برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)
چکیده
اختلال وسواس شستشو شایع ترین تابلوی بالینی اختلال وسواسی اجباری است. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش فراوانی نشانهها، درهم آمیختگی فکر – عمل، سرکوبی فکر و بهبود کیفیت زندگی زنان مبتلا به اختلال وسواس شستشو بود. این پژوهش کاربردی و از نوع شبه آزمایشی و طرح پیش آزمون ـ پس آزمون با گروه کنترل بود. ابزار مورد استفاده در این پژوهش مقیاس وسواس فکری- عملی ییل براون(YBOCS)، پرسشنامه وسواسی- اجباری مادزلی (MOCI)، مقیاس کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (WHOQOL-BRIEF)، مقیاس تجدید نظر شده باور آمیختگی فکر-عمل (TAF-R) و سیاهه فرونشانی افکار (TS) بود که در دو مرحله پیشآزمون و پسآزمون برای جمع آوری دادهها بر روی دو گروه آزمودنیها اجرا گردید. با بهره گرفتن از روش نمونه گیری در دسترس و با توجه به ملاکهای درنظر گرفته شده از بین جامعه آماری زنان مبتلا به اختلال وسواس شستشو که از بیمارستان روانپزشکی ابن سینا شهر مشهد ارجاع داده شده بودند، تعداد 20 بیمار انتخاب شده و به دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 10 نفر) تقسیم شدند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسهی 90 دقیقهای که به صورت دو جلسه در هر هفته برگزار میشد، تحت گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد قرار گرفتند، اما گروه گواه مداخلهای دریافت نکردند. دادهها با روش تحلیل کوواریانس چند متغیره توسط نرمافزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد به طور معناداری موجب بهبود کیفیت زندگی (دارای چهار خرده مقیاس: سلامت جسمانی، سلامت روانی، سلامت روابط اجتماعی و سلامت محیط) و کاهش درهم آمیختگی فکر-عمل (دارای سه خرده مقیاس: درهم آمیختگی فکر- عمل اخلاقی، احتمال رخداد برای خود و احتمال رخداد برای دیگران) و کاهش فراوانی نشانهها در زنان مبتلا به اختلال وسواس شستشو در مقایسه با گروه گواه شده ولی در کاهش فرونشانی فکر اثر بخشی معناداری نداشته است. در مجموع یافته های پژوهش حاضر نشان میدهد که گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد در کاهش فراوانی و شدت نشانهها، درهم آمیختگی فکر ـ عمل و بهبود کیفیت زندگی زنان مبتلا به وسواس شستشو موثر است.
کلید واژهها: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، اختلال وسواس فکری ـ عملی، درهم آمیختگی فکر ـ عمل، سرکوبی فکر، کیفیت زندگی
فهرست مطالب
عنوان صفحه
Contents
فصل اول: مقدمه پژوهش 1
مقدمه. 1
بیان مساله. 2
اهمیت و ضرورت پژوهش. 6
فرضیههای پژوهش. 8
تعریف عملیاتی متغیرهای پژوهش. 8
فصل دوم: گستره نظری و پیشینه پژوهش 10
تعریف اختلال وسواسی ـ جبری. 10
تعریف اختلال وسواسی-اجباری شستشو. 12
تاریخچه اختلال وسواسی-جبری. 13
ماهیت اختلال وسواسی-اجباری. 14
تظاهرات اختلال وسواسی- جبری. 15
شیوع اختلال 16
نقش جنسیت و سن. 16
ازدواج، خانواده، طبقه اجتماعی و تحصیلات. 17
سیر اختلال 17
درمان اختلال وسواسی-جبری. 17
تعریف درمان ACT. 18
مبنای فلسفی ACT. 18
زمینه گرایی عملکردی. 18
مبنای نظری ACT. 19
نظریه چهارچوب رابطههای ذهنی. 19
فرایندهای زیر بنایی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد 21
پذیرش. 21
گسلش شناختی. 21
خود به عنوان زمینه: حسی متعالی از خود. 21
ارتیاط با زمان حال 21
ارزشها 22
عمل متعهد 22
آمیختگی شناختی. 24
ارزشیابی. 24
اجتناب تجربهای. 24
دلیل آوری. 24
درهم آمیختگی فکر- عمل و اختلال وسواسی- جبری. 26
سرکوبی فکر و اختلال وسواس فکری-عملی. 28
کیفیت زندگی و اختلال وسواسی-جبری. 30
جمع بندی و نتیجه گیری. 34
فصل سوم: روش پژوهش 35
طرح پژوهش. 35
شرکت کنندگان (جامعه آماری، نمونه و روش نمونه گیری) 35
ابزار پژوهش. 37
مقیاس وسواس فکری- عملی ییل براون (YBOCS) 37
پرسشنامه وسواسی- اجباری مادزلی (MOCI) 37
مقیاس کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی. 37
مقیاس تجدید نظر شده باور آمیختگی فکر- عمل. 38
سیاهه فرونشانی افکار. 38
روند اجرای پژوهش. 39
روش تجزیه و تحلیل دادهها 39
خلاصه پروتکل درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر روی وسواس (توهیگ، 2004): 40
فصل چهارم: یافتههای پژوهش 42
مقدمه. 42
روش تجزیه و تحلیل دادهها 42
بررسی جمعیت شناختی. 43
بررسی فرضیهها 43
فرضیههای اصلی. 44
فرضیه اول: بین گروه درمانی مبتنی بر تعهد و پذیرش و گروه کنترل در میزان وسواس فکری و وسواس عملی و وسواس کلی تفاوت معناداری وجود دارد. 44
فرضیه دوم: بین گروه درمانی مبتنی بر تعهد و پذیرش و گروه کنترل در میزان وسواس کلی و وسواس شستشو تفاوت معناداری وجود دارد. 46
فرضیه سوم: بین گروه درمانی مبتنی بر تعهد و پذیرش و گروه کنترل در میزان سلامت جسمانی، سلامت روانی، سلامت محیط، سلامت روابط اجتماعی و کیفیت زندگی کلی تفاوت معناداری وجود دارد. 48
فرضیه چهارم: بین گروه درمانی مبتنی بر تعهد و پذیرش و گروه کنترل در میزان درهم آمیختگی فکرعمل اخلاقی، درهم آمیختگی فکرعمل احتمال رخداد برای خود و درهم آمیختگی فکرعمل احتمال رخداد برای دیگران تفاوت معناداری وجود دارد. 50
فرضیه پنجم: بین گروه درمانی مبتنی بر تعهد و پذیرش و گروه کنترل در میزان فرونشانی افکار تفاوت معناداری وجود دارد. 52
فصل پنجم: بحث و نتیجهگیری. 54
مقدمه. 54
بحث و نتیجه گیری. 54
محدودیتهای مطالعه. 63