برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)
چکیده
زمینه و هدف: عادات و الگوهای تغذیهای در سنین کودکی و نوجوانی شکل گرفته و رفتارهای صحیح تغذیهای در این دوران بر تندرستی سالهای بعد تأثیر میگذارد. بنابراین افزایش آگاهی تغذیهای دانش آموزان از طریق آموزش تغذیه ضروری است. این آموزشها میتواند از طریق مدارس و بر اساس استاندارد های خاصی تنظیم گردد. لذا این مطالعه با هدف منابع کسب دانش تغذیهای دانشآموزان پایه چهارم ابتدایی بر اساس مدل ویسکانسین با تأکید بر نقش برنامههای درسی انجام شده است.
روش بررسی: این مطالعه توصیفی-پیمایشی، بر روی 374 نفر از دانشآموزان پایه چهارم مقطع ابتدایی شهر بیرجند در سال تحصیلی 94-1393 که به روش نمونهگیری خوشهای تصادفی انتخاب شده بودند، انجام شد. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه محقق ساخته شامل 40 سوال در 2 بخش بود که بر اساس مدل ویسکانسین تهیه شده است و دارای 5 مؤلفه شامل سلامت غذایی، تامین انرژی و رشد، ارتقایسطح سلامت، تنوع غذایی و دستهبندی غذایی میباشد. پایایی این پرسشنامه با بهره گرفتن از آلفای کرونباخ 88/0 به دست آمد.
یافتهها: نتایج نشان داد که بیشترین منبع کسب دانش در زمینه تغذیه و ابعاد آن راهنمایی خانواده میباشد و استفاده از کتابهای درسی، رسانهها و راهنمایی معلم به ترتیب اولویتهای بعدی دانش آموزان در زمینه تغذیه بودند. کسب دانش در زمینه تغذیه و ابعاد آن از طریق کتب درسی بیشترین میزان استفاده در زمینه سلامت غذایی دارد و بیشترین میزان استفاده کسب دانش از طریق آموزش معلمان در زمینه تغذیه و ابعاد آن در زمینه دستهبندی غذایی میباشد.
نتیجهگیری: با توجه به نقش کمرنگ مدرسه و به ویژه معلم، میتوان با گذاشتن کلاسهای فوق برنامه و یا آموزش تغذیه، دانشآموزان و والدین آنها را در مورد عادتهای غذایی خوب و ارائه انتخابهای غذایی سالم، آگاه نمود.
کلیدواژهها: برنامههای درسی، آگاهی تغذیهای، مدل ویسکانسین، مقطع چهارم ابتدایی
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1 مقدمه. 2
1-2 بیان مسأله 4
1-3 اهمیت و ضرورت پژوهش. 7
1-4 اهداف پژوهش. 9
1-4-1 اهداف کلی. 9
1-4-2 اهداف جزئی 10
1-5 سؤالات پژوهش. 10
1-6 تعریف متغیر. 11
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش
2-1 مبانی نظری پژوهش 13
2-1-1 تغذیه. 13
2-1-2 هرم غذایی. 14
2-1-3 گروههای غذایی. 15
2-1-4 الگوهای غذایی. 18
2-1-5 الگوهای غذایی غالب در ایران. 18
2-1-6 فواید ارزیابی الگوهای غذایی. 20
2-1-7 نیازهای تغذیهای در سنین دبستان 22
2-1-8 رفتارهای تغذیهای نامطلوب در کودکان سنین مدرسه 25
2-1-9 آموزش تغذیه. 27
2-1-10 مفاهیم آموزش تغذیه نوجوانان 29
2-1-11 مدل یادگیری تجربی 32
2-1-12 سازماندهی معیارها 32
2-1-13 معیارهای آکادمیک مدل ویسکانسین برای آموزش تغذیه 33
2-1-14 استانداردهای آموزش تغذیه ویسکانسین. 38
2-1-15 هدف استانداردهای آموزشی تغذیه ویسکانسین 39
2-1-16 استفاده از استانداردهای آموزش تغذیه ویسکانسین 39
2-1-17 تعریف برنامه آموزشی در ارتباط با استانداردها 40
2-1-18 به کارگیری استانداردهای آموزش تغذیه در برنامه آموزشی 40
2-1-19 آموزش تغذیه و سیاستهای تندرستی حوزه مدرسه 41
2-1-20 آموزش تغذیه خارج از ایام مدرسه. 41
2-1-21 آموزش تغذیه با کیفیت. 42
2-1-22 منابع کسب دانش تغذیهای. 42
2-2 پیشینه پژوهش 43
فصل سوم: روش پژوهش
مقدمه 49
3-1 روش پژوهش. 49
3-2 جامعه آماری. 49
3-3 نمونه و روش نمونهگیری. 49
3-4 ابزار گردآوری دادهها 49
3-5 روش تجزیه و تحلیل دادهها 50
فصل چهارم: یافتههای پژوهش
4-1 مقدمه 52
4-2 اطلاعات دموگرافیگ 52
4-3 شاخصهای توصیفی 53
4-4 تحلیلهای آمار استنباطی. 56
4-5 یافته های جانبی. 61
فصل پنجم: بحث و نتیجهگیری
مقدمه 67
5-1 خلاصه یافتههای توصیفی پژوهش 67
5-2 خلاصه نتایج سوالات پژوهش 67
5-3 خلاصه یافته های جانبی. 72
5-4 پیشنهادات کاربردی 73
5-5 پیشنهادات پژوهشی. 74
5-6 محدودیتهای پژوهش. 75
منابع 76
ضمائم 84
مقدمه
کودکان قربانی روش زندگی عصر حاضر شدهاند آنها در نتیجه الگوهای غذایی نادرست در معرض خطر بیماریهای قلبی و عروقی، سرطان و دیابت هستند. در حالی که مصرف چربی بالایی دارند، میوه، سبزی و غلات را نسبت به مقادیر توصیه شده به صورت ناچیز مصرف میکنند. بسیاری از خوراکیهای مورد علاقه شدید کودکان که به فراوانی در سطح اجتماع عرضه میشوند، کیفیتشان از دو جنبه سرشار بودن آنها از مواد قندی، چربی و نمک و فقدان مواد ارزشمند مانند ویتامینها و مواد معدنی زیر سؤال است (خلج و محمدیزیدی، 1385).
اواسط دوران کودکی (7 تا 12 سالگی) سالهایی است که باید مواد غذایی برای رشد سریع دوران نوجوانی در اختیار کودک قرار گیرد. از این رو اهمیت توجه به تغذیه کودک دو چندان میشود. الگوهای تغذیهای سالم در دوران کودکی موجب افزایش سطح تندرستی و رشد و نمو و توان بیشتر فعالیتهای ذهنی میشود و از عوارض و مشکلاتی مانند آنمی فقر آهن، چاقی و اختلالات گوارشی و پوسیدگی دندانی در کوتاهمدت و بیماری های مزمن و خطرناک در درازمدت پیشگیری می کند (خلج و محمدی زیدی، 1385).
عملکرد صحیح نوجوانان در رابطه با اصول تغذیه سالم، نیازمند