برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی درمان نوروفیدبک (Neurofeedback ) بر ولع مصرف و افسردگی بیماران وابسته به مواد مخدر تحت درمان نگهدارنده با متادون بود. طرح این پژوهش بررسی تک آزمودنی با نشانهی A-B همراه با یک ماه و نیم (45روز) پی گیری بود. 3 شرکت کنندهی این پژوهش سه بیمار مبتلا به اعتیاد به مواد مخدر از نوع تریاک بودند که در سال 1393 از میان مراجعان به کلینیک بازتوانی و ترک اعتیاد، به صورت در دسترس انتخاب شدند. از پرسشنامهی سنجش ولع هروئین (HCQ-45) و پرسشنامهی افسردگی بک (BDI) به منظور غربال و سنجش اثر مداخله استفاده شد. مداخله 5 روز در هفته و طی 4 هفته، در یک مرکز مشاوره روانشناسی، توسط خود پژوهشگر و یک درمانگر مرکز مشاوره روانشناسی انجام شد. هر هفته 5جلسهی 40 دقیقه ای برای هر شرکت کننده انجام شد که 20 دقیقه به اجرای پروتکل SMR و 20 دقیقه به اجرای پروتکلAlpha- Theta اختصاص داده شد. یافتههای حاصل از تحلیل دیداری نمودارها در پایان دوره حاکی از آن بود که در متغیر ولع مصرف قبل از درمان و بعد از درمان، اختلاف معنادار وجود دارد، همچنین در مولفهی افسردگی هم نتایج نشان داد که نمرات افسردگی در قبل و بعد از درمان اختلاف معناداری دارند. در نتیجه درمان نوروفیدبک در کاهش ولع مصرف مواد و میزان افسردگی در افراد وابسته به مواد مخدر تحت درمان نگهدارنده ی متادون موثر است.
کلید واژه: نوروفیدبک، وابستگی به مواد مخدر، ولع مصرف، افسردگی
فهرست مطالب
عناوین شماره صفحات
چکیده ج
فهرست مطالب. د
فهرست جدولها ح
فهرست تصاویر و نمودارها ط
فصل اول:کلیات پژوهش 1
1-1. پیش درآمد. 1
1-2. بیان مسئله. 1
1-۳. اهداف پژوهش 3
1-۴. فرضیههای پژوهش 4
۱-۵. اهمیت و ضرورت پژوهش 4
1-۶. جنبه نو بودن پژوهش 5
1-7. تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای تحقیق 5
فصل دوم:مبانی نظری و پیشینه پژوهش 7
2-1. پیش درآمد. 8
2-2. اختلال سوء مصرف و وابستگی به مواد. 8
2-2-1. مبانی نظری 8
2-2-1-1. تاریخچه. 8
2-2-1-2. تعریف و ویژگیها 9
2-2-2. مواد مخدر 10
2-2-3. تحمل وابستگی و ترک. 13
2-3. سبب شناسی و مبانی نظری وابستگی به مواد. 14
2-3-1. نظریات روان پویشی 14
2-3-2. نظریات رفتاری 14
2-3-3. نظریات شناختی 14
2-3-4. نظریات فیزیولوژیک. 14
2-3-4-1. عوامل ژنتیک. 15
2-3-4-2. فرضیه مزاج. 15
2-3-4-3. مکانیسمهای شیمیایی مغزی 15
2-3-4-4. عوامل عصب شناختی 19
2-4. درمان وابستگی به مواد. 20
2-4-1. درمانهای روان شناختی 21
2-4-1-1. درمان روان پویشی 21
3-4-1-2. شبکه درمانی 21
2-4-1-3. درمان رفتاری، شناختی و انگیزشی 21
2-4-1-4. گروه درمانی 22
2-4-2. درمانهای دارویی 22
2-4-2-1. روشهای سم زدایی سریع و فوق سریع. 22
2-4-2-2. کلونیدین 23
2-4-2-3. لفکسیدین 23
2-4-2-4. بوپرونورفین 23
2-4-2-5. متادون 23
2-4-3. درمانهای عصب روان شناختی 24
2-4-3-1. برق نگاری مغزیEEG. 24
2-5. ولع مصرف 29
2-6. افسردگی 30
2-7. نوروفیدبک. 32
2-7-1. بیوفیدبک. 32
2-7-2. نوروفیدبک. 35
2-7-3. مبانی نظری نوروفیدبک. 37
2-7-4. پروتکلهای درمانی نورفیدبک رایج در وابستگی به مواد. 39
2-8. ولع مصرف و افسردگی در افراد وابسته به مواد مخدر 41
2-9. نوروفیدبک و درمان افراد وابسته به مواد مخدر 43
۲-10. پیشینه در داخل کشور 44
۲-11. پیشینه در خارج از ایران 45
2-11-1 مطالعات EEG و QEEG. 45
2-11-2. نوروفیدبک. 49
2-12. جمع بندی 53
فصل سوم:روش پژوهش 54
3-1. پیش درآمد. 55
۳-۲. روش پژوهش 55
3-2-1.سه ویژگی متمایز طرحهای مورد منفرد. 56
3-2-2. طرحهای آزمایشی مورد منفرد در مقایسه با طرحهای گروهی 58
3-۳. جامعه پژوهش 59
۳-۴. نمونهگیری 59
3-5. شرکت کنندگان 59
3-6. ابزار 61
3-6-1. دستگاه نوروفیدبک. 61
3-6-2.پرسشنامه اندازه گیری ولع مصرف هروئین 61
3-6-3.پرسشنامه افسردگی بک. 62
3-7.شیوهی اجرا 62
3-8.نحوه تحلیل دادهها 62
فصل چهارم: یافتههای پژوهش 71
4-1.پیش درآمد. 72
4-1. فرضیه 1: تأثیر درمان نوروفیدبک بر کاهش ولع مصرف 73
4-1-1. تحلیل دیداری نمودار تأثیر درمان نوروفیدبک بر کاهش ولع مصرف شرکتکننده الف. 75
4-1-1-1.تحلیل درون موقعیتی داده های شرکتکننده الف. 75
4-1-1-2.تحلیل بین موقعیتی داده های شرکتکننده الف. 78
4-1-2.تحلیل دیداری نمودار تأثیر درمان نوروفیدبک بر کاهش ولع مصرف شرکتکننده ب 82
4-1-2-1.تحلیل درون موقعیتی داده های شرکت کننده ب 82
4-1-2-2.تحلیل بین موقعیتی داده های شرکتکننده ب 85
4-1-3.تحلیل دیداری نمودار تأثیر درمان نوروفیدبک بر کاهش ولع مصرف شرکتکننده ج. 89
4-1-3-1.تحلیل درون موقعیتی داده های شرکت کننده ج. 89
4-1-3-2.تحلیل بین موقعیت داده های شرکت کننده ج. 92
4-2.فرضیه 2: تأثیر درمان نوروفیدبک بر کاهش افسردگی 96
4-2-1.تحلیل دیداری نمودار تأثیر درمان نوروفیدبک بر کاهش افسردگی شرکتکننده الف. 98
4-2-1-1.تحلیل درون موقعیتی داده های شرکتکننده الف. 98
4-2-1-2.تحلیل بین موقعیتی داده های شرکتکننده الف. 101
4-2-2.تحلیل دیداری نمودار تأثیر درمان نوروفیدبک بر کاهش افسردگی شرکتکننده ب 105
4-2-2-1.تحلیل درون موقعیتی داده های شرکت کننده ب 105