۵-۶-۲- اعتبار اسنادی مدت دار ۴۸
مبحث هفتم- کاربرد اعتبارات اسنادی ۴۹
مبحث هشتم- شرایط عمومی قرارداد گشایش اعتبار اسنادی ۴۹
۸-۱-۲- رویه بانک های ایران جهت گشایش اعتبار اسنادی ۵۱
مبحث نهم- پوشش اعتبار اسنادی ۵۵
۹-۱-۲- تلخیصی از ۷۲۵URR ۵۵
۹-۲-۲- شرایط اعمال ۷۲۵URR ۵۷
مبحث دهم- بررسی یک نمونه اعتبار اسنادی ۵۷
مبحث یازدهم- نقش اسناد در اعتبارات اسنادی ۶۶
۱۱-۱-۲- اختلاف و ابهام در اسناد ۶۷
۱۱-۲-۲- یکپارچگی اسناد متعدد ۶۸
۱۱-۳-۲- همبستگی اسناد ۶۹
مبحث دوازدهم- نقش اعتبارات اسنادی در تسهیل و تضمین معاملات تجاری بین المللی ۷۱
مبحث سیزدهم- مقایسه اعتبارات اسنادی با اسناد قابل معامله و قراردادها ۷۶
۱۳-۱-۲- اعتبارات اسنادی و اسناد قابل معامله ۷۶
۱۳-۲-۲- اعتبارات اسنادی و قراردادها ۷۷
فصل سوم- ویژگی های حقوقی اعتبارات اسنادی ۷۹
مبحث اول – اجزای طیف ویژگی های حقوقی اعتبارات اسنادی ۸۱
۱-۱-۳- فرمالیسم: تئوری ظاهر و شکل اسناد و مدارک (اصالت شکل و ظاهر) ۸۱
۱-۲-۳- مالکیت محل ۸۳
۱-۳ -۳- وصف مصونیت، عدم ورود ایرادات و استثنائات ۸۴
۱-۴-۳- ویژگی استقلال ۸۶
۱-۵ -۳- وصف تجاری ۸۷
۱-۶-۳- خاصیت مبادله ای ۸۸
۱-۷-۳- ارجحیت و تفوق جنبه های تاسیسی قانونی. ۸۹
۱-۸-۳- وصف تجریدی ۹۱
۱-۹-۳- وحدت حقوقی و اتحاد شکلی و ماهوی موازین اعتبارات اسنادی ۹۲
۱-۱۰-۳- مفروض بودن حسن نیت ۹۳
۱-۱۱-۳- اصل تدقیق و تبعیت از شرایط اعتبار نامه ۹۴
۱-۱۲-۳- خاصیت تضامنی ۹۵
۱-۱۳-۳- وصف تنجیزی ۹۶
۱-۱۴-۳- جنبه موضوعیت داشتن و قائم به خود بودن ۹۷
مبحث دوم- چارچوب حقوقی اعتبارات اسنادی ۹۹
۳-۲-۱- منابع حقوقی ۹۹
۳-۲-۱-۱- عرف ها و رویه های متحدالشکل اعتبارات اسنادی(یو.سی.پی.) ۱۰۰
۳-۲-۱-۲- یو.سی.پی. الکترونیک(eucp) ۱۰۵
۱-۲-۱-۲-۳- کاربردای.یو.سی.پی. ۱۰۶
۳-۲-۱-۳- کنوانسیون آنسیترال راجع به ضمانت نامه های مستقل و اعتبارات اسنادی تضمینی ۱۰۸
۳-۲-۱-۴- ماده ۵ قانون (کد) متحدالشکل تجارت امریکا(UCC) ۱۱۰
۲-۲-۳- اصول بنیادین حقوقی حاکم بر اعتبارات اسنادی ۱۱۲
۲-۲-۱-۳- اصل استقلال یا وصف تجریدی اعتبار اسنادی ۱۱۳
۲-۳-۲-۲- اصل انطباق دقیق اسناد با شروط اعتبار ۱۱۶
۲-۳-۳- قواعد حقوقی حاکم بر اعتبارات اسنادی ۱۱۸
فصل چهارم- حل و فصل اختلافات در روابط تجاری بین الملل ۱۲۵
مبحث اول- روش های حل و فصل اختلافات در روابط تجاری بین الملل ۱۲۶
۱-۱-۴- قواعد ADR ۱۲۷
۲-۱-۴- کارشناسی ۱۲۹
۱-۲-۱-۴- آیا نظر کارشناسی برای طرف های مربوطه الزام آور است؟ ۱۳۰
۳-۱-۴- حل و فصل اختلافات ناشی از ابزارهای بانکی اسنادی ۱۳۱
۱-۳-۱-۴- هدف قواعد حل و فصل اختلافات ناشی از ابزارهای بانکی اسنادی ۱۳۱
۲-۳-۱-۴- شرایط استفاده از خدمات DOCDEX ۱۳۲
۴-۱-۴- هیات های حل اختلاف ۱۳۳
۵-۱-۴- داوری ۱۳۴
۶-۱-۴- رسیدگی در دادگاه(دادرسی) ۱۳۷
۱-۶-۱-۴- دادگاه صالح ۱۳۷
مبحث دوم- ویژگیهای روش های جایگزین حل و فصل اختلافات ۱۳۸
۱-۲-۴- قلمرو روش های جایگزین حل و فصل اختلافات ۱۳۸
۲-۲-۴- ویژگیهای روش های جایگزین حل و فصل اختلافات ۱۳۹
نتیجه ۱۴۰
پیشنهادات ۱۴۵
فهرست منابع و ماخذ ۱۴۸
الف- طرح مساله
این پایان نامه در صدد آن است که ماهیت حقوقی اعتبارات اسنادی اعم از داخلی یا بین المللی را تبیین نموده، مشخص نماید پس از گشایش چه جنبه های حقوقی ای ممکن است بر آن حادث گردد و قانون حاکم بر آن کدام است و چنانچه اختلافی در این میان روی دهد توسط چه مرجعی باید حل و فصل گردد؟
بدون شک انجام تعهدات قراردادی از مهمترین اهداف هر قرارداد است. در روابط قراردادی داخلی یک کشور به لحاظ وجود دستگاه قضایی و نیروهای مورد نیاز برای انجام این تصمیمات، انجام تعهدات قراردادی ساده تر و اضطراب متعاقدین کمتر است ولی در روابط بین المللی بدلیل وجود موانع عدیده از جمله عدم شناخت طرفین از وضعیت و حسن شهرت تجاری همدیگر، بعد مسافت، عدم ثبات ارزی و . طرفین قرارداد از همان ابتدا در جستجوی تأمین کافی هستند تا به دور از هرگونه دلواپسی و اضطراب در یک بستر امن تجاری فعالیت نمایند.
یکی از مهمترین مواردی که صادرکننده و واردکننده (طرفین معامله بین المللی) باید برای انعقاد قرارداد و النهایه انجام معامله در مورد آن توافق نمایند این است که واردکننده با چه روشی می خواهد وجه را به صادرکننده پرداخته و تسویه حساب نماید. در حال حاضر بهترین و مطمئن ترین روش برای این امر اعتبار اسنادی است.[۳] اعتبار اسنادی تعهدی از سوی بانک است که به موجب آن بانک متعهد می شود مبلغ تعهد شده خریدار را به موقع به دست فروشنده برساند. حتی چنانچه خریدار قادر به پرداخت مبلغ خرید نباشد، بانک موظف است باقیمانده مبلغ خرید را خود بپردازد. بانک همچنین به نیابت از خریدار که نگهدارنده اعتبارات اسنادی است تا زمان دریافت تائیدیه مبنی بر این که کالاهای خریداری شده حمل شده اند وجه را پرداخت نخواهد کرد. اعتبارات اسنادی اغلب در معاملات بین المللی به منظور اطمینان از دریافت مبالغ پرداختی مورد استفاده قرار می گیرد. بدین دلیل اعتبارات اسنادی یک جنبه بسیار مهم در تجارت بین المللی محسوب می گردند.
از تعاریف و اصول اعتبارات اسنادی میتوان دریافت که هر اعتبار اسنادی یک توافق چند جانبه است. بدین توضیح که هرچند اعتبار اسنادی به موجب تقاضای خریدار از بانک گشاینده اعتبار، افتتاح میشود اما درخواست گشایش اعتبار اسنادی آنگاه واجد آثار حقوقی می گردد که بانک مذکور هم با قبول درخواستِ متقاضی موافقت نماید. بدین ترتیب میتوان گفت، اعلام اراده طرفین برای انجام عمل حقوقی و حصول توافق آنان، چیزی جز انعقاد قرارداد نیست. زیرا روشن است که در تحقق قرارداد، آنچه اهمیت اساسی دارد اراده طرفین و توافق آنان برای انجام عمل حقوقی است، نه قالبی که اعلام اراده را آشکار میسازد.
به علاوه در این توافق طرفین در مقابل یکدیگر تکالیفی را بر عهده میگیرند بدین معنی که خریدار ضمن تقاضای گشایش اعتبار، خود را متعهد مینماید که بر اساس توافق حاصله با بانک، نسبت به پرداخت وجه اعتبار، کارمزد و سایر هزینههایی که بانک اعلام می نماید اقدام کند و بانک نیز با پذیرش این درخواست و اقدام به افتتاح اعتبار، پرداخت وجه آن را به فروشنده براساس شرایط اعتبار، در مقابل ارائه اسناد و مدارک تعیین شده در اعتبار، تعهد مینماید. نتیجه آنکه در این مراحل دو عنصر توافق ارادهها و تعهدات حقوقی که عناصر اساسی هر قراردادی است پدید میآیند.
بنابراین چون این تعهدات ارادی است و بر اثر اراده حقوقی طرفین ایجاد شده، هم واجد آثار حقوقی است و هم مورد حمایت قانون قرار میگیرد. اما میدانیم که آثار اعتبارات اسنادی به این مرحله محدود نمیشود بلکه این آغاز راه است و زمانی آثار آن آشکار میشود که گشایش اعتبار به ذینفع ابلاغ شود. به عبارت دیگر، فروشنده رسماً از گشایش اعتبار خبردار گردد.این ابلاغ ممکن است مستقیماً به وسیله بانک گشاینده اعتبار، یا شعبه آن در کشور فروشنده یا بانک ابلاغکننده یا کارگزار انجام شود.
ممکن است ذینفع اعتبار یا فروشنده ضمن انعقاد قرارداد فروش با خریدار توافق نمایند که اعتبار به تأیید بانکی که در کشور محل اقامت یا تجارت فروشنده است برسد، در این حالت قبل از اینکه اعتبار به ذینفع ابلاغ شود، بانک دیگری که بانک تأییدکننده خواهد بود وارد حلقه متعاهدین خواهد شد. در نتیجه اعتبار اسنادی از یک قرارداد دو جانبه به یک قرارداد سه جانبه تبدیل میشود و در صورتی که از خدمات بانکهای واسطه استفاده شود، آنان هم وارد این سیستم خواهند شد.
ملاحظه میشود که اعتبار اسنادی در عین حال که ظاهراً از وضعیت حقوقی سادهای برخوردار است، اما بدان سبب که طیفهای مختلفی را دربرمیگیرد که هر کدام دارای تعهدات و مسئولیتهای متفاوتی هستند، ماهیتی پیچیده و درخور تعمق دارد.
علاوه بر این اعتبار اسنادی با قراردادهای جانبی یا فرعی هم پیوند دارد و لااقل انجام قسمتی از مراحل اجرای اعتبار اسنادی با تکیه بر اسناد و مدارکی که ناشی از انعقاد قراردادهای مرتبط با آن میباشد محقق میگردد. در نتیجه میتوان گفت: اعتبار اسنادی توافق حقوقی چند جانبهای است که تعهدات و مسئولیتهای ویژهای برای هریک از طرفین آن به بار میآورد.
۱. اولیویه، کاشار، حقوق تجارت بین الملل، ترجمه رسول رضایی، انتشارات مهر و ماه نو، چاپ اول، تهران، ، ۱۳۹۰، دیباچه.
۲. نقیبی، سید حسین، نظریات امور حقوقی اتاق بازرگانی، انتشارات ناب نگار، چاپ اول، تهران، ،۱۳۹۰، ص۱۹.
