با فرض اینکه تغییرات در فروش های اعتباری نیز می تواند منبع مدیریت سود باشد ، دچاو و همکارانش [۱] (۱۹۹۵) مدل جونز را با کسر نمودن تغییرات در حساب ها و اسناد دریافتنی از تغییرات درآمد ، تعدیل نمودند . مدل تعدیل شده جونز ، هم معاملات اقتصادی و هم خط مشی اعتباری شرکت را کنترل می نماید . دچاو و همکارانش شواهدی را ارائه نمودند که نشان می داد مدل تعدیل شده جونز در کشف موارد دستکاری درآمد بسیار قوی تر از مدل استاندارد جونز است. براساس مدل تعدیل شده جونز ، جمع اقلام تعهدی بر روی مبلغ ناخالص اموال ، ماشین آلات و تجهیزات و تغییرات درامدها پس از تعدیل بابت تغییرات حساب ها و اسناد دریافتنی رگرسیون می شود . آزمون های اولیه مدل جونز و مدل تعدیل شده جونز برای یک دوره طولانی روی شرکتهایی با داده های سری زمانی کافی برای براورد ضرایب خاص شرکت انجام شد . سپس ضرایب بدست آمده برای برآورد اقلام تعهدی اختیاری استفاده شدند . متعاقبلا ، بسیاری از پژوهشها ، این مدل را به صورت مقطعی برآورد نمودند (همان منبع، ص ۷۸) .
مدل تعدیل شده جونز بیانگر آن است که هر شرکت نمونه ابتدا با تمام شرکت های همان صنعت مطابقت داده می شود . جمع اقلام تعهدی روی مبلغ ناخالص اموال ، ماشین آلات و تجهیزات و تغییرات تعدیل شده درآمد برای هر گروه از شرکت های کنترل مطابقت یافته و با شرکت نمونه مورد نظر رگرسیون می شود . داده های این رگرسیون از سال مالی قبل از سال های نمونه برگرفته شده و تمام متغیرها برحسب جمع دارایی های ابتدای دوره استاندارد شده اند .
(۱-۲)
: جمع اقلام تعهدی در سال t برای شرکت کنترل i
: جمع دارائی ها در ابتدای سال t (آخر سال t-1) برای شرکت کنترل i
: تغییرات درامد طی سال t-1 تا t برای شرکت کنترل i
: مبلغ ناخالص اموال ، ماشین آلات و تجهیزات در سال t برای شرکت کنترل i
: مجموع خطای رگرسیون ، فرض بر این است که بصورت مقطعی ناهمبسته و دارای توزیع نرمال با میانگین صفر هستند .
سپس این ضرایب برآوردی حاصل از رگرسیون های شرکت کنترل برای براورد میزان اقلام تعهدی مدیریت شده برای هر شرکت نمونه از طریق کسر نمودن اقلام تعهدی مدیریت نشده از جمع اقلام تعهدی به شرح زیر بدست می آید :
(۲-۲)
: اجزای مدیریت شده اقلام تعهدی شرکت نمونه i در سال t که معادل جمع اقلام تعهدی اختیاری است .
: تغییرات حساب ها و اسناد دریافتنی طی سال t-1 تا t برای شرکت کنترل i
بحث قابل توجهی در خصوص کارایی مدل تعدیل شده جونز در خصوص کشف مدیریت سود انجام شده است . پیزنل و همکاران نشان دادند که مدل تعدیل شده جونز صرفا مبلغ اندکی از اقلام تعهدی عادی سرمایه در گردش را کنترل می کند . بنابراین ، پژوهش های اخیر روش جایگزینی را برای اقلام تعهدی اختیاری تدوین کردند .
این روش اصطلاحا روش اقلام تعهدی اختیاری سرمایه در گردش نامیده می شود . براساس این روش ، تنها اقلام تعهدی سرمایه در گردش به اجزای اختیاری و غیر اختیاری تفکیک می شوند . منطق پشتوانه این روش این است که در مقایسه با اقلام تعهدی بلند مدت ، مدیران نسبت به اقلام تعهدی جاری از آزادی عمل بیشتری برخوردار هستند و بنابراین ، اجزای اختیاری اقلام تعهدی سرمایه در گردش می تواند نمادی برتر نسبت به جمع اقلام تعهدی باشد (توح و همکاران ، ۱۹۹۸) [۲] . این مدل که توسط توح و همکاران برای شناسایی اجزای اختیاری اقلام تعهدی سرمایه در گردش تدوین شد ، بر همان منطق مدل های جونز مبتنی است . برای یکنواختی مدل جمع اقلام تعهدی اختیاری با مدل سرمایه در گردش ، تغییر در درامدها بابت تغییرات حساب ها و اسناد دریافتنی تعدیل شده است .
[۱]. Dechow et al
[۲]. Toeh et all