دانشگاه آزاد اسلامی

واحد نراق

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد

(M.A(

گرایش مدیریت بازرگانی – بیمه

 عنوان :

بررسی تأثیر خصوصی سازی صنعت بیمه بر ساختار دارایی و سرمایه گذاری شرکت های بیمه

 استاد راهنما:

دکتر محمود غلامی کرین

استاد مشاور:

دکتر عسگری

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

عنوان                                           صفحه

چکیده . 1

فصل اول : کلیات تحقیق

1-1- مقدمه 2

1-2- بیان مسأله . 3

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق 5

1-4- اهداف تحقیق 6

1-5- فرضیه های تحقیق 6

1-6- روش انجام تحقیق 6

فصل دوم : ادبیات تحقیق

2-1- مقدمه 9

2-2- قسمت اول : پیشینه پژوهش در جهان 9

2-2-1- تاریخی . 9

2-2-2- موضوعی . 9

2-3- قسمت دوم : پیشینه پژوهش در ایران 14

2-3-1- تاریخی 14

2-3-2- موضوعی 16

2-4- نتیجه گیری 17

2-5- قسمت سوم : مبانی نظری تحقیق . 18

2-5-1- تعریف خصوصی سازی در صنعت بیمه . 18

2-6- مکاتب اقتصادی و جایگاه خصوصی سازی . 20

2-7- اهداف خصوصی سازی 22

2-8- مراحل خصوصی سازی و ملاحظات مربوطه به آن 27

2-9- خصوصی سازی صنعت بیمه 29

2-10- انواع مقررات نظارت بر شرکت های بیمه ای 33

2-11- ضرورت نقش نظارتی بیمه مرکزی در شرایط خصوصی سازی صنعت بیمه 35

2-12- روش های خصوصی سازی و بیان مشکلات عملیاتی صنعت بیمه کشور 36

2-13- راهکارهای مشارکت بخش خصوصی در صنعت بیمه 38

2-14- مشارکت بخش خصوصی خارجی و نحوه فعالیت آنان در داخل کشور     42

2-15- قسمت چهارم : مولفه های مستخرجه از ادبیات تحقیق 44

فصل سوم : مواد و روشها.

3-1- مقدمه . 53

3-2- روش تحقیق . 53

3-3- جامعه و نمونه آماری پژوهش . 54

3-4- حجم نمونه و روش نمونه گیری 54

3-5- روش گردآوری اطلاعات 54

3-6- ابزار جمع آوری اطلاعات . 55

3-7- روایی و پایایی 55

3-8- روش تحلیل داده ها . 57

فصل چهارم : تجزیه و تحلیلدادهها

4-1- مقدمه . 58

4-2- تشریح یافته های توصیفی مورد مطالعه 58

4-3- داده های توصیفی سوالات پرسشنامه 63

4-4- یافته های استنباطی 67

فصل پنجم : نتیجه گیری وپیشنهادات.

5-1- جمع بندی 72

5-2- خلاصه 73

5-3- نتیجه گیری 75

5-4- پیشنهادات . 77

منابع و مراجع 78

چکیده:

در این تحقیق سعی شده است به این سؤالات پاسخ داده شود که در گذر از فضای دولتی حاکم بر صنعت بیمه کشور به سمت فضای رقابتی و به بیان دیگر گسترش خصوصی سازی و فراهم نمودن عنوان زمینه های آزادسازی در این صنعت، ترکیب دارایی ها و سرمایه گذاری های  شرکت های بیمه ای، به چه نحو تغییر پیدا خواهد کرد. در این تحقیق فرض بر این است که آزادسازی و تسهیل مقررات به منظور حضور شرکتهای بیمه خصوصی فراهم می باشد و ما بدنبال تغییرات در ترکیب دارایی ها و سرمایه گذاری ها می باشیم.

در این پژوهش پس از بیان مفاهیم خصوصی سازی و اهداف آن، خلاصه ای از عملکرد شرکتهای بیمه دولتی ایران، البرز، آسیا و دانا را بررسی کردیم و همچنین به بررسی تجارت خصوصی سازی در کشورهای منتخب پرداختیم. و نیز در ترکیب سرمایه گذاری ها پس از خصوصی سازی تلاش در جهت کاهش سرمایه گذاری به صورت موجود نزد بانکها، سرمایه گذاری در طرحهای پر بازده، عدم علاقه به سرمایه گذاری دولتی، علاقه به سرمایه گذاری‌های خویش فرما، عدم علاقه به خرید اوراق مشارکت دولتی و علاقه به حضور پررنگتر در بورس دیده می شود.

واژگان کلیدی : صنعت بیمه ، خصوصی سازی ، ساختار دارایی ، سرمایه گذاری

1-1- مقدمه

روش خصوصی سازی صنعت بیمه در ایران از سال 2000 بود ولی خصوصی سازی از طریق فروش دارایی یا انتقال مالکیت از سال 2009 آغاز گردید . یکی از تأثیرات خصوصی سازی ، عرضه خدمات جدید به بازار بیمه می باشد که در صنعت بیمه ، تنوع را بدنبال دارد . در سالیان اخیر ، شرکت های دولتی بیمه در ایران به شکل متمرکز و سنتی تجاری با عرضه خدماتی مثل آتش سوزی ، سلامت و بیمه شخص ثالث عمل می کردند . در حالیکه اخیراً ، بیمه های اعتباری، نفت و انرژی نسبت به سال 2001 و قبل از آن از توجه ویژه ای برخوردار شده است . بعلاوه 17 بیمه مسئولیت جدید ، 4 بیمه عمر ، 6 بیمه بهداشتی و اکثر بیمه های جدید نیز به پوشش های بیمه قبلی افزوده شده است ( بیمه مرکزی ایران ، 2009 : ص 87 ) .

تنوع فعالیت های بیمه را می توان با شاخص متمرکز فعالیت های بیمه تحلیل کرد . می توان ادعا کرد که خصوصی سازی تا حدی بر تنوع خدمات بیمه در طی سالیان متمادی تأثیرگذار بوده است .

-2- بیان مسأله

صنعت بیمه در ایران به رغم اینکه بیش از 7 دهه قدمت دارد و تلاش های زیادی جهت توسعه آن صورت گرفته است ، هنوز جایگاه مناسبی ندارد ، عرضه گسترده بیمه ها به منظور ارتقاء و بهبود سطح رفاه اجتماعی– آنگونه که شایسته است – با توجه به وجود ظرفیت ها و قابلیت ها ی گسترده در کشور، با موانع بسیاری رو برو می باشد . پیشرفت گسترده علمی و تکنولوژیکی عصر جدید نیز اگرچه به انسان کمک نموده است که بعضی از خطرات طبیعی را مهار نماید، اما خود ، خطرات جدیدی را به همراه داشته است که به پوشش های حمایتی نیازمند است .

موانع و مشکلاتی که هر روزه زندگی انسانها را مورد تهدید خود قرار می دهد بسیار زیادند که باید برای جلوگیری از بروز هرگونه خطرات و خسارات احتمالی راهکارهاو اقداماتی را صورت داد .

خصوصی سازی سیاسی اقتصادی در راستای ایجاد تعادل میان دولت و دیگر بخش های اقتصادی با هدف ایجاد شرایط رقابت کامل، افزایش کارآیی، افزایش سرمایه گذاری و به طور کلی برای نیل به اهداف مختلف اقتصادی می باشد. در یک دیدگاه کلی خصوصی سازی صنعت بیمه فرآیندی در جهت نیل به وضعیت تعادلی در فعالیت های بیمه ای بخش دولتی با ساز و کار بازار است. می توان ادعا نمود که سهم گسترده ای از فعالیت های بیمه ای در ایران در اختیار شرکت های با ساختار دولتی می باشد. در حالت دولتی، علاوه بر معیار سود که مورد توجه بخش خصوصی است به منافع اجتماعی فعالیت های اقتصادی نیز توجه می شود. با این توصیف اگر شرکت های بیمه دولتی با ساختار فعلی بخواهند به شکل خصوصی درآیند بالطبع مدیریت سرمایه گذاری های این شرکت ها کاملاً متفاوت از حالت دولتی خواهند بود.

لذا همواره وجوه هنگفتی از حق بیمه های فروخته شده نزد آنان باقی می ماند. طبق آمار میانگین موجودی و سپرده های بانکی مؤسسات بیمه طی سال های 71-61 بالغ بر 60% بوده است. بدین معنا که بیش از 60% موجودی نزد مؤسسات بیمه ای به هر علتی به صورت حساب های جاری و یا پس انداز به سیستم بانکی سپرده می شود که غالباً به آنها سودهای بسیار اندک تعلق می گیرد. از طرف دیگر ساختار دولتی، شرکت های بیمه‌ای را موظف به خریداری اوراق قرضه ای می کند که اغلب هیچ بهره وری به آنها تعلق نمی گیرد. در بهترین حالت شرکت های بیمه ای قادر به سرمایه گذاری در سهام سایر شرکتها هستند که در این حالت، هم سود اندکی پس از کسر مالیات به آنها تعلق می گیرد و هم نتوانسته اند نقش مهمی در بازار سرمایه از حیث سرمایه و سرمایه گذاری داشته باشند.

ورود شرکت بیمه ای خصوصی که از مدیریت دارایی ها و سرمایه گذاری های مستقل بهره مند هستند بر حجم سرمایه گذاری ها و عملیات در بازار سرمایه مؤثر خواهد بود به طوری که نحوه تخصیص وجوه از طریق شرکتهای بیمه خصوصی تجربه ای مفید برای شرکتهای بیمه دولتی محسوب می گردد. این قبیل شرکت ها برای ادامه حیات خود در شرایط رقابتی ایجاد شده، نیازمند به یک بازنگری کلی در چگونگی تخصیص وجوه در دسترس خود و تعهد پرداخت های آینده خواهند بود .