۲-۲-۱-۳-۳ عدم جبران قبلی ضرر ۱۹
۲-۲-۱-۳-۴ قابل پیش بینی بودن ضرر ۱۹
۲-۲-۲ وجود فعل زیانبار ۲۰
۲-۲-۲-۱ علل موجهه فعل زیانبار ۲۰
۲-۲-۲-۱-۱ دفاع مشروع. ۲۱
۲-۲-۲-۱-۲ حکم قانون یا مقام صالح ۲۱
۲-۲-۲-۱-۳ اجبار یا اکراه ۲۲
۲-۲-۲-۱-۴ رضایت زیان دیده ۲۲
۲-۲-۳ وجود رابطه سببیت. ۲۳
۲-۲-۳-۱ نحوه تقسیم مسئولیت. ۲۳
۲-۳ موجبات ضمان ۲۴
۲-۳-۱ اتلاف ۲۴
۲-۳-۲ تسبیب. ۲۵
۲-۳-۳ ضمان ید. ۲۵
۲-۳-۴ غرور ۲۵
۲-۳-۵ نفی حکم ضرری ۲۶
۲-۳-۶ سوءاستفاده از حق ۲۷
۲-۳-۷ استیفاء ۲۷
۳. فصل سوم: ضمان زوجین ناشی بر هم زدن نامزدی ۲۹
۳-۱ مفهوم نامزدی ۳۰
۳-۱-۱ ماهیت حقوقی نامزدی ۳۰
۳-۱-۲ ضمان ناشی از بر هم زدن نامزدی ۳۱
۳-۱-۳ استرداد هدایا ۳۲
۴. فصل چهارم: حقوق زوج و ضمان ناشی از نقض و سوء استفاده از آن 34
۴-۱ حق ریاست زوج ۳۵
۴-۱-۱ مفهوم حق ریاست زوج بر زوجه. ۳۵
۴-۱-۲ قلمروی ریاست زوج ۳۶
۴-۱-۳ پیامدهای ریاست زوج ۳۸
۴-۱-۳-۱ حق زوج در منع زوجه جهت خروج از منزل ۳۸
۴-۱-۳-۱-۱ ضمان ناشی از نقض حق زوج در منع زوجه جهت خروج از منزل ۳۹
۴-۱-۳-۱-۲ ضمان ناشی از سوءاستفاده از حق در منع زوجه جهت خروج از منزل ۳۹
۴-۱-۳-۲ حق زوج در تعیین مسکن ۴۰
۴-۱-۳-۲-۱ ضمان ناشی از نقض حق زوج در تعیین مسکن ۴۱
۴-۱-۳-۲-۲ ضمان ناشی از سوءاستفاده از حق در تعیین مسکن ۴۱
۴-۱-۳-۳ حق زوج در منع زوجه از اشتغال ۴۲
۴-۱-۳-۳-۱ ضمان ناشی از نقض حق زوج در منع زوجه از اشتغال ۴۳
۴-۱-۳-۳-۲ ضمان ناشی از سوءاستفاده از حق در منع زوجه از اشتغال ۴۴
۴-۱-۳-۴ حق زوج در لزوم تمکین زوجه. ۴۴
۴-۱-۳-۴-۱ ضمان ناشی از نقض حق زوج در لزوم تمکین زوجه. ۴۵
۴-۱-۳-۴-۲ ضمان ناشی از سوءاستفاده ازحق در لزوم تمکین زوجه. ۴۶
۴-۲ حق طلاق ۴۷
۴-۲-۱ ضمان ناشی از نقض حق طلاق ۴۷
۴-۲-۲ ضمان ناشی از سوء استفاده از حق طلاق ۴۸
۴-۳ حق تعدد زوجات. ۴۹
۴-۳-۱ ضمان ناشی از نقض حق تعدد زوجات. ۵۲
۴-۳-۲ ضمان ناشی از سوء استفاده از حق تعدد زوجات. ۵۲
۵. فصل پنجم: حقوق زوجه و ضمان ناشی از نقض و سوء استفاده از آن 56
۵-۱ حق نفقه. ۵۷
۵-۱-۱ مبنای نفقه. ۵۸
۵-۱-۲ ضمان ناشی از نقض حق نفقه. ۵۹
۵-۱-۳ ضمان ناشی از سوء استفاده از حق نفقه. ۶۱
۵-۲ حق مهر. ۶۲
۵-۲-۱ ضمان ناشی از نقض حق مهر. ۶۴
۵-۲-۲ ضمان ناشی از سوء استفاده از حق مهر. ۶۵
۵-۳ حق قسم و حق مواقعه. ۶۷
۵-۳-۱ ضمان ناشی از نقض حق قسم و حق مواقعه. ۷۰
۵-۳-۲ ضمان ناشی از سوء استفاده از حق قسم و حق مواقعه. ۷۲
۶. فصل ششم: حقوق مشترک زوجین و ضمان ناشی از نقص و سوء استفاده از آن 73
۶-۱ حسن معاشرت. ۷۴
۶-۱-۱ ضمان ناشی از سوء معاشرت. ۷۵
۶-۲ معاضدت. ۷۶
۶-۲-۱ ضمان ناشی از عدم معاضدت. ۷۶
۶-۳ وفاداری ۷۷
۶-۳-۱ ضمان ناشی از عدم وفاداری ۷۷
نتیجهگیری و بیان پیشنهادات. ۷۹
۷. منابع و مآخذ. ۸۴
۱ فصل اول:پیشگفتار
پیشگفتار
۱-۱ مقدمه
خانواده نهاد مقدسی است که زن و مرد عضو اصلی و مهم آن را تشکیل میدهند. خانواده این قدرت را دارد که افراد خود را به معراج هدایت کند و یا به مقام شیطان و شیطانصفتان تنزل دهد. برای آنکه خانواده بتواند افراد خود را به سعادت و تعالی برساند، لازم است هر یک از افراد آن تلاش و کوشش کنند و وظایف خود را انجام دهند. از آنجا که مهمترین عامل ناسازگاری و اختلاف، آشنا نبودن همسران به وظایف زناشویی است و همانگونه که بر عهده گرفتن هر مسئولیتی، آشنایی و آمادگی ویژه میطلبد، برای زندگی مشترک نیز تخصص، آمادگی و آگاهی کافی لازم است. (بتول جعفری، ۱۳۸۷، ۱۰۰) از آنجایی که خانواده از حساسیت های بیشتری نسبت به دیگر اجتماعات برخوردار است باید زوجین قبل از داخل شدن در این اجتماع از وظایف و حقوق خود به نحو مطلوب آگاه باشد؛ زیرا در صورت عدم آگاهی کافی از وظایف خود، آثار مخربی بر خانواده وارد میشود که تا حدودی غیر قابل جبران است.همینکه نکاح بهطور صحیح واقع شود، روابط زوجیت آغاز میشود و زوجین حقوق و تکالیفی نسبت به هم پیدا میکنند که حقوقدانان به آن آثار نکاح میگویند. آثار حقوقی نکاح شامل دو بخش میباشد: الف-حقوق و روابط مالی زوجین ب-حقوق و روابط غیرمالی زوجین که البته در کتب حقوقی ما، بیشتر حقوق و وظایف مالی مورد توجه و مطالعه قرار گرفته است. (جهانیان، ۱۳۹۰، ۱۵) البته باید اضافه کرد که منظور این نیست که به حقوق و وظایف غیر مالی زوجین توجه نشده است، بلکه منظور این است که حقوق و تکالیف مالی زوجین بیشتر از حقوق و تکایف غیر مالی زوجین مبتلابه است. به همین خاطر است که در کتب حقوقی بیشتر به حقوق مالی اشاره شده است.
آنچه که مسلم میباشد، این است که مقابله با سوء استفاده از حق در ایران دارای یک جایگاه فقهی و حقوقی بسیار عمیق و ریشه داری است که دست ما را برای پرداختن به ضمانت های اجرایی که در این مورد وجود دارد باز گذارده است.
ساختار اصلی این پژوهش بر محوریت موضوع آن طراحی شده است و شامل شش فصل میباشد: فصل اول: پیشگفتار، فصل دوم: کلیات تحقیق، فصل سوم: ضمان ناشی از بر هم زدن نامزدی، فصل چهارم: حقوق زوج، در این فصل ضمانت های ناشی از نقض و سوء استفاده از این حقوق بررسی میشود، فصل پنجم: حقوق زوجه که این فصل نیز به ضمانت های ناشی از نقض و سوء استفاده از این حقوق می پردازد و فصل ششم که در این فصل حقوق مشترک زوجین و ضمان های ناشی از آن نیز برسی میشود.
۱-۲ بیان مساله
امروزه بسیار شاهد خساراتی هستیم که در اثر شکسته شدن احترام کانون خانواده و زیر پاگذاشتن حقوق زوجین گریبانگیر هر یک از زن و شوهر گردیده است و حجم دعاوی ای که روزانه در دادگاه ها اقامه میشود گویای چنین واقعیتی است، بر این اساس و در جهت تضمین احترام به چنین کانونی لازم است جامعه و در رأس آن جامعه حقوقی بتوانند از این کانون مقدس حمایتهای قانونی لازم را عمل آورند تا در کنار نقش بازدارندگی افراد از تعرض به قواعد و ضوابط حاکم بر خانواده، متعرضین نیز به گونه ای واقعی و مشهود به مکافات و مسئولیت ناشی از عمل خود دچار گردند تا دیگر بی پروایانه و بدون ترس از هیچ گونه مسئولیتی به شکستن احترام این کانون اقدام ننمایند؛ بنابراین در عین اینکه دادگاه میتواند طریقه وکیفیت جبران خسارت را تعیین نماید باید این کار را با لحاظ اوضاع واحوال قضیه به طور دقیق انجام دهد. مثلا اگر زوجه از حق مهریه و حق نفقه سوء استفاده نماید چه ضمانت اجرایی برای آن