برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)
چکیده
مقدمه : اهمیت پرداختن به تعارضات زناشویی ریشه در بهداشت روانی، جسمانی و سلامت خانواده دارد و بر بهزیستی، کیفیت زندگی و سلامت روانشناختی و جسمانی زوج، فرزندان آنها و سایر اعضای خانواده تاثیر بسزایی دارد. با توجه به اهمیت این موضوع و با در نظر گرفتن یافته‌های بالینی در خصوص اثربخشی درمان‌های استرس‌زدایی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و نظم‌جویی شناختی هیجان، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی این درمان‌ها در زوجین متعارض اجرا شد.
روش : با بهره گرفتن از طرح‌های تجربی تک آزمودنی 5 زوج متعارض (5 مرد و 5 زن) با روش نمونه‌گیری در دسترس، از بین زوجین مراجعه کننده به یکی از مراکز روانشناسی و مشاوره تهران، تحت درمان قرار گرفتند. داده‌های پژوهش با بهره گرفتن از پرسشنامه‌های تعارضات زناشویی براتی و ثنایی، ذهن‌آگاهی بائر و همکاران، استرس کوهن و طرحواره هیجانی لیهی گردآوری شد و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از تغییرات روند و شیب و ملاک‌های درصد بهبودی و درصد کاهش نمرات برای هر بیمار استفاده شد.
یافته‌ها : درمان‌های استرس‌زدایی مبتنی بر ذهن‌آگاهی، نظم‌جویی شناختی هیجان و استرس‌زدایی مبتنی بر ذهن‌آگاهی همراه با نظم‌جویی شناختی هیجان بر مولفه‌های استرس، ذهن‌آگاهی و طرحواره‌های هیجانی زوجین متعارض با درصد بهبودی بالینی بالایی همراه بود.
نتیجه‌گیری : درمان‌های استرس‌زدایی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و نظم‌جویی شناختی هیجان اثربخشی بالایی در مولفه‌های روانشناختی زوجین متعارض دارد و می‌توان آنها را به منظور کاهش تعارضات زناشویی و استرس، تعدیل طرحواره‌های هیجانی و ارتقاء ذهن‌آگاهی به کار بست. همراه کردن استرس‌زدایی مبتنی بر ذهن‌آگاهی با نظم‌جویی شناختی هیجان اثربخشی بالاتری در زوجین متعارض دارد.
واژه‌های کلیدی : استرس‌زدایی مبتنی بر ذهن‌آگاهی، نظم‌جویی شناختی هیجان، استرس، ذهن‌آگاهی، طرحواره‌های هیجانی، زوجین متعارض
فهرست
فصل اول : کلیات پژوهش. 1
1-1- مقدمه. 2
1-2- بیان مسأله. 4
1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش. 14
1-4- سؤالات پژوهش. 15
1-5- تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای پژوهش. 16
1-5-1- تعارض زوجین. 16
1-5-2- استرس 16
1-5-3- ذهن‌آگاهی. 16
1-5-4- طرحواره‌های هیجانی. 17
فصل دوم : مبانی نظری و پیشینه پژوهش. 18
2-1- تعارض زناشویی. 19
2-1-1- تعریف تعارض زناشویی. 19
2-1-2- انواع تعارض و برخورد با تعارض 20
2-1-3- عوامل موثر در بروز تعارض زناشویی. 21
2-1-4- اثرات تعارض زناشویی. 22
2-2– استرس 23
2-2-1- تعریف استرس 23
2-2-2- منابع استرس 26
2-2-3- انواع استرس و استرس‌زاها 27
2-3- ذهن‌آگاهی. 28
2-3-1- تعریف ذهن‌آگاهی. 28
2-3-2- تاثیرات ذهن‌آگاهی. 30
2-3-3- حالات ذهن‌آگاهی. 32
2-4- طرحواره‌های هیجانی. 32
2-4-1- تعریف طرحواره‌های هیجانی. 32
2-4-2- مدل طرحواره‌های هیجانی. 34
2-4-3- ابعاد طرحواره‌های هیجانی. 37
2-5- استرس‌زدایی مبتنی بر ذهن‌آگاهی. 41
2-5-1- تعریف استرس‌زدایی مبتنی بر ذهن‌آگاهی. 41
2-5-2- اثربخشی استرس‌زدایی مبتنی بر ذهن‌آگاهی. 43
2-6- نظم‌جویی شناختی هیجان. 45
2-6-1- تعریف هیجان. 45
2-6-2- تعریف تنظیم هیجان. 48
2-6-3- تعریف نظم‌جویی شناختی هیجان. 50
2-6-4- راهبردهای نظم‌جویی شناختی هیجان. 51
2-6-5- کارکردهای نظم‌جویی شناختی هیجان. 54
فصل سوم : روش‌شناسی پژوهش. 57
3-1- طرح پژوهش. 58
3-2- جامعه آماری. 58
3-2-1- حجم نمونه، روش نمونه‌گیری. 59
3-3- گزارش بالینی بیماران. 60
3-3-1- زوج اول، نظم‌جویی شناختی هیجان. 60
3-3-2- زوج دوم، نظم‌جویی شناختی هیجان. 61
3-3-3- زوج سوم، استرس‌زدایی مبتنی بر ذهن‌آگاهی. 61
3-3-4- زوج چهارم، استرس‌زدایی مبتنی بر ذهن‌آگاهی. 62
3-3-5- زوج پنجم، استرس‌زدایی مبتنی بر ذهن‌آگاهی همراه با نظم‌جویی شناختی هیجان. 62
3-4- ابزارهای پژوهش. 63
3-4-1- پرسشنامه تعارضات زناشویی (MCQ) 63
3-4-2- پرسشنامه ذهن‌آگاهی بائر و همکاران (FFMQ) 64
3-4-3- پرسشنامه استرس کوهن (PSS) 64
3-4-4- مقیاس طرحواره هیجانی لیهی (LESS) 65
3-5- ساختار درمان. 65
3-5-1- استرس‌زدایی مبتنی بر ذهن‌آگاهی. 65
3-5-2- نظم‌جویی شناختی هیجان. 68
3-6- روش تجزیه و تحلیل داده‌ها 74
فصل چهارم : یافته‌ها 75
4-1– توصیف آماری متغیرهای پژوهشی. 76
4-2- یافته‌های مربوط به سؤالات پژوهش. 91
4-2-1 سؤال اول. 91
4-2-2- سؤال دوم 95
4-2-3- سؤال سوم. 99
فصل پنجم : بحث و نتیجه‌گیری 104
5-1- سؤالات پژوهش. 105
5-1-1- سؤال اول. 105
5-1-2- سؤال دوم 106
5-1-3- سؤال سوم 108
5-2- نتیجه‌گیری. 108
5-3- محدودیت‌های پژوهش. 109
5-4- پیشنهادهای پژوهش. 110
5-4-1- پیشنهادها برای پژوهش‌های آینده 110
5-4-2- پیشنهادهای کاربردی. 110
منابع 111
منابع فارسی. 112
منابع انگلیسی. 113
پیوست‌ها 138
پیوست 1 : استرس زدایی مبتنی بر ذهن‌آگاهی. 139
پیوست 2 : نظم‌جویی شناختی هیجان. 165
پیوست 3 : پرسشنامه تعارضات زناشویی براتی و ثنایی. 176
پیوست 4 : پرسشنامه ذهن آگاهی بائر و همکاران. 179
پیوست 5 : مقیاس استرس ادراک شده کوهن. 182
پیوست 6 : پرسشنامه طرحواره‌های هیجانی لیهی. 184
پایان نامه مقایسه اثربخشی درمان استرس‌زدایی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و نظم‌جویی شناختی هیجان در استرس
