ب ) سازش از سوی طرفین در جریان داوری . ۱۲۰
ج ) اعطای نیابت یک طرف و سازش طرف دیگر . ۱۲۱
بند دوم : تصمیم داور و نحوه ی اجرای آن . ۱۲۱
بند سوم : بررسی سازش در داوری بین المللی ۱۲۲
گفتار چهارم : سازش در شورای حل اختلاف ۱۲۳
بند اول : درخواست سازش از سوی طرفین . ۱۲۳
بند دوم : ارجاع دادگاه رسیدگی کننده ی دعوا . ۱۲۸
گفتارپنجم : بررسی سازش نامه عادی ۱۳۰
مبحث دوم : گزارش اصلاحی ۱۳۳
گفتار اول : مفهوم گزارش اصلاحی ۱۳۴
گفتار دوم : ماهیت گزارش اصلاحی . ۱۳۹
گفتار سوم : اجرای گزارش اصلاحی . ۱۴۶
نتیجه گیری ۱۵۴
پیشنهادات ۱۵۷
فهرست منابع . ۱۵۸
چکیده انگلیسی ۱۶۴
« علایم اختصاری »
آ. ش. ح. ا. آیین نامه شوراهای حل اختلاف
ج جلد
ر ک رجوع کنید به
ص صفحه
صص صفحات
ق. ا. قانون اساسی
ق. ا. ا. م. قانون اجرای احکام مدنی
ق. ا. ح. قانون امور حسبی
ق. ا. م. ح. قانون اصول محاکمات حقوقی
ق. آ. د. م. قانون آیین دادرسی مدنی
ق. ت. قانون تجارت
ق. ث. قانون ثبت
ق. ح. خ. قانون حمایت خانواده
ق. د. ت. ب. قانون داوری تجاری بین المللی
ق. ش. ح. ا. قانون شوراهای حل اختلاف
ق. م. ا. قانون مجازات اسلامی
ق. م. قانون مدنی
چکیده
از بهترین روش های حل اختلاف و پایان دادن به دعوا ، توسل به مصالحه و سازش می باشد که چنانچه بصورت آزادانه و با رضایت کامل طرفین باشد اختلاف و کدورت ها را نیز ریشه کن خواهد کرد . اشخاص در مورد اموری که حق دخل و تصرف دارند می توانند سازش نمایند . برای مصالحه و سازش می توان به شورای حل اختلاف ، دادگاه و دفترخانه اسناد رسمی مراجعه نمود.
همچنین در مواردی که رسیدگی به دعوا در صلاحیت داور می باشد طرفین می توانند اختیار سازش را به او محوّل کرده یا خودشان راساً در نزد او سازش نمایند . چنانچه سازش در دادگاه یا شورای حل اختلاف ایجاد گردد، این مراجع اقدام به صدور گزارش اصلاحی می نمایند که این سند ماهیتی قراردادی داشته ، قطعی و غیر قابل تجدید نظر است و مانند حکم دادگاه به موقع اجرا گذاشته می شود ؛ امّا می توان در صورت جمع بودن شرایط و با رعایت ماده ۷۶۱ قانون مدنی، ابطال یا فسخ آن را از دادگاه خواست .
واژگان کلیدی : دعوا ، سازش ، حقوق ایران ، گزارش اصلاحی .
مقدمه
بروز اختلاف و ایجاد دعوا بین اشخاص از امور انکار ناپذیر زندگی اجتماعی است و نمی توان از تحقق آن در جامعه جلوگیری نمود .
این دعاوی ممکن است با طرح در دادگاه و رسیدگی قضایی ، توسط قاضی منجر به صدور رأی گردند ، رأی صادره از سوی دادگاه مسلماً به سود یک طرف (محکوم له) و به ضرر دیگری (محکوم علیه) می باشد . در این حالت دعوا در ظاهر پایان یافته ولی در واقع اختلاف و خصومت بین طرفین ، همچنان پایدار است ؛ به همین علّت است که غالباً در مرحله ی اجرای رأی نیز با مشکلاتی روبرو می شوند. چه خوب است که اختلافات و دعاوی ایجاد شده ، با توافق طرفین پایان یابد و آنها با رضایت قلبی نسبت به دعوا مصالحه و سازش نمایند که دیگر اثری از کدورت ها و اختلافات باقی نماند .
بی دلیل نیست که ضرب المثلی فرانسوی می گوید :« یک سازش بد ، بهتر است از یک دادرسی خوب ». اهمیّت ایجاد مصالحه و سازش در تعلیمات دینی ما نیز دارای ریشه و سابقه ی قوی است ، به گونه ای که آیات متعددی از قرآن کریم و روایات بسیاری به این موضوع پرداخته است .
همچنین قوانین کشور ما از زمان های گذشته تا کنون به بحث سازش توجّه ویژه ای داشته اند و موادی را به آن اختصاص داده اند . توجّه به این موضوع در نظام حقوقی ما به حدی رسید که منجر به تشکیل نهادی به نام شورای حل اختلاف ، برای ایجاد مصالحه و سازش بین مردم گردید ، امّا این نهاد علی رغم فعالیت های ارزنده در ایجاد سازش بین مردم ، متأسفانه در حال فاصله گرفتن از رسالت اصلی خود می باشد و بیشتر به سمت و سوی رسیدگی های قضایی و صدور رأی متمایل گردیده است .
یکی از مشکلات پیش رو برای ایجاد سازش این است که ، سازش در فرهنگ عامّه ما چندان جایگاه خوبی ندارد و اشخاص معمولاً تمایلی به آن نشان نمی دهند . حتّی اغلب افراد آشنا با علم حقوق نیز با ایجاد مصالحه و سازش در دعاوی چندان مأنوس نیستند که به نظر می رسد بخشی از این مشکلات ریشه در دانشکده های حقوق دارد ، چون در کلاس های درس آیین دادرسی مدنی به محض شروع به تدریس ، سخن از صلاحیت دادگاه ، نحوه ی اقامه ی دعوا و . به میان می آید و بحث از مصالحه و سازش یا هرگز مطرح نمی گردد و یا به صورتی گذرا و جزئی اشاره ای به آن می شود . در اغلب موارد می توان همان نتیجه ای را که از دادرسی و رسیدگی قضایی حاصل می شود ، از طریق سازش نیز به آن دست یافت ، امّا با این تفاوت که هزینه های کمتر و رضایتمندی بیشتری را به همراه دارد ، پس بهتر است که ابتدا توجّه ویژه ای به تلاش در جهت مصالحه و سازش گردد و بعد از آن به مباحث مربوط به رسیدگی قضایی پرداخته شود ؛ چون پس از اقامه ی دعوا و پرداخت هزینه های دادرسی ، معمولاً تلاش برای ایجاد سازش با سختی و مشکلات بیشتری روبرو خواهد شد .
در عرصه ی جهانی نیز سازش از چنان اهمیّتی برخوردار است که ، نظام حقوقی موسوم به نظام حقوقی کشورهای خاور دور ( که شامل کشورهایی همچون : چین ، ژاپن ، مغولستان ، کره و . می شود. ) را ایجاد کرده است . تربیت اجتماعی و خلق و خوی ملّی این کشورها اقتضا می کند که در وهله ی نخست ترجیح می دهند با توسل به میانجی گری و سازش، اختلافات فی مابین را حل کنند و تنها در صورت عدم حصول نتیجه از این راه ، به ناچار به دادگاه مراجعه و طبق قانون فصل خصومت نمایند.( واحدی ، ۱۳۸۹ ،ص۷۵ ).
سوالات تحقیق
سوالات تحقیق به شرح زیر می باشد :
۱- آیا سازش در هر مقطعی از دادرسی امکان پذیر است ؟
۲- در صورت تحقق سازش در مرحله تجدیدنظر تکلیف رأی بدوی چیست ؟
۳- آیا سازش در مرحله اجرای حکم امکان دارد ؟
۴- آیا گزارش اصلاحی محاکم خارجی در ایران قابل اجراست ؟
۵- آیا سازش در امور حسبی امکان دارد ؟
فرضیه های تحقیق
فرضیه های طرح شده عبارتنداز :
۱- با توجه به عدم منع قانون گذار در هر مقطع از دادرسی ، سازش امکان پذیر است .
۲- در صورت سازش در مرحله تجدیدنظر ، همان مرجع ، رأی بدوی را نقض و در گزارش اصلاحی به آن
اشاره می کند .
۳- سازش در مرحله اجرای حکم امکان پذیر است .
۴- گزارش اصلاحی محاکم خارجی به عنوان سند رسمی ، در ایران قابل اجراست .
۵- با توجه به معنای سازش که مسبوق به اختلاف است ، اصولاً سازش در امور حسبی ممکن نیست .
تعداد صفحه : ۱۸۶
