برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)
فهرست مطالب
فصل اول: کلیات پژوهش
- – مقدمه.11
- – بیان مساله.12
1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش17
1-4- اهداف پژوهش.20
1-4-1- هدف کلی20
1-4-2- اهداف جزئی20
1-5- فرضیه های پژوهش.21
1-6- متغیرهای پژوهش22
1-7- تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها.22
فصل دوم: پیشینه پژوهش
2-1- اختلال شخصیت.27
2-2- مدل های ابعادی و طبقه ای در اختلالات شخصیت27
2-3- اختلال شخصیت مرزی.29
2-4- ریشه های تاریخی مفهوم اختلال شخصیت مرزی30
2-5- قلمرو علائم اختلال شخصیت مرزی.33
2-5-1- قلمرو کارکردی.33
2-5-2- قلمرو ساختاری34
2-6- حوزه علائم اختلال شخصیت مرزی.35
2-6-1- علائم عاطفی.36
2-6-2- علائم شناختی37
2-6-3- علائم رفتاری و تکانشگری38
2-6-4- علائم روابط بین فردی.39
2-7- سبب شناسی BPD.40
2-7-1- دیدگاه روان تحلیلی.41
2-7-2- رویکرد رفتاری.42
2-7-3- رویکرد های یادگیری اجتماعی.42
2-7-4- رویکرد رفتاری شناختی43
2-7-5- رویکرد مجادله ای44
2-8- معیارهای تشخیصی اختلال شخصیت مرزی.45
2-9- شیوع. 46
2-10- سیر بالینی BPD48
2-11- همایندی مرضی BPD51
2-12- درمان53
2-12-1- درمان دارویی.54
2-12-2- درمان سایکودینامیک57
2-12-3- رفتاردرمانی دیالکتیکی59
فصل سوم: روش پژوهش
3-1- طرح پژوهش66
3-2- شرکت کنندگان پژوهش.66
3-3- ابزارهای پژوهش67
3-3-1- مصاحبه بالینی ساختاریافته67
3-3-2- پرسشنامه افسردگی بک68
3-3-3- پرسشنامه اضطراب بک68
3-3-4- مقیاس تکانشوری بارات.69
3-3-5- پرسشنامه ارزیابی شخصیت – مقیاس ویژگی های مرزی.70
3-4- روش اجرا71
3-5- روش تجزیه و تحلیل داده ها.71
فصل چهارم: یافته های پژوهش
4-1- شرح حال بیماران74
4-2- بررسی فرضیات و سوالات تحقیق75
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
5-1- نتیجه گیری .91
5-2- محدودیت ها.95
5-3- پیشنهادات.96
منابع فارسی.97
منابع انگلیسی98
چکیده مقدمه: مشخصه اختلال شخصیت مرزی الگویی نافذ و فراگیر از خلق منفی، رفتار تکانشی و ناسازگارانه و مشکلات بین فردی است. بد تنظیمی هیجانی اغلب به عنوان مشخصه اصلی این اختلال محسوب می شود. هدف از پژوهش حاضر اینست که اثربخشی آموزش های مهارت های تنظیم هیجانی DBT بر کاهش نشانه های هیجانی بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی مورد بررسی قرار بگیرد. روش: فرضیه های این پژوهش در چهارچوب یک مطالعه آزمایشی تک موردی، با بهره گرفتن از طرح خطوط پایه چندگانه میان آزمودنی ها، مورد بررسی قرار گرفته اند. ابزارهای پژوهش مصاحبه بالینی ساختاریافته، پرسشنامه افسردگی بک، پرسشنامه اضطراب بک، مقیاس تکانشوری بارات، پرسشنامه ارزیابی شخصیت- مقیاس ویژگی های مرزی است. نتایج: بر پایه یافته های بدست آمده از پژوهش می توان اظهار داشت که آموزش مهارت های تنظیم هیجانی که در این پژوهش در قالب پنج فرضیه پیش بینی شده بود، در مورد همه متغیرهای مربوط به این فرضیه ها، مورد تایید قرار می گیرد. |
مقدمه
براساس روال حاکم بر طبقه بندی و تشخیص مبتنی بر تشخیص پنج محوری در [1]DSM، غالب بیماری های روانیدر دو محور، یک و دو روانپزشکی تشخیص گذاری می شوند. اما متاسفانه در این میان شماره گذاری محورهای تشخیصی بعنوان یک و دو، بین متخصصان به اشتباه منجر به نوعی نگاه درجه بندی و اولویت گذاری تبدیل شده است؛ به نحوی که اختلالات محور دو روانپزشکی یا همان اختلالات شخصیت، بیشتر بعنوان بیماری های درجه دوم نگریسته شده و در قالب بیماری های همایند با بیماریهای محور یک در نظر گرفته می شوند. یک چنین نگرشی باعث شده است تا مجموع تحقیقات انجام شده بر روی بیماری های محور دو و حتی طبقه بندی آنها، در مقایسه با بیماری های محور یک کمتر باشد. در صورتی که اختلالات شخصیت با توجه به این که مربوط به نوع سبک زندگی افراد می باشند، خود میتوانند زمینه ساز بروز برخی بیماری های محور یک قلمداد شوند ( بارلو [2]و دوراند[3]، 2012).
با توجه به دشواری های موجود در بررسی اختلالات شخصیتی و از طرف دیگر نگاه موجود به آنها که ذکر آنرفت، شیوه های درمانی موجود برای این اختلالات نیز در مقایسه با محور یک، از تنوع و کارایی کمتری برخوردار می باشند. یکی از دلایل این امر، عدم شناخت کافی و دقیق از ماهیت بیماری های شخصیتی است. در این میان اختلال شخصیت مرزی یا [4]BPD، یکی از بیماری هایی است که در کلاستر B اختلالات شخصیتی طبقه بندی می گردد که وجه مشخصه ی آن، بی ثباتی در الگوهای هیجانی و رفتاری است. از ویژگی های بارز مبتلایان به این اختلال، بی ثباتی در روابط بین فردی، احساس هویت و تجلیات هیجانی آنها است که منجر به ایجاد مشکلات در روابط بین فردی و بی ثباتی های خانوادگی و اجتماعی می گردد ( گاندرسون[5]، 2009). یکی از اصلی ترین الگوهای مبتلایان، ابراز رفتارهای تکانشی و اقدام به خودآسیبی در قالب رفتارهای خودزنی است که گاهی این خودزنی ها، منجر به خودکشی های موفق در این بیماران می گردد. از آنجاکه این اختلال به صورت منفرد و گاهی همایند با سایر بیماری های روانی مشاهده می شود، وجود الگوهای رفتار خودزنی، آنرا به عنوان یکی از اولویت های مداخلات روانپزشکی مطرح می نماید. اما متاسفانه شیوه های درمان دارویی و روانشناختی ارائه شده، تاکنون نتایج امیدبخشی را نشان نداده اند. بخشی از این نارسایی های درمانی مربوط به ویژگی های شخصیتی منحصر به فرد مبتلایان و عدم درگیری در فرایند درمان و عدم تعهد درمانی آنان است.
- بیان مساله
شخصیت به عنوان سازماندهی پویایی از نظام های زیستی- روانی افراد در نظر گرفته می شود که سازگاری افراد را با محیط پیرامونشان تعیین می کند ( گورپگوی، ژورادو، فرناندز- مولینا، مورنو- آبریل، لونا و آلارکون 2009). لذا در مواقعیکه این سازماندهی در ابعاد زیستی یا روانی یا هردو دچار نابهنجاری یا بدکارکردی هایی شود، سازگاری افراد دچار اختلال می شود که در این موارد، از اختلالات شخصیتی صحبت می شود. براساس دانش موجود، نظام طبقه بندی DSM-IV-TR اختلالات شخصیتی را در قالب چهار گروه مطرح نموده است که یکی از مشهورترین طبقات آن، به نام گروه B شهرت دارد که شامل چهر نوع اختلال شخصیت نمایشی، ضداجتماعی، خودشیفته و مرزی می باشد ( بارلو و دوراند، 2012).
اختلال شخصیت مرزی یک بیماری روانپزشکی است که به صورت زیر تعریف می شود: الگوی نافذی از بی ثباتی در روابط بین فردی، خودانگاره و عواطف که تکانشگری وجه مشخص آن است و در اوایل بزرگسالی شروع شده و در زمینه های مختلف خود را نشان می دهد ( سادوک و سادوک، 1384). بی ثباتی هیجانی معیار تشخیصی اصلی در اختلال BPD است که منجر به ابراز خشم نامتناسب، احساس پوچی مزمن و تغییرات سریع در خلق می شود ( ماریسن، میولمن و فرانکین، 2010). مبتلایان به این اختلال، رفتارهای تکانشی وخودزنی، نوسانات شدید در خلق، احساس ناراحتی و روابط نابهنجار بین فردی را نشان می دهند که این روابط شامل تلاشی متناقض برای جدا شدن و ارتباط و صمیمیت با دیگران، توام با خشم نامتناسب و شدید نسبت به