قرار داده است .
ب)سابقه تحقیق
سابقه تحقیق در زمینه آسیبهای اجتماعی در خصوص زنان در ایران چندان طولانی نیست و مراجعه به کتاب شناسی ها و مقاله نامه های موضوعی نشان می دهد که تحقیقات در مسئله جرم و بزهکاری زنان چندان مورد توجه محققان نبوده است. حال آ نکه، بسیاری از صاحب نظران بر آناند که زنان امروز بیش از گذشته فرصت ارتکاب جرم پیدا می کنند، زیرا شمار بیش تری از آنان شاغل اند و از آزادی بیشتری برخوردارند و کمتر از گذشته به خانه وابستگی دارند؛ از طرف دیگر، بسیاری از زنان مسئولیت اصلی خانواده را بر دوش دارند، مسئولیتی که در گذشته به طور سنتی بر عهده مردان بوده است.
پ)اهداف و کاربردهای تحقیق
هدف کلی در این پژوهش شناخت شرایط و خصوصیات اجتماعی و فرهنگی زنان بزهکار و مجرم ساری با تأکید بر سه شاخص کلی خانواده، محیط اجتماعی، و اوضاع اقتصادی با مطالعه زنان مجرم در زندان ساری است. هدف های جزئی شناسایی چگونگی تأثیر عوامل زیر در ارتکاب جرم است:
روابط نامناسب خانوادگی، ارتباط با افراد خلاف کار در محل سکونت و به طور کلی محیط اجتماعی، مشکلات اقتصادی و مالی، و فقدان امکانات مناسب برای گذران اوقات فراغت.
ت )پرسش های تحقیق
برای دستیابی به پاسخ پرسش اصلی مبنی بر این که دلایل ارتکاب جرم در میان مراجعان مراکز
اورژانس اجتماعی و زندان زنان شهرستان ساری ، کدامند، پرسشهای فرعی زیر مطرح شدند.
ویژگیهای خانوادگی مراجعان مجرم و در معرض جرم چگونه است؟
ویژگیهای شخصیتی و فردی مراجعان مجرم و در معرض جرم چگونه است؟
ویژگیهای فرهنگی مراجعان مجرم و در معرض جرم چگونه است؟
ویژگیهای اقتصادی مراجعان مجرم و در معرض جرم چگونه است؟
مسائل بومی و جغرافیایی چه نقشی در بروز و ترویج جرم دارند؟
ث) فرضیه ها ی تحقیق
بیشترین فراوانی آسیب در روابط مورد بررسی مربوط به خشونت و آزار خانواده و روابط خانوادگی آسیب زا و جو متشنج و اعتیاد در میان اعضای خانواده است
بیشترین فراوانی در ویژگی روانی بزهکاران مربوط به افسردگی ،اختلال روانی ،جنسی ،جسمی و خود کم بینی و عدم اعتماد به نفس است.
سطح سواد و میزان تحصیلات والدین نقش موثری در بزهکاری یا عدم بزهکاری زنان ایفا می کند.
در آمد پایین و بیکاری سرپرست خانوار در ۹۸.۶ درصد مددجویانی که مشکل اقتصادی دارند وجود دارد.
بیکاری زنان به دلیل مشکلات بومی و محرومیت و تعصب جنسیتی در ۱۰۰ درصد موارد به چشم می خورد.
ج )روش تحقیق
روش تحقیق توصیفی تبیینی است و در گردآوری اطلاعات نیز، از تکنیک های مراجعه به اسناد و مدارک، پرسشنامه، و همچنین مصاحبه با زنان زندانی استفاده شده است.
چ)ساختار تحقیق
این تحقیق شامل مقدمه است که به بیان موضوع،سابقه تحقیق ،اهداف و کاربردهای تحقیق،پرسشهای تحقیق،فرضیه ها، روش و ساختار تحقیق می پردازد .مطالب تحقیق در ۲ فصل تشریح و بررسی گردید .فصل اول شامل ۳ مبحث میباشد .مبحث اول شامل دو گفتار:۱-واژه شناسی و ۲-اهمیت و پیشینه بزهکاری زنان.مبحث دوم شامل دو گفتار ۱-ویژگی بزهکاری زنان و ۲-رویکردها که شامل رویکرد کلاسیک و انتقادی و فمینیستی می باشد.
مبحث سوم هم شامل دو گفتار است .۱-انواع خانواده و تعریف آن ۲- کارکردهای خانواده
فصل دوم شامل مبحث اول :روش شناسی تحقیق است که به ۲ مبحث تقسیم می شود مبحث نخست نیز شامل ۳ گفتار است ۱-جامعه و نمونه آماری ۲-ابزارهای اندازه گیری ۳-یافته های تحقیق
در مبحث دوم به تجزیه و تحلیل داده ها می پردازیم و در گفتار دوم آن مختصات داده ها از قبیل ویژگیهای خانوادگی ،ویژگیهای روانی ،ویژگیهای فرهنگی،ویژگیهای اقتصادی و ویژگیهای بومی بزهکاران مورد بررسی قرار می گیرد.
فصل نخست: مبانی نظری
با توجه به هر یک از پرسش های مطرح شده در موضوع پژوهش، در زیر به چند دیدگاه اشاره می شود. سپس مروری اجمالی بر مطالعات مربوط به جرم و آسیب ها ی اجتماعی خواهیم داشت.
مبحث نخست :نظریه هایی در رابطه با بزهکاری زنان
در خصوص ویژگی های خانوادگی می توان به نظریه های زیر اشاره کرد:
براساس نظریۀ فمینیستی جامعه پذیری جنسیتی هگن، نقشۀهای ویژه دو جنس در خانواده به کودکان منتقل می شود و این جریان جامعه پذیری بر مسالۀ جرم هم اثر می گذارد .[۱]
براساس نظریۀ فمینیستی کنترل، مردان دارای آزادی بیشتری در فعالیت های پرمخاطره هستند و در مقابل زنان بیشتر از مردان کنترل می شوند. به علاوه خشونتی که مردان در منزل و خارج از منزل بروز می دهند، بر کنترل زنان تأثیر دارد و باعث فقدان فرصتی برابر با مردان برای ارتکاب جرم در بین آنان می شود . [۲]
در خصوص ویژگی های شخصی و روانی می توان به نظریه های زیر اشاره کرد : براساس نظریۀ کنترل عاطفی، نگرش افراد به هویت ها، رفتارها، محیط و احساسات و هیجانات با رفتار بین شخصی ارتباط دارد. نیروهای زیرین جامعه با ایجاد شکاف ، جدایی و تحمیل انزوای اجتماعی در تداوم فرودستی و نرخ بالای جرم در طبقات فرودست نقش دارند .[۳]
همچنین براساس نظریۀ یادگیری و نقش، کج رفتاری نتیجۀ یادگیری ناهنجاری ها و ضد ارزش ها در چارچوب خرده فرهنگ ها ی انحرافی است[۴] . موریس در نظریه فمینیستی یادگیری و نقش فرض کرد که آنچه منجر به بزهکاری در دختران می شود ، وجود موانعی برای ابقای روابط محبت آمیز و مثبت است[۵] .
میلک من در نظریه فمینیستی انگ زنی، خاطر نشان می کند که هواداران نظریه انگ زنی مثلا روسپیان را به صورتی کلیشه ای و بیشتر از چشم “پااندازها” ترسیم کرده اند تا از راه ادراک های شخصی خودشان.
لیز در بررسی های خود درباره دختران نوجوان، نحوه انگ زدن مردان و زنان به زنان جوان دیگر را یکی از ساز و کارهای پرقدرت کنترل اجتماعی معرفی می کند. به گفتۀ لونارد در چارچوب نظریۀ انگ زنی این امکان نیز وجود خواهد داشت که واکنش جامعه در قبال زنان بزهکار و نحوه تأثیر این واکنش بر شناختی که آنان از خود دارند، بررسی شود .[۶]
در خصوص ویژگی های فرهنگی در این مطالعه از نظریه های زیر استفاده شده است : براساس نظریۀ انتقال فرهنگی ساترلند، برای اینکه شخصی جنایتکار شود، نخست باید بیاموزد چگونه وارد گروه های خلاف کار شود، چگونه خود را در این گروه ها تثبیت کند و خواسته های آنان را بدون نه گفتن و اندیشه درباره عواقب آنها انجام دهد.
