بررسی رابطه سبک های دلبستگی و طرحواره های ناسازگار اولیه با تعهد زناشویی
سال تحصیلی 1393 – 1394
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده.1
1-فصل اول2
1-1-مقدمه.3
1-2-بیان مسئله4
1-3-اهمیت و ضرورت پژوهش6
1-4- اهداف پژوهش.10
1-5-فرضیه های پژوهش10
1-6- تعریف و عملیاتی متغیرهای پژوهش.11
فصل دوم12
2-مبانی نظری و تحقیقات پیشین.13
2-1-پیشگفتار13
2-2-1- ازدواج.13
2-2-2- ماهیت و مفهوم تعهد زناشویی14
2-2-3- تجربه تعهد زناشویی.15
2-2-3-1-سه نوع تعهد زناشویی16
2-2-4- مدل های مرتبط با تعهد زناشویی21
2-2-4-1- مدل و سرمایه گذاری.21
2-2-4-2- مدل استرانگ22
2-2-4-3- مدل فسخ و پیوستگی زناشویی.24
2-2-2-4- مدل وابستگی25
2-2-5- انواع تعهد در رابطه.26
2-2-6- تعهد زناشویی و خانواده.28
2-2-7- عوامل مرتبط با تعهد زناشویی.28
2-2-8-متغیرهای جنسیتی در تعهد به رابطه.29
2-2-9- تعهد زناشویی در اسلام.30
2-3- نظریه دلبستگی.31
2-3-1- سبک های دلبستگی در کودکان31
2-3-1-1- سبک های دلبستگی ایمن(تیپ A).32
2-3-1-2- سبک های دلبستگی اجتناب ناپذیر(تیپ B)32
2-3-1-3- دلبستگی نا یمن-مقاوم( اضطرابی-دوسوگرا)(تیپ C).33
2-3-2- دلبستگی در بزرگسالان33
2-3-2-1- تعریف دلبستگی در بزرگسالان.34
2-3-4- نقش محوری دلبستگی در بزرگسالان.34
2-3-5- الگوهای فعال درونی.34
2-3-6- باورهای مرتبط با دلبستگی36
2-3-7- سبک های سه گانه دلبستگی در بزرگسالان36
2-3-7-1- سبک های دلبستگی ایمن.36
2-3-7-2- سبک های دلبستگی نا ایمن اجتنابی.37
2-3-7-3- سبک های دلبستگی مضطرب-دوسوگرا37
2-4- طرحواره های ناسازگار اولیه38
2-4-1- طرحواره38
2-4-2- مدل شکل گیری طرحواره ها.39
2-4-3- طرحواره ها و افکار خودکار.40
2-4-4- طرحواره ها و انتظارات41
2-4-5- طرحواره ها و فرضیات42
2-4-6- طرحواره های ناکارآمد.42
2-4-7- منشأ طرحواره های ناکارامد.43
2-4-7-1- الف) نیازهای هیجانی اساسی.43
2-4-7-2-ب) تجارب اولیه زندگی43
2-4-7-3-ج) خلق و خوی هیجانی.44
2-4-8- انواع طرحواره های ناکارآمد اولیه.45
2-4-8-1-حوزه اول بریدگی و طرد.45
2-4-8-2- حوزه دوم خودگردانی و عملکرد مختل47
2-4-8-3-حوزه سوم محدودیت های مختل49
2-4-8-4- حوزه چهارم دیگر جهت مندی50
2-4-8-5- حوزه پنجم گوش به زنگی بیش از حد و بازداری.52
2-4-9- خصوصیات طرحواره های ناکارآمد اولیه53
2-4-10- سبک های مقابله ای ناکارآمد54
2-5-پیشینه پژوهش.57
2-5-1-پیشینه پژوهش در داخل کشور57
2-5-2- پیشینه پژوهش در خارج از کشور.60
فصل سوم66
3-روش پژوهش.67
3-1- روش پژوهش.67
3-2- جامعه اماری67
3-3- نمونه پژوهش و روش نمونه گیری.67
3-4- ابزار پژوهش 67
3-5- روش و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها68
3-6- متغیرهای پژوهش.69
فصل چهارم70
4-1- تجزیه و تحلیل داده ها.71
4-2- بخش توصیفی 71
4-3- بخش استنباطی.72
4-4- فرضیه ها73
فصل پنجم.79
5-1- بحث و نتیجه گیری .80
5-2-محدودیت های پژوهش .85
5-3-پیشنهادات پژوهش86
پیوست ها88
منابع و مآخذ.97
چکیده
در طول زندگی مشترک متغیر های گوناگونی بر نحوه ارتباط زوجین با یکدیگر تاثیر می گذارد این متغیر ها می توانند تعهد وعدم تعهد زن و شوهر را به همراه داشته باشد. تعهد زناشویی به معنای وفادار ماندن به خانواده واعضای آن هنگام غم،شادی، خوشی ونا خوشی تعهد هم بر مبنای احساس و عاطفه و هم بر پایی قص و نیت می باشد. (مک کانی 1999) و از جمله متغیر هایی که روی تعهد زناشویی تاثیر میگذارد طرحواره های ناسازگاراولیه وسبک دلبستگی می باشند. سبک های دلبستگی را میتوان یک الگوی رفتاری خاص در نظر گرفت که در اکثر جوامع برای رشد برای رشد سالم اهمیت حیاتی دارد زمانی دلبستگی به وجود می آید که در سال اول زندگی کیفیتی متقابل و خوشایند بین مادر وکودک شکل گیرد.از سوی دیگر طرحواره های ناسازگار اولیه الگوی هیجانی و شناختی خود آسیب رسانی هستند که در ابتدای رشد و تحول در ذهن فرد شکل می گیرند. لذا پژوهش حاضر در صدد است که به بررسی رابطه سبک های دلبستگی و طرحواره های ناسازگاراولیه با تعهد زناشویی بپردازد. نمونه مورد مطالعه این پژوهش 100 نفر از دانشجویان متاهل دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات کرمانشاه می باشند. ابزلر مورد استفاده پژوهش پرسشنامه تعهد زناشویی (آدامز وجونز ،1997) پرسشنامه مقیاس دلبستگی بزرگسالان (AAT) که توسط بشارت هنجار یابی شده . پرسشنامه یانگ که توسط(آهی ، 1384 ) هنجار یابی شده است ، می باشد برای تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی ( میانگین و انحراف استاندارد ) و آمار استنباطی ( ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام ) استفاده شده است . نتایج نشان داده که این سبک های دلبستگی و طرح واره های ناسازگار اولیه رابطه معناداری وجود دارد
کلید واژه :
سبک های دلبستگی ، طرح واره های ناسازگار اولیه و تعهد زناشویی .
فصل اول
کلیات پژوهش
1-1مقدمه
ازدواج مهمترین قرارداد زندگی هر فرد محسوب می شود. انسان ها به دلایل مختلفی ازدواج می کنند. در کنار تمایلات جنسی که از مسائل اولیه است، عشق، امنیت اقتصادی، محافظت، امنیت عاطفی، احساس آرامش و فرار از تنهایی از نیز برخی از عواملی هستند که باعث گرایش به ازدواج می شوند. (جانیتیوس، 2004 به نقل از هریس 2066).
در واقع یک ازدواج موفق قادر است بسیاری از نیازهای جسمانی و روانی فرد را در یک محیط امن برآورده سازد.(نورانی پور و همکاران، 1386).
هر ازدواج موفق شامل سه رکن است: تعهد، جاذبه و تفاهم.
تعهد قوی ترین و پایدارترین عامل پیش بینی کننده کیفیت و ثبات رابطه زناشویی است.(موسکو، 2009)
سطح بالای تعهد زناشویی با ابراز عشق بیشتر سازگاری و ثبات زناشویی بالاتر مهارت های حل مسأله مناسب تر و رضایت زناشویی رابطه دارد. ( مسترز، 2008؛ کابینوس و جانسون، 2003؛ تیلیگمن و همکاران، 2008)
واژهی تعهد به معنای تصمیمی عقلانی است که مستلزم مفید بودن فرد به اعمال خاصی می باشد و یا حالتی دال بر وابستگی عاطفی و عقلانی بر ایده آلی مطلوب می باشد( گود، 1384). از جمله عوامل تأثیرگذار بر تعهد زناشویی به سبک های دلبستگی و طرحواره های ناسازگار اولیه می توان اشاره کرد. دلبستگی را می توان جو هیجانی حاکم بر روابط کودک با مراقبش تعریف کرد. با گسترش نظریه بالبی و ایزورث برای توضیح تفاوت های افراد در شناخت ها، احساس ها و رفتارها، یک طبقه بندی سه گانه از این مدل به وجود آمد که عبارتند از دلبستگی ایمن، دلبستگی نا ایمن، اضطرابی/دوسوگرا و دلبستگی دوسوگرا( شاور و نافتل، 2006).
از سوی دیگر طرحواره های ناسازگار اولیه الگوی هیجانی و شناختی خود آسیب رسانی هستند که در ابتدای رشد و تحول در ذهن شکل گرفته اند و در سیر زندگی تکرار می شوند. آن ها عمدتاً در نتیجه تجارب ناگوار دوران کودکی شکل می گیرند. طرحواره ها نتیجهی تجارب زیان بخشی محسوب می شوند که فرد در دورن کودکی و نوجوانی دائماً با این تجارب روبرو می شوند. اثر این تجارب ناگوار در سیر تحول با یکدیگر جمع می شوند و منجر به شکل گیری یک طرحواره کاملاً ناسازگار می شوند.( یانگ و همکاران 2003، ت حمید پور و اندرز 1386).