دانشگاه شیراز

دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی

 پایان نامه­ ی کارشناسی ارشد در رشته­ ی روانشناسی کودکان استثنایی

 رابطه‌ی ابعاد هوش هیجانی و مشکلات رفتاری دانش آموزان در سه موقعیت خانه، مدرسه و با همسالان در مقطع راهنمایی

 استاد راهنما

دکتر دیبا سیف

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

چکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه ابعاد هوش هیجانی و مشکلات رفتاری دانش آموزان در سه موقعیت خانه، مدرسه و با همسالان در مقطع راهنمایی بود. بدین منظور گروهی متشکل از 400 دانش‌آموز(185 پسر و 215 دختر) در این پژوهش شرکت داده شدند. به منظور سنجش هوش هیجانی و مشکلات رفتاری به ترتیب از پرسش‌نامه‌های  تجدید نظر شده‌ی هوش هیجانی(آستین، ساکلوفسکی، هوانگ و مک‌کنی، 2004) و نیم‌رخ درجه‌بندی رفتار براون و هامیل(1978) استفاده گردیده است. پایائی هر یک از ابزارهای سنجش به ترتیب از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ و ضریب کودرریچاردسون و روائی آنها از طریق محاسبه ضریب همبستگی درونی بین زیر مقیاس­های هر یک از ابزارهای سنجش احراز گردید. نتایج حاکی از پایائی و روائی قابل قبول ابزارها بود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بین ابعاد هوش هیجانی و مشکلات رفتاری دانش‌آموزان در سه موقعیت خانه، مدرسه و در ارتباط با همسالان همبستگی معنادار وجود دارد. هم­چنین تحلیل­های رگرسیونی چندگانه برای پیش ­بینی مشکلات رفتاری در سه موقعیت خانه، مدرسه و در ارتباط با همسالان توسط ابعاد هوش هیجانی نشان داد که بعد ارزیابی هیجان، مشکلات رفتاری را در  سه موقعیت خانه، مدرسه و در ارتباط با همسالان مورد پیش‌بینی قرار می‌دهد. همین‌طور، بعد تنظیم هیجان پیش‌بینی کننده‌ی مشکلات رفتاری در موقعیت‌های مدرسه و همسالان است.
واژه‌های کلیدی: ابعاد هوش هیجانی، مشکلات رفتاری، همسالان
 فهرست مطالب
عنوان                                                                                                                      صفحه
فصل اول: مقدمه
1 -1- کلیات 2
1-2-بیان مساله 6
1-3-ضرورت و اهمیت تحقیق 8.
1-4-اهداف پژوهش 10
1-5-پرسش‌های پژوهش. 11
1-6-تعریف مفهومی متغیرهای پژوهش 11
1-7-تعریف عملیاتی. 12
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش
2-1-مبانی نظری. 14
2-1-1-منشاء هوش هیجانی. 14
2-1-2-مدل‌های هوش هیجانی. 19
2-1-2-1-مدل توانایی مایر و سالووی 19
2-1-2-2-مدل ترکیبی گلمن 20
2-1-2-3-مدل ترکیبی بار-آن. 22
2-1-3-مشکلات رفتاری 24
2-1-3-1-اختلال سلوک. 26
عنوان                                                                                                                      صفحه
2-1-3-2-اختلال نافرمانی 27
2-1-3-3-اختلالات اضطرابی 28
2-1-3-4-پرخاشگری. 29
2-1-3-5-اختلال نقص توجه-بیش فعالی. 29
2-1-3-6-کمرویی. 30
2-2-مروری بر پژوهش‌های پیشین 31
2-2-1-رابطه‌ی هوش هیجانی با مشکلات رفتاری درون‌ساز 31
2-2-2-رابطه‌ی هوش هیجانی با مشکلات رفتاری برون‌ساز. 34
2-2-3-جمع‌بندی تحقیقات پیشین. 40
فصل سوم: روش پژوهش
3-1-جامعه‌ی آماری. 42
3-2-نمونه و روش نمونه‌گیری 42
3-3-ابزار پژوهش 43
3-3-1-مقیاس تجدیدنظرشده‌ی هوش هیجانی 43
3-3-1-1-روایی و پایایی مقیاس تجدیدنظرشده‌ی هوش هیجانی. 44
3-3-2-نیم‌رخ درجه‌بندی رفتار. 47
3-3-2-1-پایایی و روایی نیم‌رخ درجه‌بندی رفتار 48
3-4-شیوه‌ی اجرای پژوهش 50
3-5-روش تجزیه و تحلیل اطلاعات 50
عنوان                                                                                                                      صفحه
فص چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها
4-1-اطلاعات توصیفی پژوهش 52
4-2-رابطه‌ی همبستگی بین ابعاد هوش هیجانی و مشکلات رفتاری. .53
4-3-پیش‌بینی مشکلات رفتاری در موقعیت خانه بر اساس ابعاد هوش هیجانی 54.
4-4- پیش‌بینی مشکلات رفتاری در موقعیت مدرسه
بر اساس ابعاد هوش هیجانی. 55.
4-5- پیش‌بینی مشکلات رفتاری در ارتباط با همسالان
بر اساس ابعاد هوش هیجانی 56
فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری
5-1-مقدمه. 59
5-2-رابطه ابعاد هوش هیجانی و مشکلات رفتاری 60.
5-3-پیش‌بینی مشکلات رفتاری در موقعیت خانه بر اساس ابعاد هوش هیجانی. 63.
5-4- پیش‌بینی مشکلات رفتاری در موقعیت مدرسه بر اساس ابعاد هوش هیجانی 64.
5-5- پیش‌بینی مشکلات رفتاری در ارتباط با همسالان بر اساس ابعاد هوش هیجانی .66
5-6- نتیجه‌گیری و کاربرد نتایج 67
5-7-محدودیت‌های پژوهش 69
5-8-پیشنهادهای پژوهش 69
5-8-1-پیشنهادهای تحقیقاتی 69
5-8-2-پیشنهادهای کاربردی 70
فهرست منابع
منابع فارسی. 71
منابع انگلیسی 75
کلیات
طی سال‌ها تلاش‌های بسیاری برای تعریف هوش صورت گرفته‌ است. محققان، در صد سال گذشته، بر اساس نظریه‌های مختلف تعریف‌های گوناگونی از هوش ارائه داده‌اند و روش‌های متعددی را برای اندازه‌گیری هوش مطرح نموده‌اند. در نیمه‌ی اول قرن بیستم، آلفرد بینه، هوش را به عنوان توانایی شناختی مطرح و بر همین مبنا آزمونی برای اندازه‌گیری میزان بهره‌ی هوشی افراد ابداع نمود. پس از وی، ترمن و وکسلر آزمون‌های جدیدتری از هوش ارائه کردند. اسپیرمن[1]، هوش را توانایی فکر کردن، فهمیدن و حل مسأله نامید و از این توانایی، تحت عنوان هوش عمومی یا عامل جی[2] نام ‌برد (متینگلی[3]،2010).
در دهه‌های اخیر، هوش به عنوان یک توانایی کلی محسوب نمی‌گردد، بلکه مجموعه‌ای از ظرفیت‌های گوناگون خوانده می‌شود (رجائی، 1389). این عقیده که افراد بیش از یک توانایی شناختی کلی دارند، در نظریه‌ی هوش چندگانه گاردنر[4](1983) و پس از آن در نظریه‌ی سه‌وجهی استرنبرگ[5](1996) مطرح شد.

ادامه خواندن