بند پنجم: عدم رفع عیب توسط موجر.۵۴
بند ششم: عدم تبری از عیوب.۵۴
گفتار دوم: تاثیر عیب مورد اجاره در فقه۵۶
بند اول: فسخ اجاره.۵۶
بند دوم: بطلان اجاره۵۸
گفتار سوم: تاثیر عیب مورد اجاره در قانون مدنی.۶۰
بند اول: فسخ اجاره.۶۰
الف) معیوب شدن عین مستاجره در حین عقد۶۱
ب) معیوب شدن عین مستاجره بعد از عقد و قبل از قبض۶۲
ج) معیوب شدن عین مستاجره در اثنای مدت اجاره (بعد از عقد و بعد از قبض)۶۳
بند دوم: بطلان اجاره۶۴
الف) حدوث عیب و خروج مال از قابلیت انتفاع۶۴
ب) تاثیر عوامل محیطی در عدم امکان استفاده مستاجر.۶۵
گفتار چهارم: عیب مورد اجاره و تاثیر آن در قانون روابط موجر و مستاجر سال۷۶و۶۲و۵۶.۶۶
بند اول: بطلان اجاره۶۶
بند دوم: فسخ اجاره۶۶
گفتار پنجم: تاثیر رفع عیب در اجاره در حق دارنده خیار۶۹
فصل سوم: وجوه اشتراک و افتراق خیار عیب در عقد اجاره و نکاح۷۱
مبحث اول: وجوه اشتراک خیار عیب در اجاره و نکاح.۷۲
گفتار اول: زمان وجود عیب۷۲
گفتار دوم: مخفی بودن عیب.۷۴
گفتار سوم: نقصان منفعت یا صعوبت در انتفاع۷۵
گفتار چهارم: فوریت خیار فسخ۷۶
گفتار پنجم: آثار ناشی از وجود عیب در اجاره و نکاح۷۷
بند اول: ثبوت حق فسخ.۷۷
بند دوم: عدم ثبوت ارش.۷۸
گفتار ششم: اثر فسخ در عقد اجاره و نکاح۸۰
گفتار هفتم: قابلیت اسقاط حق فسخ.۸۱
مبحث دوم: وجوه افتراق خیار عیب در اجاره و نکاح.۸۳
گفتار اول: تفاوت در نوع عیب.۸۳
گفتار دوم: تفاوت در طرفین دارای حق فسخ.۸۴
گفتار سوم: تفاوت در قابلیت انتقال حق فسخ.۸۵
گفتار چهارم: تفاوت در رفع عیب۸۶
گفتار پنجم: تاثیر عیب موجب سلب منفعت در اجاره و نکاح۸۷
نتیجه و پیشنهادات.۹۰
فهرست منابع۹۳
چکیده:
خیار عیب، یکی از خیارات مشترک در عقد نکاح و اجاره است. ولی در هر یک از این عقود، شرایط و احکام خاص دارد. در عقد اجاره، عیبی که باعث نقصان منفعت یا صعوبت در انتفاع گردد، موجب تحقق خیار خواهد بود. در حالی که در عقد نکاح، فقط عیوب خاصی در زوجین، موجب اعطای حق فسخ به طرف مقابل است. در عقد اجاره مانند نکاح، در صورت وجود خیار عیب، فقط حق فسخ پیش بینی شده است و بحثی از ارش مطرح نیست. در این پایان نامه، ضمن مقایسه احکام خیار عیب، در عقد نکاح و اجاره از منظر فقه امامیه و حقوق موضوعهی ایران، ویژگیهای خیار عیب در این دو عقد مورد بررسی قرار میگیرد. چنانچه عیب برطرف گردد، خیار عیب ساقط خواهد شد. وجود عیبی که سبب سلب منفعت گردد، بطلان عقد را در پی خواهد داشت.
مقدمه:
به موجب قاعده لزوم و عمومات (اوفوا بالعقود) و (المومنون عند شروطهم)، هر عقدیکه با رعایت شرایط و مواد قانونی منعقد گردد، بین طرفین آن، همچنین قائم مقام قانونی آنها لازم الاتباع میباشد و هیچ کدام نمیتوانند از تعهدات خود عدول نمایند، اما در پارهای از موارد قانونگذار در صورت وجود عوامل و شرایطی خاص، به یکی از متعاملین یا هر دوی آنها اجازه میدهد که بتوانند به صورت یکجانبه عقد منعقده را فسخ نمایند. از موجبات قانونی انحلال عقد، فسخ ارادی آن به جهت خیار است که از نظر فقها به« ملک فسخ عقد» تعبیر شده است. خیار عیب،یکی از خیارات نامبرده شده در مادهی ۳۹۶ قانون مدنی است.
خانواده، اساسی ترین هسته هر جامعهای را تشکیل میدهد و مقصود از آن، استقرار و بقای نسل بشری در خلال رابطه مقدس است. طرفداران تساوی حقوق زن و مرد در تلاشند همانطور که زن و مرد، در ایجاد علقه زوجیت، از حقوق یکسانی برخوردارند و آن را با تراضی و توافق منعقد میسازند در حین انحلال این رابطه نیز چنین باشد. فسخ یکی از اسباب انحلال است، ایقاعی است که با اراده یکجانبه زن یا شوهر صورت میگیرد. در واقع، فسخ اختیاری است که در موارد معینی طبق قانون به یکی از طرفین عقد داده شده است که به موجب آن، میتواند عقد را بر هم بزند و ادامه وجود عقد و آثار آن را از زمان فسخ متوقف نماید. قانونگذار در صورت وجود برخی از عیوب در یکی از زوجین، به دیگری حق فسخ میدهد. با عنایت به موارد مصرح قانون مدنی، زن و مرد در این زمینه از موقعیت یکسانی برخوردار نیستند و با اینکه پارهای از بیماریها میتواند از عیوب مشترک آنها باشد، قانونگذار ایران، چنین تصوری نداشته است.
قانون مدنی در مواد ۴۷۸ الی ۴۸۰، احکام اجاره را با فرض وجوب عیب حین العقد و یا حدوث آن بعد از عقد و قبل از قبض و بعد از آن بیان کرده است. عقد اجاره نیز از نظر قوانین حاکم بر آن، دارای ویژگی خاص است و در ادوار مختلف، قوانین متعدد در مورد اجاره تصویب شده است. یکی از این قوانین، قانون مدنی است که مبانی اجاره را با استحکام مطرح کرده به نحوی که تغییر و تحولات پس از آن، بر مقررات قانون مدنی تأثیر نداشته است. قوانین و مقررات بعدی، برخی احکام را به عقد اجاره اضافه کردهاند، این قوانین عبارت است از : قوانین روابط موجر و مستأجر مصوب سالهای ۱۳۷۶و ۱۳۶۲و۱۳۵۶.
عیب عبارت است از نقصان یا زیادتی در مال به طوریکه نقیصه یا زیاده معمولاً در سایر مصادیق آن مال وجود نداشته باشد (نوین و دیگران، ۱۳۷۷: ۶۹).قانون مدنی در مواد ۴۷۸ به بعداز خیار عیب در عقد اجاره و در مواد ۱۱۲۱ به بعد از خیار عیب در عقد نکاح بحث کرده و از ۱۰ عیب یاد میکند. خیار عیب،هم در اجاره و هم در نکاح اتفاق میافتد. از جهاتی این دو خیار شبیه هم هستند از جمله اینکه هر دو عقد مزبور میبایست صحیحاً واقع شوند تا بتوانند مشمول احکام خیار عیب قرار گیرند چرا که خیار عیب در عقود باطل راه ندارد. در هر دو عقد خیار عیب پس از علم به وجود عیب و فوریت اعمال آن، فوری است. در هر دو عقد، خیارقابلیت اسقاط در ضمن عقد و با تراضی طرفین را دارد.در هر دو عقد،باید قائل شد عیبی میتواند منجر به حق فسخ شود که برای طرف دیگر پوشیده باشد یعنییکی از طرفین از وجود آن مطلع نبوده باشد.
خیار عیب در دو عقد مزبور تفاوتهایی نیز به شرح زیر دارد، از جمله در عقد اجاره، عیبی موجب خیار است که منجر به نقصان منفعت، یا صعوبت در انتفاع و غیرقابل رفع باشد در حالیکه در عقد نکاح عیوب خاص مندرج در قانون، سبب ایجاد خیار است. در اجاره چنانچه عین مستاجره، به واسطه عیب از قابلیت انتفاع خارج شود، و نتوان رفع عیب نمود اجاره باطل است در حالیکه در نکاح وجود عیبی که غیر قابل رفع باشد حق فسخ به وجود میآورد. در عقد اجاره، خیار عیب به مستاجر اختصاص ندارد و موجر نیز در صورت عیب ثمن شخصی خیار عیب دارد، در حالیکه در نکاح هرچند یکسری عیوب مشترک موجب فسخ هستند لیکن عیوب مختص هر یک از طرفین نیز مطرح میباشد که حسب مورد تنها یکی از طرفین حق فسخ نکاح را خواهد داشت.
در این پایان نامه برآنیم با مقایسهی احکام خیار عیب در اجاره و نکاح بر مبنای مقررات قانون مدنی و نظرات فقهی، تفکیک جامعی از تفاوتها و تشابهات خیار عیب در این دو عقد را مورد بررسی قرار دهیم.
۱- سؤال های پژوهش
۱. تاثیر رفع عیب در عقد اجاره و نکاح، در حق دارنده خیار چیست؟
۲. چنانچه عیب موجب سلب منفعت شود، تأثیر آن در نکاح و اجاره چیست؟
۲- پیشینه تحقیق
در مورد احکام خیار عیب در عقد اجاره و نکاح، تحقیق مستقلی انجام نشده است لیکن در برخی آثار خقوقی،اشاراتی به این موضوع شده است که از جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
۱. در عیوبی که در اثنای اجاره عارض شده، به طور مسلم فسخ به گذشته سرایت ندارد، زیرا منافع گذشته سالم بوده و موجبی برای انحلال عقد اجاره وجود ندارد(کاتوزیان، ۲۱۸:۱۳۷۱).
۲. گاه در عین مستاجره، قبل از تسلیم یا بعد از آن، عیب و نقصانی حاصل میشود و این بر دو قسم است، یا طوری است که آن را از حیز انتفاعی که مقصود بوده میاندازد یا نقص و عیب به این درجه نبوده بلکه موجب نقصان در منفعت یا صعوبت در انتفاع میباشد(عبده بروجردی، ۱۳۸۰:۱۰۸).
۳. تفاوتی که میان جنون زن و مرد وجود دارد این است که اگر مرد در زمان عقد مجنون نباشد ولی بعد از عقد جنون عارض شود، زن میتواند نکاح را فسخ کند اما مرد تنها وقتی میتواند به علت جنون نکاح را فسخ کند که این عیب قبل از عقد وجود داشته باشد(گرجی، ۱۵۶:۱۳۸۴).
۴. صفت عَنن اگر بعد از عقد ولی قبل از نزدیکی عارض شده باشد، باز موجب حق فسخ برای زوجه خواهد بود بنابر این اگر بعد از انعقاد عقد ازدواج، نزدیکی واقع شود حق فسخ زن ساقط میگردد(دیانی، ۲۵۲:۱۳۷۸).
۳- فرضیه های تحقیق
۱. در عقد نکاح و اجاره، در صورت رفع عیب، خیار ساقط میشود.۲.چنانچه عیب موجب سلب منفعت شود در عقد نکاح، موجب حق فسخ و در عقد اجاره، موجب بطلان میشود.
۴- حدود پژوهش
گستره پژوهش در حقوق ایران و فقه امامیه است.
۵- اهداف پژوهش
هدف از این پژوهش بررسی احکام خیار عیب در عقد اجاره و نکاح می باشد تا وجوه تشابه و افتراق خیار عیب در دو عقدمذکور مشخص گردد.
۶- روش شناسی پژوهش
در این پژوهش، ابتدا با بهره گرفتن از منابع موجود در کتابخانهها، مباحث جمع آوری شده وسپس مورد تجزیه وتحلیل قرار میگیرد. لذا روش تحقیق، روش توصیفی-تحلیلی است.
۷- تقسیم بندی مطالب
در این پایان نامه، مقایسه احکام خیار عیب در اجاره و نکاح در سه فصل مورد بررسی قرار گرفته است.
فصل اول، به عنوان کلیات مطرح گردیده است که به تعاریف اختصاص یافته است.
درفصل دوم، از احکام و آثار ویژه خیار عیب در عقد نکاح و اجاره و حق فسخ و عدم ارش بحث شده است.
در فصل سوم، مقایسه ای میان خیار عیب و آثار آن در عقد نکاح و اجاره و همچنین به بیان تفاوتها و تشابهات میان این دو عقد، پرداخته شده است.
***ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد
یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است***
متن کامل را می توانید دانلود نمائید
چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)
ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه
با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند
