برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)
چکیده
هدف پژوهش: اختلال نارسایی توجه/فزونکنشی بزرگسالان چیزی فراتر از صرف علائم تشخیصی اولیهی بیتوجهی، زودانگیختگی و فزونکنشی است و علائم نارسایی کنشهای اجرایی و مولفه های هیجانی نیز بایستی در نشانهشناسی این اختلال در نظر گرفته شوند .هدف پژوهش حاضر بررسی نقش نارسایی کنشهای اجرایی، راهبردهای نظمجویی شنلختی هیجان و هوش هیجانی در علائم ADHD بزرگسال بود.
روش پژوهش: با بهره گرفتن از روش نمونه برداری داوطلبانه 317 نفر (150 پسر و 167 دختر) از دانشجویان مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد انتخاب شدند و توسط مقیاس نارسایی کنشهای اجرایی بارکلی (BDEFS)، چهارمین ویرایش مقیاس درجهبندی اختلال نارسایی توجه/فزونکنشی بزرگسالان بارکلی (BAARS-IV)، پرسشنامه فرم کوتاه راهبردهای نظمجویی شناختی هیجان و پرسش نامه هوش هیجانی شاته مورد ارزیابی قرار گرفتند.
نتایج پژوهش: نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد چهار مولفهی نارسایی کنشهای اجرایی خودانگیزشی، خود نظمجویی هیجانی، خودسازماندهی و مهار خود به طور معناداری علائم ADHD بزرگسال را پیش بینی می کردند، همچنین راهبردهای سازش نایافته ی نظمجویی شناختی هیجان فاجعه سازی، ملامت خود، ملامت دیگری، نشخوارگری و راهبردهای سازش یافته ی تمرکز مجدد بر برنامه ریزی، ارزیابی مجدد مثبت و تمرکز مجدد مثبت علائم ADHD را به طور معنیداری پیش بینی می کردند. مولفه ی های خود نظمجویی هیجانی، ارزیابی از هیجان و بهره برداری از هیجان نیز از بین مولفه های هوش هیجانی علائم ADHD بزرگسال را به طور معناداری پیش بینی می کردند.
نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر پیشنهاد میکنند که نارسایی کنشهای اجرایی و راهبردهای نظمجویی شناختی هیجان میتوانند مؤلفهی اساسی در مفهوم سازی و تشخیص ADHD بزرگسال و هدفی مناسب برای درمان باشند.
کلید واژه ها: نارسایی توجه/فزونکنشی، راهبردهای نظمجویی شناختی هیجان، هوش هیجانی، نارسایی کنشهای اجرایی
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه.1
فصل اول:مقدمه پژوهش
بیان مسئله.7
پرسشها و فرضیه های پژوهش17
اهمییت و ضرورت پژوهش.17
تعریف نظری و عملیاتی متغیرهای پژوهش.19
فصل دوم:گسترهی نظری و پیشینهی پژوهش
تاریخچهی ADHD 22
نشانههای اصلی ADHD 23
ملاکهای DSM 5 برای ADHD27
ریختهای فرعی ADHD.30
آسیبهای کلی و عمومی31
اختلالها همبود با ADHD32
سببشناسی33
کنشهای اجرایی.37
نظمجویی شناختی هیجان.41
هیجان بهعنوان یکی از فرایندهای عاطفی.45
هوش هیجانی46
فصل سوم:روش پژوهش
طرح پژوهش53
جامعه پژوهش.53
روش و ابزار گردآوری اطلاعات54
روش تجزیه و تحلیل داده های پژوهش.58
فصل چهارم:یافتههای پژوهش
اطلاعات توصیفی60
شاخصهای توصیفی متغیره.60
یافتههای استنباطی62
فصل پنجم:بحث و نتیجه گیری
بحث 77
نارسایی کنشهای اجرایی و علائم ADHD بزرگسال77
راهبردهای نظمجویی شناختی هیجان و علائم ADHD بزرگسال.82
هوش هیجانی و علائم ADHD بزرگسال.84
محدودیتها و پیشنهادهای پژوهش88
منابع.91
پیوست ها.
فهرست جداول
عنوان و شماره صفحه
جدول 4-1 شاخصهای توصیفی میانگین و انحراف استاندارد متغیرهای پژوهش.57
جدول 4-2 همبستکی بین نمرات ADHD و متغیرهای پیشبین59
جدول 4-3 تحلیل رگرسیون چندمتغیره مولفه نارسایی کنشهای اجرایی و علائم ADHD 63
جدول 4-4 تحلیل رگرسیون چندمتغیره راهبردهای نظمجویی شناختی هیجان و علائم ADHD65
جدول 4-5 تحلیل رگرسیون چندمتغیره مولفه های هوش هیجانی و علائم ADHD67
جدول 4-6 تحلیل رگرسیون چند متغیره مولفه های نارسایی کنشهای اجرایی، راهبردهای نظمجویی شناختی هیجان و هوش هیجانی با علائم ADHD.68
فهرست نمودارها
عنوان و شماره صفحه
نمودار4-1 نمودار مقادیر باقی مانده و پیش بینی شده استاندارد.62
مقدمه
اولین موضوعی که دربارهی اختلال نارسایی توجه[1] همراه با فزونکنشی[2] (ADHD) به ذهن اکثر مردم خطور میکند این است که «کودکان مبتلا به این اختلال نمیتوانند در کلاس حواس خود را جمع کنند و به مطالب درسی توجه داشته باشند، حواس آنها بهراحتی پرت میشود، نمیتوانند ساکت باشند، بیقرار و ناآرام هستند، زیاد حرف میزنند و بهسختی میتوانند اعمال و رفتار خود را کنترل کنند».بهعبارتدیگر تصور اکثر مردم دربارهی ADHD این است که مبتلایان به این اختلال دو مشکل رفتاری عمده دارند 1.نارسایی توجه 2.فزونکنشی – زودانگیختگی[3] (ویس[4]، 2008). اختلال ADHD یک اختلال عصب رفتاری[5]، بسیار شایع و زود بروز با علتهای ژنتیکی، رفتاری و بیولوژیکی است که با نشانههای رفتاری نارسایی توجه، فزونکنشی و زودانگیختگی در طول چرخهی زندگی مشخص میشود (اسپنسر[6] و همکاران، 2007). برای اینکه کودک مبتلا به ADHD تشخیص داده شود، باید نشانههای فراگیر[7] داشته باشد، یعنی اینکه نشانههای اختلال در چند موقعیت مشاهده شود. اختلال نارسایی توجه /فزونکنشی ازنظر تاریخی تصور میشد که اختلالی خاص کودکان است که منجر به تأخیر رشد کنترل تکانه میگردد و در نوجوانی از بین میرود. فقط در چند دههی گذشته بوده است که ADHD در بالغین شناخته شده است و بهطور موفقیتآمیزی درمان شده است. (کاپلان[8] و سادوک[9]، 2007 ). در رابطه با شیوع این اختلال، آدلر[10] و همکاران اظهار میدارند که ADHD بهطور تقریبی در 3 تا 7 درصد کودکان مدرسه رو و 5 درصد بزرگسالان رخ میدهد (به نقل از جاردین[11] لوبی[12] و ایرلوین[13]، 2011) که هردوی دختر و پسر را تحت تأثیر قرار میدهد (فارونه[14] و همکاران، 2000). در بررسی دیگری دانشمندان نشان دادند که 2 تا 8 درصد جمعیت کالجها سطوح ازنظر بالینی معناداری از نشانههای ADHD را گزارش کردهاند و حداقل 25 درصد از دانش آموزان کالج که دارای ناتواناییهایی هستند مبتلا به ADHD تشخیص داده میشوند (دی پاول[15] و همکاران، 2009). در ایران پژوهشهای اندکی در رابطه با شیوع ADHD کودک و بزرگسال انجامشده است. در پژوهشی که در تبریز انجام شد میزان شیوع ADHD بزرگسال در جمعیت موردبررسی 5/5 % نشان داد شد. مردان نسبت به زنان شانس بیشتری برای ابتلا به اختلال ADHD بزرگسالی (4% در برابر 5/1%)نشان دادند (امیری و همکاران،1389). بزرگسالان مبتلا به ADHD وضعیت اجتماعی اقتصادی پایینتر، دشواریهای شغلی بیشتر و تغیرات شغلی بیشتری داشتند. بارکلی نیز اظهار میدارد که : بزرگسالان مبتلا به ADHD، مشکلاتی را در زمینههای مدیریت پول، رانندگی، پیروی از قانون (رفتار ضداجتماعی)، مصرف مفرط مواد یا وابستگی یا سوءمصرف