دانشگاه آزاد اسلامی
واحد نراق
پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد
(M.A)
رشته: مدیریت دولتی
گرایش: تحول
عنوان :
نقش سیستم های اطلاعاتی در قابلیت های سازمانی در صنایع کوچک ومتوسط
(موردمطالعه :شهرصنعتی کاوه)
استاد راهنما:
جناب آقای دکتر محمد اسماعیلی جوشقانی
استاد مشاور:
جناب آقای دکتر سیداسحاق آقامیری
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب
عنوان شماره صفحه
چکیده.1
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1. مقدمه. 3
1-2. بیان مسأله. 3
1-3. اهمیت و ضرورت پژوهش 6
1-4. اهداف پژوهش 7
1-4-1. هدف کلی 7
1-4-2. اهداف جزئی 7
1-5. فرضیه ها 8
1-5-1. فرضیهاصلی 8
1-5-2. فرضیه های فرعی 8
1-6. تعاریف نظری و عملیاتی پژوهش 8
1-6-1. تعاریف نظری 8
1-6-2. تعاریف عملیاتی 9
فصل دوم: مروری بر ادبیات موضوع
2-1. مقدمه. 11
2-2. سیستم های اطلاعاتی 11
2-2-1. مفهوم داده، اطلاعات، دانش 13
2-2-2. ویژگیهای اطلاعات 17
2-2-3. دلایل برپا نمودن نظامهای اطلاعاتی در سازمان 18
2-2-4. سیستم 19
2-2-5. چرخه حیات سیستم 20
2-2-6. مزایای حاصل از بهکارگیری سیستمهای اطلاعاتی در سطح سازمان 21
2-2-7. طبقه بندی سیستمهای اطلاعاتی 24
2-2-8. ویژگیهای سیستم اطلاعاتی اثربخش 30
2-3. قابلیتهای سازمانی 31
2-3-1. مزیت رقابتی 31
2-3-2. چیستی قابلیتهای سازمانی 39
2-4. صنایع کوچک و متوسط 46
2-4-1. اهمیت کسب و کارهای کوچک و متوسط 49
2-5. پیشینه پژوهش 51
2-5-1. پیشینه خارجی 51
2-5-2. پیشینه داخلی 53
2-5-3. مدل مفهومی پژوهش 56
فصل سوم: روش شناسی تحقیق
3-1 مقدمه. 58
3-2 روش تحقیق 58
3-3 جامعه آماری 59
3-4 حجم نمونه آماری 59
3-5 روش نمونه گیری 60
3-6 روش های گردآوری داده ها 60
3-7 ویژگیهای فنی ابزار گردآوری داده ها (روایی و پایایی). 61
3-7-1 روایی (اعتبار) 61
3-7-2 پایایی (قابلیت اعتماد) 61
3-8 روشهای تجزیه و تحلیل داده ها 63
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
4-1. مقدمه. 66
4-2. آمار توصیفی 66
4-2-1. تجزیه و تحلیل دادههای جمعیت شناختی 66
4-2-2. آمار توصیفی از سوالات و ابعاد 70
4-2-3. نرمال بودن توزیع داده ها 71
4-3. آمار استنباطی 76
4-3-1. آزمون میانگین 76
4-3-2. آزمون همبستگی میان متغیرها 78
4-3-3. آزمون رگرسیون 81
4-3-4. اولویت بندی شاخصهای قابلیتهای سازمانی در سه سطح (آزمون فرضیه فرعی 4) 82
فصل پنجم: بحث و نتیجهگیری
5-1. مقدمه. 87
5-2. تفسیر یافته های پژوهش 89
5-3. محدودیتهای خارج از اختیار پژوهشگر. 92
5-4. محدودیتهای در اختیار پژوهشگر. 93
5-5. پیشنهادهای برگرفته از یافته های پژوهش 93
5-6. پیشنهادهایی برای پژوهشهای بعدی 94
فهرست منابع فارسی 97
چکیده
این پژوهش با هدف تعیین نقش سیستم های اطلاعاتی درایجاد قابلیت های سازمانی در صنایع کوچک ومتوسط شهرصنعتی کاوه در سال 1393 صورت گرفت. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش گردآوری داده ها توصیفی و از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری تحقیق شامل 200 نفر از مدیران و متصدیان کامپیوتر در شرکت های شهر صنعتی کاوه بود که از این میان با بهره گرفتن از فرمول کوکران و روش نمونه گیری تصادفیساده 132 نفر بعنوان حجمنمونه درنظر گرفته شد. روش جمعآوری داده ها بر اساس پرسشنامه محقق ساخته 64 سوالی انجام گرفت. پایایی پرسشنامه با بهره گرفتن از روش آلفای کرونباخ برای تمام ابعاد بالای 0.7 بهدست آمد. همینطور از روایی محتوا بهمنظور آزمون روایی پرسشنامه استفاده شد، که برای این منظور پرسشنامهها به تأیید فعالان صنعتی و همچنین خبرگان دانشگاهی رسید. تجزیه و تحلیل اطلاعات بهدست آمده از اجرای پرسشنامهها از طریق نرمافزار SPSS در دو بخش توصیفی (میانگین ، فراوانی ، درصد تجمعی و) و استنباطی (آزمون K-S (کولموگروف- اسمیرنف)، آزمون همبستگی پیرسون و آزمون T) انجام پذیرفت. نتایج تحقیق نشان داد که سیستمهای اطلاعاتی در قابلیتهای سازمانی(مبتنی بر داده، فرایند، ستاده) در صنایع کوچک و متوسط شهرکهای صنعتی شهر کاوه نقش مثبت و معناداری دارند. همچنین یافتهها نشان داد که شاخصهای قابلیتهای سازمانی در سه سطح داده، فرآیند و ستاده دارای اهمیت یکسانی نیستند.
واژههای کلیدی: سیستمهای اطلاعاتی، قابلیتهای سازمانی، داده، فرایند، شهرصنعتی کاوه
1-1. مقدمه
در عصر جدید که سازمانها محصولات، روابط و فعالیتها و بطورکلی کسب وکار آنها حالت مجازی و الکترونیکی به خود گرفته است و تغییرات به قدری شدید شده که طول عمر فناوریها و محصولات را به حداقل رسانیده است. خلق و حفظ پایدار مزیت رقابتی با تکیه بر قابلیتها و شایستگیهای سنتی و قدیمی برای حضور موفق سازمان در محیط و بازارهای رقابتی کافی نیست. این مستلزم تدابیری نو و روی آوری به شایستگیهای جدیدی است که مبتنی بر سیستمهای اطلاعاتی و ارتباطی باشد. ایجاد و انتقال اطلاعات و برقراری ارتباطات از این طریق، مهمترین ویژگیهای یک سازمان موفق در محیط کسب وکار بهشمار می روند. به نظر می رسد که شرکتهایی میتوانند در این محیط حضوری موفق و مستمر داشته باشند که از شایستگی و قابلیتهای اطلاعاتی و ارتباطی برخوردار بوده و با تکیه بر آنها مزیتهای رقابتی ارزشمندی خلق نموده و با بکارگیری درست و بهموقع این مزیتها، باعث پایداری آن گردیده و عملکردی عالی برای خود به ارمغان آورند.
پژوهشگران اخیرا از رویکرد مبتنی بر منابع برای سنجش این موضوع که چه میزان از سیستمهای اطلاعاتی می تواند مزیت رقابتی را برای شرکت نسبت به رقبا ایجاد نماید، استفاده مینمایند. بر اساس این دیدگاه، میتوان بیان کرد که سیستمهای اطلاعاتی که برای نشان دادن تفاوتهای عدم تناسب در منابع شرکت مورد بهره برداری قرار میگیرند، از عوامل موثر در دستیابی به مزیت رقابتی برای سازمانها محسوب میشوند.
بنابراین در این فصل به بررسی کلیات تحقیق پرداخته خواهد شد. بههمین منظور ابتدا مسأله پژوهش بیان میگردد و سپس به تشریح و بیان اهمیت موضوع پژوهش پرداخته خواهد شد. در ادامه نیز فرضیات و اهداف پژوهش بیان میگردد و در نهایت متغیرها و مؤلفههای تحقیق بصورت مفاهیم نظری و عملیاتی تعریف میشود.
1-2. بیان مسأله
توسعه کشورها از ضرورتهای اجتنابناپذیری است که جهان امروز بهعنوان یک سرنوشت محتوم آن را پذیرفته و از مهمترین و اساسیترین اهداف فرد، گروه، سازمان و جامعه می تواند توسعه همه جانبه کشور باشد. امروزه ماهیت متلاطم تجارت جهانی، بخشهای تولید، صنعت و بازار محصولات را با چالشهای متعددی روبرو ساخته است. این چالشها سازمان را ملزم میسازد که با بکارگیری سیتمهای جدید مدیریتی و پیاده سازی آنها در عمل، پایگاه خویش را در این محیط ناپایدار مستحکم نمایند و به موفقیتی همراه با پیشرفت مستمر دست یابند.
شرکتهای کوچک و متوسط با توجه به ویژگیهای منحصر به فردشان در صنعت از جایگاه ویژهای برخوردارند. بررسی و شناخت مزیت رقابتی و میزان رقابتپذیری محصولات صنایع کوچک و متوسط در هر کشور گامی اساسی در شناخت وضع موجود و آینده صنعتی و تبیین برنامه ریزیهای بلند مدت میباشد (بهرامزاده، 1387). بسیاری از کشورهای در حال توسعه برای رفع بحران بیکاری به ایجاد سریع مشاغل در شرکتهای کوچک و متوسط امید بسته اند، چنین امیدهایی بی پایه نیستند بلکه مبتنی بر این واقعیت هستند که شرکتهای کوچک و متوسط همواره مشاغل زیادی را چه در کشورهای توسعه یافته و چه در کشورهای در حال توسعه ایجاد کردهاند. برای مثال در هند، 80درصد از کل مشاغل تولیدی، در شرکتهای کوچک و متوسط ایجاد گردیده است. در اروپای شرقی و مرکزی، حدود هفت میلیون کارآفرین در تلاشاند که اقتصاد دستوری الگوی مابعد کمونیستی را به اقتصاد مبتنی بر بازار آزاد تغییر دهند.
توانایی یک سازمان در برخورد با محیط کسب و کار امروزی که تغییرات سریع و اساسی را در خود مشاهده می کند، تعینکنندۀ بقا و موقعیت آن خواهد بود. این تغییرات احتمالاً به صورت قابل توجهی فشار رقابتی برای جذب مشتریان و درآمد میان سازمانها را افزایش می دهند. از آنجاییکه سازمانها، تصمیمهای گوناگون استراتژیکی را برای بقا و موفقیت خود اتخاذ مینمایند، توانایی آنها برای بهره برداری از پتانسیل راهحلهای مبتنی بر سیستمهای اطلاعاتی در جهت تقویت دیدگاه استراتژیک نقش تعیینکننده ای در موفقیت سازمان خواهد داشت. این امر مستلزم آن است که استراتژیهای سیستمهای اطلاعاتی و قابلیت سازمانها تا حد زیادی با هم همراستا باشند.
بنابراین نیاز است تا سازمانها برای بقاء و پیشرفت خود، متفاوتتر از قبل عمل نمایند. بهویژه سازمانها باید به دنبال منابع جدید مزیت رقابتی باشند و اشکال جدید رقابت را به کار گیرند که خود نیازمند درک روشن از ماهیت و پویاییهای رقابت است (ذبیحیلهرمی، 1389). ظهور سیستمهای اطلاعاتی و ارتباطی، ماهیت کار و زندگی را به کلی متحول ساخته است. در عصر جدید همه فعالیتها، ماهیت الکترونیکی به خود گرفتهاند. بهعبارت دیگر به صورت الکترونیکی زندگی و کار میکنیم. هر چند مدتها پیش (حتی قبل از گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات)، سازمانها برای بقاء و تداوم حیات در میدان رقابت ناگزیر از خلق مزیتهای رقابتی بودند ولی این فرایند از پیچیدگی زمان حاضر برخوردار نبود. قبلا سازمان قادر بود با در نظر داشتن موقیت رقابتی خود، ارزشی برای مشتری خلق نماید که در نوع خود بدیع، کمیاب و غیرقابل تقلید از سوی رقبا بوده، و به راحتی توسط سازمان قابل مدیریت باشد و از این طریق به مزیت رقابتی پایداری در بازار دست مییافت که مدتها موجبات کامیابی آن را فراهم میساخت.