برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی اثر بخشی درمان گروهی مبتنی بر تنظیم هیجان بر ناگویی خلقی و اجتناب تجربی در افراد مبتلا به سوء مصرف مواد با همبودی اختلال شخصیت مرزی بوده است.
روش: طرح پژوهشی از نوع آزمایشی با دو گروه آزمایش و کنترل است که شامل پیش آزمون و پس آزمون می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل بیماران حاضر در بیمارستان اعصاب و روان استاد محرری شیراز می باشد که در بهار 94 در این مرکز درمانی بستری بوده اند. این بیماران تشخیص اختلال سوء مصرف مواد را همزمان با اختلال شخصیت مرزی دارا هستند و تحت درمان با نگهدارنده متادون قرار دارند. تعداد 30 نفر از این افراد با بهره گرفتن از روش نمونه گیری در دسترس، انتخاب شده اند و به طور تصادفی در یک گروه آزمایش و یک گروه کنترل (هر گروه 15 نفر) قرار گرفته اند. گروه آزمایش، در 8 جلسه 120 دقیقه ای تحت درمان تنظیم هیجان (گراس، 2002) قرار گرفته اند و اعضاء گروه کنترل هیچ گونه مداخله روانشناختی دریافت نکرده اند.
ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسش نامه های ناگویی خلقی تورنتو-20 (تیلور، بگبی و پارکر 1997) و پرسش نامه پذیرش و عمل نسخه دوم (بوند و همکاران، 2007) بوده است. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد متغیرها) و استنباطی (تحلیل کو واریانس) استفاده شده است. نتایج: نتایج نشان داده است که درمان گروهی مبتنی بر تنظیم هیجان (گراس، 2002) باعث کاهش معنادار نمره ناگویی خلقی و اجتناب تجربی در افراد مبتلا به اختلال سوء مصرف مواد با همبودی اختلال شخصیت مرزی می شود.
نتیجه گیری: نتایج این پژوهش حاکی از این است که درمان گروهی مبتنی بر تنظیم هیجان (گراس، 2002) موجب کاهش معنادار نمره ناگویی خلقی و اجتناب تجربی در افراد مبتلا به سوء مصرف مواد با همبودی اختلال شخصیت مرزی می شود. بنابر این پیشنهاد می شود جهت انجام اقدامات درمانی ضمن درمان با نگهدارنده متادون، مداخلات روانشناختی از جمله درمان مذکور در بیمارستان ها، پایگاه ها و مراکز ترک اعتیاد انجام شود.
واژه های کلیدی: اختلال سوء مصرف مواد، اختلال شخصیت مرزی، گروه درمانی، درمان مبتنی بر تنظیم هیجان، ناگویی خلقی، اجتناب تجربی
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: کلیات
1-1-مقدمه. 2
1-2-بیان مسئله. 4
1-3-اهمیت و ضرورت پژوهش. 8
1-4-اهداف پژوهش. 9
1-5- تعریف مفهومی متغیرها 10
1-5-1-درمان تنظیم هیجان گراس. 10
1-5-2- اختلال سوء مصرف مواد. 10
1-5-3- اختلال شخصیت مرزی 11
1-5-4-ناگویی خلقی 11
1-5-5- اجتناب تجربی 12
1-6- تعریف عملیاتی متغیرها 13
1-6-1- گروه درمانی مبتنی بر تنظیم هیجان. 13
1-6-2- ناگویی خلقی 13
1-6-3- اجتناب تجربی 13
1-6-4-اختلال سوء مصرف مواد. 13
1-6-5- اختلال شخصیت مرزی 13
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش
2-1- اختلال شخصیت مرزی 15
2-1-1-چشم انداز تاریخی اختلال شخصیت مرزی 15
2-1-2- نظریه زیستی- اجتماعی لینهان. 16
2-1-3- رویکرد روان پویشی 17
2-1-4- رویکرد توصیفی 17
2-1-5- نظریه روابط موضوعی 18
2-1-6- نظریه روابط شئ کرنبرگ 19
2-1-7- مدل مسیر های چندگانه زانارینی و فرانکنبورگ 20
2-2- تنظیم هیجان. 21
2-2-1- مدل پردازشی 22
2-2-2- هیجان و شایستگی اجتماعی 23
2-2-3- خود تنظیمی 23
2-2-4- هوش هیجانی 24
2-2-5- سطح هوشیاری 24
2-2-6-چرا تنظیم هیجان مهم است؟. 24
2-2-7- تنظیم هیجان چیست؟. 25
2-2-8- تنظیم هیجان و انواع اختلالات 26
2-2-9- درمان هیجان محور 29
2-2-10- اصلاح راهبردهای تنظیم هیجان از طریق مدل گراس. 29
2-2-10-1- مرحله ی اول: انتخاب موقعیت 31
2-2-10-2- مرحله دوم: اصلاح موقعیت 32
2-2-10-3- مرحله سوم: گسترش توجه. 33
2-2-10-4- مرحله ی چهارم، تغییر شناختی 36
2-2-10-5- مرحله ی پنجم: تعدیل پاسخ. 37
2-3- نظریه های مرتبط با سوء مصرف مواد. 38
2-3-1- نظریه های روان پویشی 39
2-3-2- نظریه های شناختی 39
2-3-3- نظریه های رفتاری 40
2-3-4- نظریه یادگیری اجتماعی 40
2-3-5- نظریه یا الگوی باورداشت تندرستی 40
2-4- روان درمانی اختلالات وابسته به مواد. 41
2-4-1- رویکرد درمانی روان پویشی 41
2-4-2- رویکرد مصاحبه انگیزشی 42
2-4-3- رویکرد پزشکی 42
2-4-4- گروه درمانی 42
2-5- ناگویی خلقی 43
2-5-1-چشم انداز تاریخی ناگویی خلقی 43
2-5-2-همه گیر شناسی ناگویی خلقی 45
2-5-3- سبب شناسی 46
2-5-4- ناگویی خلقی و نظریه دلبستگی 47
2-5-5- آسیب های دوران کودکی و ناگویی خلقی 49
2-5-6- ناگویی خلقی از دیدگاه روانپویشی 51
2-5-7- اختلال شخصیت مرزی و ناگویی خلقی 52
2-6- پژوهش های پیشین 54
2-7- سوالات پژوهش. 60
فصل سوم: روش پژوهش
3-1- طرح پژوهش، بیان متغیرها و نحوه تغییر یا کنترل آنها 62
3-2- جامعه آماری، نمونه و روش نمونه گیری 62
3-3- ابزار پژوهش. 63
3-3-1-پرسش نامه ناگویی خلقی تورنتو (TAS-20) 63
3-3-2- پرسش نامه پذیرش و عمل نسخه دوم. 65