پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته مدیریت

عنوان پایان نامه:

شناسایی عوامل موثر بر استقرار بودجه ریزی عملیاتی از دیدگاه مدیران و کارکنان مالی در دانشگاه علوم پزشکی قزوین 1392

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده درج نمی شود

تکه هایی از متن به عنوان نمونه :

فهرست مطالب:

فصل اول 1

مقدمه و بیان مسأله. 1

1-1 مقدمه: 2

1-2: بیان مساله و اهمیت پژوهش: 3

1-3 اهداف و سوالات پژوهشی:6

1-3-1 هدف اصلی: 6

1-3-2 اهداف فرعی: 7

1-3-3 هدف کاربردی: 7

1-4-5 سؤالات پژوهش: 8

فصل دوم. 11

مبانی نظری پژوهش. 11

2-1 مقدمه:12

2-2 تعاریف و مفاهیم نظام بودجه ریزی: 12

2-2-1 مقدمه : 12

2-2-2 مفاهیم بودجه : 13

2-2-3 تعاریف بودجه : 14

2-2-4 مقاصد و اهداف بودجه ریزی: 18

2-1-5 وظایف بودجه ریزی : 19

2-1-6 روش های پیش بینی درآمد 20

2-1-7 روش های برآورد هزینه : 20

2-3 بودجه ریزی عملیاتی: 27

2-3-1 تعاریف بودجه ریزی عملیاتی: 27

2-3-2 ماهیت بودجه ریزی عملیاتی : 28

2-3-3 ویژگی های بودجه ریزی عملیاتی : 29

2-3-4 وظایف بودجه ریزی عملیاتی : 30

2-3-5 مزایای بودجه ریزی عملیاتی : 32

2-3-6 الزامات بودجه ریزی عملیاتی : 35

2-3-7 مراحل انجام بودجه ریزی عملیاتی: 37

2-3-8 فواید بودجه ریزی عملیاتی : 39

2-4مروری بر تحولات نظام بودجه ریزی و تجربه برخی از کشورها در پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی:. 40

2-4-1 بودجه وسیله ای برای کنترل : 41

2-4-2 بودجه وسیله ای برای بهبود مدیریت : 41

2-4-3 بودجه وسیله ای برای برنامه ریزی اقتصادی و مدیریت عملکرد : 42

2-4-4 مسیر بودجه ریزی عملیاتی نوین : 43

2-4-5 تجربه برخی از کشورها در اجرای بودجه عملیاتی : 47

2-5 نظام بودجه ریزی عملیاتی در ایران: 49

2-5-1 فلسفه و اهمیت بودجه ریزی عملیاتی در ایران: 49

2-5-2 سیر تحولات نظام بودجه ریزی در ایران : 51

2-5-3 نقش قوه مقننه در بودجه ریزی عملیاتی : 52

2-5-4 الزامات قانونی بودجه ریزی عملیاتی در ایران : 53

2-4-5 مشکلات عمده بودجه بندی دولتی در ایران : 58

2-4-6 روند حال و آینده بودجه ریزی عملیاتی در ایران : 65

2-6 بودجه ریزی عملیاتی در بخش سلامت: 70

2-6-1 اهمیت فرایند بودجه ریزی عملیاتی در بخش سلامت و بیمارستان ها: 70

2-6-2 تجزیه و تحلیل هزینه ها در بخش سلامت: 71

2-6-3 سیاست های کلان اقتصادی در بخش سلامت: 84

2-6-4 مراحل تنظیم بودجه عملیاتی در بخش سلامت: 85

2-7 مروری بر مطالعات انجام یافته: 87

2-7-1مطالعات داخلی: 87

2-7-2 مطالعات خارجی: 89

فصل سوم. 91

روش پژوهش. 91

3-1مقدمه: 92

3-2 نوع پژوهش: 92

3-3جامعه پژوهش: 92

3-4 روش نمونه گیری و حجم نمونه: 92

3-5 روش گردآوری داده ها: 92

3-6 ابزار گردآوری داده ها: 93

3- 7 ابزار تجزیه و تحلیل داده ها: 93

3-8 مکان و زمان مطالعه:93

3-9 محدودیت های پژوهش: 94

3-10 ملاحظات اخلاقی: 94

3-11 تعریف واژه ها: 94

فصل چهارم. 97

یافته ها 97

فصل پنجم. 113

بحث و نتیجه گیری 113

5-1 بحث: 118

5-2 نتیجه گیری: 120

5-3 پیشنهادات کاربردی: 121

5-4پیشنهادات برای پژوهش های آتی: 121

منابع: 122

ضمائم. 126

فصل اول: مقدمه و بیان مسئله

1-1- مقدمه

نظام بودجه ریزی یکی از خرده نظام های موجود در یک نظام اقتصادی، سیاسی و اجتماعی و به عنوان یک موجود زنده می باشد که وظیفه انتقال خون حیات بخش درآمدهای دولت به اجزای مختلف جامعه و اقتصاد را بر عهده دارد. به همین دلیل هر گونه اختلال، گرفتگی و بیماری در این شریان، کل پیکره کشور را با بحران مواجه می کند. از آنجاییکه نظام های سنتی بودجه ریزی تنها به دنبال کنترل این است که مبالغ بودجه ای “کجا” و “چگونه” هزینه می شود در پی این نبوده است که این هزینه ها برای “چه اهدافی” انجام می شود.در حالیکه در دنیای امروز بودجه ریزی به صورت ابزار کارآمد جهت مدیریت صحیح دولت و بخش عمومی به شمار می آید آگاهی مدیران و تصیم سازان سطوح خرد و کلان از شیوه های نوین بودجه ریزی علاوه بر استفاده عقلایی از منابع و تخصیص بهینه آن، بستر مناسبی برای رشد و کارایی در دستگاه ها و سازمان های دولتی فراهم می سازد و علاوه بر ارتقاء کارایی، از اسراف و تبذیر اموال عمومی جلوگیری نموده و توزیع عادلانه و مطلوب منابع ملی را به دنبال خواهد داشت. از این رو امروزه تقاضا نسبت به استفاده از ابزارها و رویکردهای نوین مدیریتی از قبیل مدیریت فرآیند ها، مدیریت کیفیت، ارزیابی و مدیریت عملکرد و نظایر آن که غالبا مورد استفاده بخش خصوصی بود در دولت ها قوت و قدرت گرفته است ورویکردهای خروجی محوری، شهروند محوری و بازار گرایی که رویکرد های بخش خصوصی است جایگزین رویکردهای بخش دولتی یعنی فرآیند محوری، بوروکراسی مداری انحصار گردیده و شاکله مدیریت دولتی نوین را به وجود آورده است. لذا از جمله نظام های بودجه ریزی که در اکثر کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه با توجه به تحولات محیطی، تغییر رویکردها و الزام تفکر سیستمی در طراحی و اجرای نظام های مدیریتی و اقتصادی مورد استفاده قرار گرفته است، نظام بودجه ریزی عملیاتی است(حسن آبادی و نجار 1387).

بودجه ریزی عملیاتی، نمایشی است که اهداف استراتژیک و بلند مدت را به نحو شفاف به اهداف عملیاتی سالانه سازمان ها و نیز به هزینه های مربوط به دستیابی به این اهداف پیوند می دهد. در چارچوب بودجه ریزی عملیاتی، بخش های مختلف اداری براساس استانداردهای مشخص تحت عنوان شاخص های عملکرد پاسخگو هستند و مدیران در تعیین شیوه نیل به نتایج از اختیار عمل بیشتری برخوردارند. از طرف دیگر در چارچوب چنین شیوه ای امکان مشارکت سیاست گذاران، مدیران و حتی شهرو ندان در قالب برنامه های راهبردی، اولویت های هزینه ای و ارزیابی عملکرد فراهم می گردد(حسن آبادی و نجار 1387).

با این وجود بودجه ریزی در ایران به رغم جایگاه ممتاز برنامه ریزی و اهمیتی که بودجه در تهیه و اجرای برنامه های عمرانی دارد. ابزاری ناکارآمد است. تهیه و تصویب بودجه برا ی هر دوره مالی، توان قابل توجهی از نیروهای کارشناسی دستگاه ها را به خود اختصاص می دهد و بحث های گسترده ای را بین قوای اجرایی و قانون گذاری مطرح می کند. در مقایسه با دگرگونی های بسیاری که طی دهه های اخیر در مفاهیم و ماموریت های بودجه در اداره امور عمومی کشور ها پدید آمده است.سازمان دهی،مدیریت تهیه و اجرای بودجه در ایران در نیم قرن به مسئله پیچیده و دشواری در مدیریت بخش عمومی مبدل شده است که پیامد های نامطلوب و رو به تزاید خود را به دولت تحمیل می کند و علی رغم تاکید مواد 138 و 144 قانون برنامه سوم و چهارم توسعه اقتصادی کشور از سال 1381 مبنی بر اجرای بودجه ریزی عملیاتی آنچه در عمل اتفاق افتاده صرفا به تغییر طبقه بندی اقلام درآمدی و هزینه ای خلاصه شده و در اجرا چندان تغییراتی ایجاد نشده است(احمدی 1387).

2-1- بیان مساله و اهمیت پژوهش:

پژوهش ها نشان می دهد که در بیشتر کشورهای با سطح درآمد متوسط، بیش از پنج درصد تولید ناخالص داخلی و 5 تا 10 درصد از هزینه‌های دولت به بخش سلامت اختصاص یافته است(ابوالحلاج رمضانیان1390). این در حالی است که تا زمانی که زیر ساختهای مناسب برای استفاده اثر بخش از منابع و بویژه منابع مالی وجود نداشته باشد کارآمدی، اثربخشی، ارزیابی و نظارت بر این منابع امکان پذیر نخواهد بود، و حتی افزایش پیوسته اعتبارات مالی نیز در حل مشکلات سیستم سودمند واقع نخواهد شد(باباجانی 1385).از این رو نظام بودجه ریزی به عنوان یکی از خرده نظام های مدیریتی و اقتصادی در نحوه تخصیص منابع همواره مورد توجه دولت ها و سازمان ها بوده است (سعیدی و مزیدی 1385). به طوری که دهه گذشته با پیشرفت های نظری و کاربردی در فرآیندهای بودجه ریزی همراه بوده است. از این رو اکنون در نظام ملی اقتصادی پیش رو، بودجه به عنوان مهم ترین ابزار هدایت و تخصیص بهینه منابع در جهت دستیابی به اهداف توسعه تبدیل شده است. دوران گذر از بودجه ریزی سنتی و متداول به بودجه بندی عملیاتی سرآغازی است برای شفاف سازی هزینه ها و انجام اصلاحات ساختاری و منطقی ساختن نقش دولت در فعالیت های اقتصادی و فرهنگی است. به عبارت دیگر تدابیری که دولت برای حل مسائل اقتصادی و اجتماعی اتخاذ می کند، در بودجه انعکاس می یابد. در واقع بودجه شکل خلاصه شده ای از چگونگی برنامه ریزی، سازمان دهی، هدایت و کنترل روندهای مالی دولت است که از پشتوانه فکری منسجم و ارگانیک تخصیص منابع مالی و غیر مالی محدود در مقابل نیاز های نامحدود در سطح کلان برخوردار است(سعیدی و مزیدی 1385). ایده بودجه ریزی عملیاتی در ایران، از اوایل دهه 1380 ، در ادبیات بودجه اى مطرح شد و در عمل نیز ابتدا در بودجه هاى سنواتى مورد توجه قرار گرفت و در سال هاى بعد، در قوانین فرادستى مطرح شد. در بند “ر” تبصره ” 1″ قانون بودجه 1382 کل کشور، مقرر شده سازمان مدیریت و برنامه ریزى کشور در راستاى اصلاح نظام بودجه نویسى نسبت به عملیاتى کردن بودجه، اصلاح نظام برآورد درآمدها و هزینه ها براى سال 1383 ، براى تمام دستگاه هاى اجرایى و شرکت ها و سازمان هایى که شمول قوانین و مقررات عمومى بر آنها، مستلزم ذکر نام است، عمل نموده و توزیع اعتبارات مربوط به هزینه ها را بر اساس نیاز دستگاه ها و فعالیت هایى که صورت مى گیرد، انجام دهد(پناهی 1389، طاهر پور و همکاران1390).