برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)
چکیده
هدف پژوهش حاضر، مقایسه نظریه عقل فارابی با نظریات عقل ابزاری و ارتباطی و استخراج دلالت های تربیتی آن می باشد. در این پژوهش از روش مطالعه تطبیقی چهار مرحله بردی استفاده شده است.براین اساس، ابتدا روش عقل فارابی و روش های عقلی ابزاری و ارتباطی و آنگاه نظریه شناخت فارابی و وبر و هابرماس معرفی شده، سپس براساس روش چهار مرحله ای بردی دلالت هایی تربیتی براساس روش عقلانی موجود در پژوهش بیان شده است.سوالات پژوهش به این صورت است که مفهوم عقلانیت ابزاری و ارتباطی چیست؟ مفهوم عقلانیت از دیدگاه فارابی چیست؟اشتراکات و افتراقات متناسب با عقلانیت ابزاری و ارتباطی و عقل از دیدگاه فارابی چیست؟دلالت های تربیتی متناسب با عقلانیت ابزاری و ارتباطی و عقل فارابی چیست؟ نتایج نشان می دهد که می توان برای روش عقلانی فارابی و عقل ابزاری و ارتباطی نظامی برای استخراج دلالت های تربیتی متصور شد. در بخش اهداف به دو بخش هدف غایی و اهداف واسطه ای تقسیم می شود،این دلالت های تربیتی در سه بخش اهداف، روش ها و برنامه درسی قابل صورت بندی است. دربخش پایانی تحقیق، پیشنهادهایی برای استفاده از اندیشه های تربیتی فارابی براساس روش عقلانی وی و عقلانیت ابزاری و ارتباطی در نظام تعلیم و تربیت کشور ارائه شده است.
کلید واژه ها : عقل، عقل فارابی، عقل ابزاری، عقل ارتباطی، دلالت های تربیتی
فصل اول : کلیـات پژوهش. 1
1-1- بیان مساله. 2
1-2- اهمیت و ضرورت پژوهش. 4
1-2-1- اهمیت و ضرورت نظری. 4
1-2-2- اهمیت و ضرورت کاربردی. 4
1-3- گزاره های پژوهش. 4
1-3-1- هدف کلی و اهداف جزئی پژوهش. 4
1-3-2- فرضیه ها و سوالات پژوهش. 5
1-4- تعریف مفاهیم تحقیق. 5
فصل دوم : مبانی نظری و پیشینه پژوهـش. 7
2-1- مبانی نظری تحقیق : بخش اول : عقل. 8
2-1-1-تعاریف عقل. 8
2-1-1-1- عقل در معنای لغوی. 8
2-1-1-2- عقل در معنای اصطلاحی. 8
2-1-1-3- محدودیتهای عقل. 9
2-1-2- پیشینه عقل در فلسفه. 10
2-1-3- عقل در اسلام. 15
2-2- بخش دوم : فارابی. 18
2-2-1- ارسطوی ثانی. 20
2-2-2-آرای فارابی (وفاق دین و فلسفه). 21
2-2-3- هستی شناسی فارابی. 24
2-2-3-1- الله یا واجب الوجود. 25
2-2-3-2- عالم علوی یا جهان بالا. 26
2-2-4- جهان شناسی. 27
2-2-5- معرفت شناستی و روش شناسی. 27
2-2-5-1- شناخت چیست؟. 30
2-2-6- ارزش شناسی. 31
2-2-7-تعلیم و تربیت از دیدگاه فارابی. 33
2–3– بخش سوم : پیشینه پژوهش. 36
2-3-1- در داخل کشور. 36
2-3-2- در خارج از کشور. 41
2–4– چهارچوب مفهومی و مدل تحقیق. 45
فصل سوم : روش شناسی پژوهـش. 47
3-1- روش پژوهش. 48
3-2- جامعه آماری. 48
3-3- داده های مورد نیاز (روند اجرا و گرد آوری داده ها): 48
3-4- ابزارهای تحقیق:. 48
3-4-1- شیوه انجام تحقیق:. 49
3-5- روش تجزیه و تحلیل داده ها:. 49
فصل چهارم : یافته های پژوهش. 50
4-1- یافته های مربوط به سوالات پژوهشی. 51
4-1-1- مفهوم عقلانیت ابزاری. 51
4-1-1-1- عقلانیت ابزاری از دیدگاه وبر. 53
4-1-2- مفهوم عقلانیت ارتباطی. 71
4-1-2-1-عقلانیت ارتباطی از دیدگاه هابر ماس. 73
4-1-3-عقل از دیدگاه جهان شناسی فارابی. 85
4-1-3-1-نوآوری فارابی درباب نفس و عقل. 98
4-1-3-2-اختلاف نظر درباره نظر فارابی درباره عقل فعال 101
4-1-4-وجوه اشتراک و افتراق عقل فارابی با عقلانیت ابزاری و ارتباطی 102
4-1-5- مقایسه نظریات. 125
4-1-5-1- الف ) اهداف تعلیم و تربیت :. 126
4-1-5-2-ب) روش های تعلیم و تربیت : فارابی ، هابرماس ، وبر 135
4-1-5-3-ج) برنامه درسی : فارابی ، هابرماس ، وبر. 144
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات. 165
5-1- نتایج پژوهش . 166
5-1-1- جمعبندی مقایسه عقل فارابی و عقل ابزاری و ارتباطی 168
5-1-2-مقایسه شماتیک سه نوع عقلانیت بر اساس یافته های پژوهش 172
5-2- بحث. 173
5-3- پیشنهادات. 177
5-3-1- پیشنهادهای کاربردی. 177