اسناد و مقررات.۱۴۴
منابع لاتین.۱۴۴
کتب و مقالات.۱۴۴
اسناد و مقررات۱۴۷
منابع اینترنتی۱۴۹
چکیده:
سرعت حیرت آور، هزینه پایین و وجود توجیهات قابل قبول اقتصادی استفاده سیستمهای اینترنتی و الکترونیکی در قراردادهای تجاری و حتی غیر تجاری، قراردادهای الکترونیکی را جایگزین قراردادهای سنتی قرارداده و با شتاب غیر قابل باوری فراگیر شده است و در حوزه مسائل مختلف حقوقی برای قضات و حقوقدانان چالش جدی ایجاد کرده است و باعث وضع مقررات ویژه در سطح داخلی و بینالمللی گردید. اصلیترین چالش اعتبار اسناد این قراردادها میباشد رسمی سازی اسناد الکترونیکی یکی از مهمترین دلایل و نشانههای روی آوری مردم به قراردادهای الکترونیکی است و باعث برخورداری چایگاه ویژه برای اسناد الکترونیکی در کنار اسناد مکتوب شده است. اسناد الکترونیکی از لحاظ مفهوم، مبنا و جایگاه متفاوت و مستقل از اسناد مکتوب نمی باشند و فقط در فضای سایبری منعقد میشوند و قابل رؤیت نمیباشند. قانونگذار کشورها در سطح ملی و بینالمللی به دلیل مزایای که قراردادهای الکترونیکی دارند اعتبار اسناد الکترونیکی را همسطح اسناد مکتوب دانستهاند. حال با توجه به مطالب بالا باید دید روند رسمی سازی اسناد الکترونیکی چگونه است. قانونگذار ایران از بعضی جهات اسناد الکترونیکی را همتراز با اسناد رسمی فرض کرده است. با این تفاوت که اسناد رسمی در مراجع مقرر قانونی منعقد میشوند ولی اسناد الکترونیکی فقط امضای الکترونیکی گواهی میشود. بنابراین مقررات کشور ایران و امریکا بر خلاف بعضی از کشورها صرف امضای الکترونیکی را کافی و بینیاز از گواهی امضاء ندانستهاند. همچنین از آنجایی که خصوصیت اصلی امضای الکترونیکی و علائم تجاری، ویژگی تمایز بخشی آنها میباشد در قراردادهای الکترونیکی که خود قرارداد و انجام قرارداد در محیط اینترنتی انجام میشود، میتوان امضای الکترونیکی را به عنوان علامت تجاری ثبت نمود.
مقدمه
الف: تبیین موضوع
در قرن حاضر به علت رشد روزافزون فناوری و ارتباط هر چه بیشتر ملتها و لزوم تسریع در انجام معاملات منجر به بهرهگیری از شبکه جهانی اینترنت و سایر وسایل ارتباطی سریع در امر تجارت شده است. این اهمیت باعث شده است که قانونگذاران کشورها به فکر مقررکردن قوانینی در رابطه با این معاملات باشند. در کشور جمهوری اسلامی ایران در تاریخ ۱۷/۱۰/۱۳۸۲ قانونی تحت عنوان قانون تجارت الکترونیکی به همین منظور به تصویب رسید. قانونگذار برای اینکه مردم سوق بیشتری به این معاملات داشته باشند به اسناد معاملات الکترونیکی اعتبار اعطا نموده است. در قانون جمهوری اسلامی ایران دفاتری نیز جهت صدور گواهی الکترونیکی در نظر گرفته شده است که به سه دسته زیر تقسیم میشوند:
۱- مرکز صدور گواهی الکترونیکی ریشه
۲- مرکز صدور گواهی الکترونیکی میانه
۳- دفتر ثبت گواهی الکترونیکی
به نظر میرسد که هدف قانونگذار از ایجاد دفاتر صدور گواهی الکترونیکی این بوده که اعتبار بیشتری به این اسناد ببخشد و موجب اطمینان مردم نسبت به جلوگیری از سوء استفاده از این اسناد شود.
موضوعات فوق بخصوص دفاتر صدور گواهی الکترونیکی سبب گردید تا انگیزه و شوقی برای نگارش تحقیق در باب بررسی رسمیسازی اسناد الکترونیکی ایجاد شود با توجه به دیدگاههای متفاوت راجع به ضرورت رسمیسازی اسناد و شیوههای متفاوت اعتبار بخشی به آن در حقوق تطبیقی کشورهای امریکا و اتحادیه اروپا و ایران نگارنده را بر آن داشت که ضمن بررسی ضرورت انجام این کار، فرایند و شرایط آن را مورد جستجو قرار دهد. همچنین با توجه به اقتباس قانون تجارت الکترونیکی ایران از قانون نمونه آنسیترال و پذیرش الحاق ایران به کنوانسیون ۲۰۰۵ ژنو از طرف دولت و وجود مقررات مربوط به ارتقاء و اطمینان در امضاهای الکترونیکی راجع به دفاتر صدور گواهی الکترونیکی در مقررات آنسیترال هم مورد بحث و تطبیق قرار خواهد گرفت.
با توجه به برخی ویژگیهای مشترک بین امضاهای الکترونیکی و علائم تجاری از جمله ویژگی تمایزبخشی به نظر میرسد که امضای الکترونیکی در قالب علائم تجاری قابل حمایت بوده و آثار حاکم بر ثبت علائم تجاری بر امضای الکترونیکی نیز مترتب میباشد. از این رو بررسی ویژگیهای مشترک فوق به همراه بیان برخی نقاط اختلاف در مورد هر دو، و قراردادهای الکترونیکی را که میتوان امضای الکترونیکی مندرج در آن را به عنوان علامت تجاری ثبت نمود نیز از موضوعاتی است که در این زمینه میتوانند مورد بحث و بررسی قرار گیرند.
ب: ضرورت انجام تحقیق
با توجه به رشد فزاینده استفاده از وسایل الکترونیکی در دنیای امروز چالشهای پیش روی قدرت اثباتی اسناد الکترونیکی باعث بیثباتی و عدم اعتماد در بازار تجارت خواهد بود که این مشکل تنها از طریق ایجاد پایگاههای مطمئن به ویژه مراکز صدور گواهی الکترونیکی جبران خواهد شد.
ج: هدفها و کاربردهای مورد انتظار از انجام تحقیق
هدف اصلی تحقیق پیشرو، تبیین مفهوم اسناد الکترونیکی، دادهپیام الکترونیکی و رابطه بین اسناد رسمی در نظام حقوق تجارت با رویکردی همه جانبه و تطبیقی نسبت به مباحث دفاتر صدور گواهی امضاء به منظور استفاده از نتایج احتمالی آن با بررسی هماهنگی یا عدم هماهنگی نظام حقوقی ایران در این زمینه با مقررات سایر کشورها میباشد و بررسی ارتباط بین امضاهای الکترونیکی و علائم تجاری و این که آیا میتوان امضاهای الکترونیکی را در قالب علائم تجاری گنجانید یا خیر؟
د: سؤال های اصلی تحقیق
۱- ضرورت رسمیسازی اسناد الکترونیکی چیست؟
۲- روش و شیوه رسمی سازی اسناد الکترونیکی چگونه است؟
۳- با توجه به اینکه قانون جمهوری اسلامی ایران ایران در آییننامه اجرایی موضوع ماده ۳۲ قانون تجارت الکترونیک دفاتری را برای صدور گواهی الکترونیکی در نظر گرفته است آیا در عمل میتوان به اسناد این دفاتر اعتباری مانند اسناد رسمی صادره از دفاتر اسناد رسمی داد؟
۴- آثار ثبت امضاهای الکترونیکی چیست؟ و وجوه تشابه و تمایز آن با ثبت علائم تجاری چه مواردی میباشد؟
هـ: فرضیات
۱- با توجه به اینکه تاکنون پیام ارسالی در فضای مجازی هیچ اعتبار قانونی نداشت نیاز به نهادی برای ایجاد اعتبار این اسناد بود که مردم نسبت به این اسناد اعتماد نشان داده و موجب رونق بازار تجارت الکترونیکی شود به همین دلیل قانونگذار رسمی سازی اسناد الکترونیکی را ضروری دانسته و مراجعی برای رسمی سازی اسناد در آیین نامه اجرایی ماده ۳۲ قانون تجارت الکترونیکی مقرر کرده است.
۲- در بسیاری از کشورها صدور گواهی الکترونیکی ضروری دانسته نشده است ولی در کشور ایران گواهی امضاء الکترونکی را برای رسمی سازی اسناد الکترونیکی ضروری دانسته شده است به همین دلیل قانونگذار ایران مراکزی را برای این کار پیش بینی نموده است ولی راجع به روش اجرای آن مسائلی را مطرح ننموده است که برای درک این مسائل باید به سیستم کشورهای دیگر در این زمینه مراجعه نماییم.
۳- با توجه به ناامنیهایی که در استفاده از سامانه اسناد الکترونیکی وجود دارد و وجود مکرهایی که احتمال سرقت و جعل دادهها و امضاهای الکترونیکی را زیاد میکنند، استفاده از دفاتر صدور گواهی الکترونیکی به طور رسمی، ایجاد و ارتقای اطمینان و اعتماد در تجارت الکترونیکی را به طور قابل ملاحظهای افزایش میدهد.
۴- در هر دو مورد از امضاهای الکترونیکی و علائم تجاری حقوقی بر آن مترتب است و دیگر افراد از انجام برخی افعال نسبت به امضاء یا علامت ثبت شده ممنوع میباشند.
و: سابقه و پیشینه موضوع
هر چند تاکنون در برخی مقالات راجع به تجارت الکترونیک و امضای دیجیتالی به طور کلی و یا به طور ضمنی و مختصر تحقیقاتی انجام گرفته است اما هیچ تحقیقی یا کتاب مستقلی که جامع همهی مسائل پیرامون موضوع باشد بدست نیامد، مهمترین تحقیقی که در این زمینه انجام گرفته است پایاننامهی روحالله رضایی دانشجوی دانشگاه امام صادق(ع) با عنوان اعتبار اسناد رسمی میباشد که در سال ۱۳۸۴ قبل از تصویب آییننامه مربوطه دفاع شده است.
ز: روش تحقیق
شیوه گردآوری مطالب تحقیق، کتابخانهای بوده و گردآوری مطالب فصول و مباحث و گفتارهای تحقیق حاضر با مراجعه به کتابخانه و بهرهگیری از آثار نگهداری شده در آن فراهم آمده است. علاوه بر بهرهگیری از کتب موجود در کتابخانهها در گردآوری منابع از محیط مجازی و فضای اینترنتی نیز به شکل گستردهای بهره جستهایم و پس از گردآوری مطالب از این طریق با روش تحلیلی – تطبیقی اقدام به نگارش تحقیق نمودهایم.
ن: ساختار تحقیق
این پایاننامه که به منظور بررسی رسمی سازی اسناد الکترونیکی تدوین گردیده است در قالب عناوینی به ترتیب فصل، مبحث، گفتار و بند و. تنظیم گردیده است. در مبحث اول از فصل اول، طی چندین گفتار و بند، مفاهیم سند، سند کتبی، سند عادی، سند رسمی، صلاحیت مأمور، مأمور ثبت اسناد، ویژگیهای اسناد مکتوب، عناصر متشکله اسناد عادی و اسناد رسمی، تفاوت اسناد رسمی و عادی و در پایان مبحث اعتبار اسناد مکتوب مورد بررسی قرار گرفته است. آشنایی با این مفاهیم و شرایط، مقدمه ورود به مباحث اصلی که در فصل دوم مورد بررسی قرار خواهد گرفت میباشد. مبحث دوم به اسناد الکترونیکی اختصاص یافته و به همان ترتیب فوق در قالب چندین گفتار و بند در راستای شناسایی اسناد الکترونیکی مورد استفاده در مقررات ملی و فراملی و قانون جمهوری اسلامی ایران، مورد بررسی قرار گرفته است تا جایگاه اسناد الکترونیکی در مقررات جمهوری اسلامی ایران به خوبی مشخص شود.
با عنایت به اینکه قراردادهای الکترونیکی در روشها و شیوههای متعدد و مختلفی شکل میگیرد ارزش و اعتبار این اسناد حائز اهمیت فراوان میباشد. فصل دوم تحقیق به بررسی رسمیسازی اسناد الکترونیکی که از اهمیت فراوانی برخوردار است اختصاص داده شده است و در دو مبحث تنظیم گردیده است که در مبحث اول از این فصل طی چندین گفتار و بند به کلیاتی راجع به گواهی الکترونیکی، مراکز صدور گواهی و سیستم ایالت متحده امریکا و اتحادیه اروپا راجع به گواهی الکترونیکی مورد بررسی قرار گرفته است تا معیارهای گوناگون ارائه شده توسط هر یک از آنها تعیین گردد و در صورت اقتضا برای حقوق جمهوری اسلامی ایران تجویز گردد. در بررسی مراکز صدور گواهی الکترونیکی به مباحث اقتدار این ادارات و میزان اعتبار گواهی که آنها صادر میکنند، و شرایط ابطال و لغو گواهی مورد بررسی قرار میگیرند تا علاوه بر آشنایی با مراکز صدور گواهی در این کشورها به منظور الگوگیری از آنها در زمینه رفع نواقص زمینههای لازم فراهم آید. و در مبحث دوم به سیستم کشور ایران راجع به گواهی الکترونیکی و مراکز صدور گواهی پرداخته شده است که به سه دسته از مراکز صدور گواهی الکترونیکی ریشه، مراکز صدور گواهی الکترونیکی میانی و دفاتر ثبت نام تقسیم میشوند.
فصل سوم به ارتباط بین علامت تجاری و امضای الکترونیکی اختصاص دارد که در مبحث اول مفهوم علامت تجاری، خصوصیات علامت تجاری، آثار ثبت و حقوق دارنده علامت تجاری مورد بررسی قرار گرفته است و در مبحث دوم به خصوصیات امضای الکترونیکی و وجوه تشابه و تمایز بین امضای الکترونیکی و علامت تجاری بررسی شده است. پس از پایان متن اصلی پایاننامه، به ترتیب نتایج، پیشنهادات، فهرست منابع و مأخذ مورد استفاده و چکیده مطالب به زبان انگلیسی آورده شده است.
***ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد
یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است***
متن کامل را می توانید دانلود نمائید
چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)
ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه