۳۷۹ ۱۲۳
نمودار شماره (۲ـ ۱۳) میزان استفاده از مجازات اصلی، تخفیف و تبدیل
مجازات در رابطه با بزه فرار از خدمت با بررسی آراء دادگاه نظامی استان
سیستان و بلوچستان در سال ۱۳۸۹ ۱۲۳
چکیده
اکثر کشورها دارای ارتش و پلیس حرفهای بوده و خدمت وظیفه اجباری را حذف نموده اند، لیکن سیاست جنایی تقنینی ایران، نه تنها انجام خدمت وظیفه اجباری را حذف نکرده، بلکه در آخرین اراده خود، اقدام به جرم انگاری جدید در مورد مشمولین نموده و غیبت آنها را تحت شرایطی فرار محسوب، و نهادهای دولتی و مؤسسات غیر دولتی و خصوصی و. را به همکاری با پلیس در شناسایی و دستگیری مشمولین غایب و فراریان ملزم و بکارگیری آنان را منع و برای متخلفین ضمانت اجرا تعیین نموده است، این در حالیست که با توجه به ضعف پلیس در شناسایی متهمین فراری و نیاز کارکنان وظیفه به کارت پایان خدمت و معافیت برای اشتغال و وابستگی کارکنان ثابت به حقوق، آنچه تأثیر بیشتری در پیشگیری از بزه فرار از خدمت در زمان صلح دارد، ضمانت اجراهای اداری و مدنی در کنار فراهم نمودن رضایت شغلی است نه ضمانت اجراهای کیفری.
سیاست جنایی ایران در خصوص بزه فرار از خدمت چالشهایی را نیز تجربه نموده است، مانند تصویب قوانین جرمزا و قوانینی که موجب رواج طلاقهای صوری و فریب در ازدواج برای اخذ معافیت از انجام خدمت وظیفه شده اند. اما ایرادات دیگری، مانند عدم تفاوت بین فرارهای کوتاه مدت و بلند مدت، عدم تفاوت بین فرار درجهدران و افسران، تعارض بین برخی از قوانین اداری و کیفری و. در سیاست جنایی تقنینی مشاهده میشود.
از ویژیگیهای سیاست جنایی مفید و مؤثر در مقابله با پدیده بزهکاری، قابلیت انطباق آن با تغییر اوضاع و احوال اجتماعی، تحول و تکامل است، این امر در تدوین قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح مصوب ۱۳۸۲ و قانون اصلاح موادی از قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب ۱۳۹۰، در جرمزدایی، کیفرزدایی تقنینی و بر طرف کردن برخی ابهامها راجع فرار از خدمت و تأسیس برخی نهادهای جدید دیده میشود. اما سیاست جدید افزایش حقوق کارکنان وظیفه، اگرچه در پیشگیری از فرار از خدمت مؤثر است، اما در بلند مدت هزینه های سنگین این مصوبه، و نقش مهم نیروی متخصص و مجرب در تأمین امنیت، چارهایی جز حذف خدمت وظیفه اجباری و تشکیل پلیس و ارتش حرفهای را برای سیاستگذران باقی نخواهد گذاشت. بررسی آراء دادگاههای نظامی نیز نمایانگر آن است که، سیاست جنایی قضایی ایران در خصوص کیفرزدایی قضایی و تناسب قضایی جرم و مجازات در رابطه با بزه فرار از خدمت رویه یکسانی نداشته و نوع کیفر بسته به سلیقه و تشخیص دادرس متفاوت میباشد.
واژگان کلیدی: سیاست جنایی؛ جرمانگاری؛ پیشگیری؛ جرمزدایی؛ کیفرزدایی؛ فرار از خدمت؛ نظامیان
مقدمه
۱ ـ بیان مسأله اساسی تحقیق
بهرغم آنکه نیروهای مسلح مظهر نظم و انضباط هستند، لیکن وقوع جرم در این بخش از جامعه نیز گریز ناپذیر است، یکی از جرایمی که در خصوص نظامیان مطرح بوده و از مهمترین جرایم نیز محسوب میشود فرار از خدمت است. عدم حضور فرد یا افراد نظامی در زمان مورد نیاز گاهی مأموریت یگان را با اختلال جدی روبرو می کند، به همین جهت داشتن یک سیاست جنایی مناسب در قبال بزه فرار از خدمت تأثیر زیادی در مقابله و کنترل آن و افزایش کارآمدی نظام عدالت کیفری و در نتیجه کاهش ظرفیت جنایی این بزه در جامعه نیروهای مسلح خواهد داشت.
قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح بسته به این که بزهکار از نیروهای کادر یا وظیفه بوده و با در نظر گرفتن این که فرار در زمان صلح یا جنگ اتفاق افتاده، ضمانت اجراهای کیفری متفاوتی در نظر گرفته که صرفنظر از مجازات محارب در بقیه موارد با اتکا به ضمانت اجرای کیفری حبس و. درصدد پیشگیری و کنترل این بزه میباشد.
ضمانت اجراهای غیر کیفری در قوانین استخدامی ارتش، سپاه، نیروی انتظامی و قانون خدمت وظیفه عمومی پیش بینی شده که شامل اخراج پرسنل ثابت که ایام فرار آنها بیشتر از شش ماه باشد، تجدید دوره، منع استخدام، منع اعطاء پروانه کسب، منع اعطاء گواهینامه رانندگی، منع دریافت مستمری از دولت و نهادهای وابسته و. برای افرادی که فاقد کارت پایان خدمت وظیفه یا معافیت هستند و قطع حقوق و مزایا، کسر حقوق، و. برای هر دو گروه میباشد.
جهت پیشگیری از بزه فرار از خدمت، شناسایی عوامل خطر مانند عدم انعطاف محیط سربازی، فقدان آموزش حقوقی و قضایی، دوری از خانواده، ناتوانی جسمی و روانی و . مطرح است و در مقابل آن تدابیر حمایتی مانند خوشایندسازی محل خدمت، آموزش پرسنل، افزایش عزّت نفس و توجه به بهداشت و تغذیه. مدنظر میباشد، از طرفی حذف موقعیتهای جرمزا، مانند جرمزدایی از فرار از خدمت متخصصین، معافیت از خدمت وظیفه بدون کارشناسی لازم و. در پیشگیری از این بزه مهم میباشد. با توجه به ضعف در شناسایی و دستگیری متهمین و استفاده زیاد رویه قضایی از سیاست تخفیف و تبدیل مجازات بنظر میرسد، آنچه تأثیر بیشتری در پیشگیری از بزه فرار از خدمت دارد ضمانت اجراهای قویِ غیر کیفری است.
تعداد صفحه : ۱۵۸